Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Lezo: ondarea eta hiri garapena<br />
Jatorrizko eraikina ezkutatuta geratu da enpresak egindako zabalkuntzen eta<br />
birmoldaketen ondorioz. Batetik, bulegoen eraikina zegoen, eta bestetik, eraikin<br />
horrekiko perpendikular, ganga formako produkzio nabe bat. Lehenak beheko<br />
solairua eta bi solairu ditu, eta ageriko hormigoizko egitura, pantaila fatxada<br />
moduan; bigarrenak argizulo jarraitua du. Ondoren eraikitako eranskinek estali<br />
egin dute multzoa. Eranskin horien artean nabarmentzen dira mendebaldean<br />
dauden zerra hortzen formako estalkiak. 50eko hamarkadako arkitektura industrialaren<br />
adibide interesgarria da.<br />
Esteban Orbegozo, S.A.<br />
Industrialde hau aukeratu zuen ere Esteban Orbegozo, S.A. enpresak. Berez<br />
Zarauzkoa zen arren, enpresa horrek Zumarragan zabaldu zuen lehen fabrika<br />
40ko hamarkadan. Hara joan zen komunikabide onak erakarrita. Antzeko zerbait<br />
gertatu zen 60ko hamarkadaren bukaeran eta 70eko hamarkadaren hasieran;<br />
siderurgiaren gorakada aprobetxatuz, Portutik hurbil egoteak zituen abantailak<br />
aztertu eta Lezon instalazio berri bat irekitzea erabaki zuenean. Alabaina, egoera<br />
ekonomikoak ez zion lagundu. Eta sektoreak jasandako gehiegizko produkzio<br />
ahalmenaren ondorioz, itxi egin behar izan zuen.<br />
60ko hamarkadaren bukaeran, lau nabek osatutako pabilioia eraiki zen. Lezo-<br />
Gaintxurizketa errepidearekiko paralelo, Eztainuztatzeko nabea, ekipo elektrikoen<br />
nabea, hotzeko ijezketa makinaren nabea eta beroko ijezketa makinaren<br />
nabea zeuden. Lau nabe hauei bosgarren bat, desugerketa nabea, erantsi<br />
zitzaien iparretik hegora.<br />
Nabe hori 1971n zabaldu zen. Hau da, antzeko nabe bat atxiki zioten lehen<br />
nabeari. Lau nabe horiek, jada eraikitakoen luzapenak dira, eta bata bestearen<br />
ondoan daude jarrita. Lehen nabean totxo lauak ijezten ziren, bigarrenean eta<br />
hirugarrenean bandak hotzean ijezten ziren, eta laugarrenean bukatutako produktuen<br />
biltegia zegoen.<br />
Horrela, zubi garabiak nabe zaharretatik berrietara sar zitezkeen. Eraikinaren<br />
egitura <strong>osoa</strong> metalikoa da, eta hormak adreiluzkoak. IDOM ingeniaritzak parte<br />
hartu zuen eraikuntzan. Hauek izan ziren eraikuntza enpresak: Bilboko Sociedad<br />
Anónima Basconia, Mieresko Fábrica Dálicas eta Madrilgo Mundus Estructuras<br />
Metálicas, S.A.. Egitura metalikoak kontragoihabeek, zubi garabietarako errail<br />
habeek eta aurreko nahiz alboko itxiturek osatzen dituzte. Nabeen teilatua kontragoihabeetan<br />
bermatutako uralitarekin estali zen. Aurreko eta alboko paretak<br />
adreiluzkoak dira erdiraino.<br />
1970ekoak dira altzairua ekoizteko labe elektrikoak zituzten nabeak. IDOM<br />
ingeniaritza arduratu zen proiektuaz eta Luis Maria Agirrek sinatu zuen. Nabeak<br />
gainerako instalazioak aprobetxatuz eraiki ziren. Labea 50 t galdatzeko gai zen.<br />
89
Change language