Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala

Lezo: ondarea eta hiri garapena
Cía, Unión Alcoholera de España, S.A.; Viuda de Sánchez argizari fabrika; Sociedad
Navarra de Industrias; eta Rodríguez y Arévalo (arte grafikoetarako tintak).
Zurgintzan, Joaquín Mendia y Cía, Iriarte Hnos. upeltegia, Aserraderos de
Maderas Coloniales (1938an fundatua, egun Aserraderos de Lezo, S.A. dena)
eta Manuel Acha (ondoren Acha y Zubizarreta, S.A izango zena).
Papergintzan, Benito Milner Manufactura de Papel Químico lantegia zabaldu zen.
Kautxu industrialaren sektorean, Pinedes, Cardellach y Cía (aurreko hamarkadan
Cardellach y Cía) eta Francisco Ollacariceta fabrikak zeuden.
Sektore metalurgikoan enpresa hauek zeuden: Forjas de Alcalá, Ignacio
Lopetegi eta José María Uribarri arotzeria mekanikoak eta Jacinto Irujo hornidura
metalurgikoak.
Ontzigintzan, Clemente Goldarazena eraikuntza enpresa eta Andres-Enea
konponketa fabrika zeuden. Ehungintzan, José Oliac enpresa nabarmentzen
zen. Eta, azkenik, Viuda e hijos de Fernando Lobato aipatu behar dugu 66 .
1941-1950 urteen artean, sektore kimikoan Industria Comercial e Industrial,
S.A. enpresa eta RAPSA olio fabrika sortu ziren. Zurgintzan, Lorenzo
Pasamontes lantegia azaldu zen berriro. Halaber, Termo-electricidad Alzate S.L.
enpresa sortu zen. Alabaina, hamarkada horretan, beste batzuk desagertu ziren.
Esaterako, CANE Rogelio García kontserba fabrika, Vda. de Sánchez argizari
fabrika, Joaquín Mendia y Cía upeltegia eta José María Uribarri eta Ignacio
Lopetegi arotzeria mekanikoak. Pinedes, Cardellach y Cía kautxu fabrika eta
Francisco Ollacariceta lantegia ere desagertu ziren. Eta orobat Forjas de Alcalá
eta Jacinto Irujo fabrikak. Ontzigintzan, ontziak eraikitzen zituen Clemente
Goldarazena lantegia eta ontziak konpontzen eta garbitzen zituen Andres–Enea
fabrika itxi zituzten. José Oliac fabrikak ere feltroa egiteari utzi zion 67 .
Adibide gisa, Conservas de la Cofrádía de pescadores enpresaren instalazioak
90eko hamarkadan desagertu ziren Lezoko Kiroldegia eraikitzeko. Bederatzi
hormarteko nabea zen. Erdiko hormartea altuagoa zen, eta frontoi batean izen
soziala margotuta zegoen. Ate handiak zituen. Instalazioen ondoan langileentzako
etxebizitzak zeuden. Ez da arrastorik geratzen.
XX. mendearen lehen erdian eraiki ziren instalazio guztietatik Lobato eskuila
fabrika baino ez da zutik geratu. Hainbat komunikabidek inguratuta, kokaleku
bitxia du, eta egoera kaskarrean egon arren, izen soziala irakurtzen da, eta eraikinaren
diseinu eklektikoa atzeman daiteke oraindik.
66 GARMENDIA, G.; SAN ROMAN , A.: Lezoko demografía eta industria XX. mendean. Lezoko udala,
2003. 119. or.
67 GARMENDIA, G.; SAN ROMAN, A.: Lezoko demografía eta industria XX . mendean. Lezoko udala,
2003. 121. or.
67