FAK-Manifes vir Demokratiese Afrikaners - Welkom by die FAK

More documents

Recommendations

Info

omgewingshulpbronne. Dit is duidelik dat ekonomiese groei op sigself nie volhoubaar is nie. Die verantwoordelike langtermyndoelwit behoort ekonomiese hervorming te wees om ’n groter aantal mense van lewensmiddele te voorsien met die bestaande (of selfs ’n verlaagde) ekonomiese omset. Hierdie perspektief is nie gewild onder ekonome nie, maar dit het die afgelope dekade aanleiding gegee tot die vakgebied van ekologiese ekonomie (ecological economics). ’n Onlangse boek deur twee Suid- Afrikaanse ekonome, James Blignaut en Martin de Witt, (Sustainable Options, Juta 2004) beklemtoon die swakhede in die paradigma van aanhoudende ekonomiese groei: “a world posessed by the ideology of growth”. Dis boeiende leesstof. Hoe kan volhoubaarheid bereik word? Daar word natuurlik al lank gepraat oor die ekonomiese prosesse waardeur volhoubaarheid behaal kan word. Dit word algemeen aanvaar dat die impak van die ekonomiese proses op die omgewing nie ingesluit word by die pryse van produkte nie, wat ’n faling van die ekonomiese proses (market failure) tot gevolg het. Die koste van hierdie omgewingsimpak is ’n eksternaliteit, met ander woorde, dit word nie gemeet as deel van die konvensionele ekonomiese proses nie. Voorsiening rakende lugbesoedeling word nie ingereken by die vervaardigingsproses nie, waarskynlik omdat dit moeilik is om geldwaarde te heg aan skoon lug. Daar is twee basiese benaderings om markfaling te bekamp. Die konvensionele benadering is dié van omgewingsekonomie (enviromental economics) wat van die standpunt uitgaan dat volhoubaarheid behaal word deur die internalisering van die eksternaliteite, dit wil sê, deur prosesse soos besoedeling deel te maak van die kosteberaming van ’n vervaardigingsproses. Op hierdie manier betaal klante vir die omgewingseffek van produkte en kan die opruiming van die omgewing ekonomies bekostig word. Die populêre benadering van “morsjorskostes” (polluter-pays principle) volg regstreeks uit omgewingsekonomie en was die direkte dryfveer agter inisiatiewe soos die onlangse regulasies oor plastieksakke en is ook in die nasionale omgewingswetgewing ingebou. Omgewingsekonomie vertrek vanuit die aanname van ’n bestaande ekonomiese proses en hoe dit aangepas kan word om omgewingsimpak in berekening te bring. In teenstelling hiermee is die benadering van ekologiese ekonomie, wat uitgaan van die standpunt van omgewingsdienste (environmental services) wat bepaal of ’n ekonomiese proses hoegenaamd wenslik is. Omgewingsdienste sluit prosesse in soos die verskaffing van skoon water, bewaring van water (byvoorbeeld vleilande), skoon lug, vrugbare grond en biodiversiteit. Byvoorbeeld: volgens ekologies-ekonomiese beginsels word die wenslikheid van die aanbring van ’n plantasie op die Drakensbergse platorand bepaal deur die uitwerking wat dit gaan hê op die hoeveelheid en gehalte van water in die betrokke opvanggebied en die effek wat dit het op grondkwaliteit en biodiversiteit. Indien die omgewingskostes groter is as die voordele wat die plantasie as houthulpbron inhou, is dit nie wenslik om die plantasie te vestig nie. Die bekende versigtigheidsbeginsel (cautionary principle) waarvolgens ekonomiese prosesse nie aangepak word indien hulle nadelige omgewingseffekte nie gekwantifiseer word nie of groter is as hulle voordele) is nou verwant aan ekologies-ekonomiese beginsels. Die gemeenskaplike probleem vir sowel omgewings- as ekologiese ekonomie is ’n objektiewe ekonomiese waardebepaling van omgewingsdienste of die beskadiging daarvan, tans ’n aktiewe navorsingsveld. Is internalisering prakties bereikbaar? Die verskaffing van kernkrag as bron van energie kan as voorbeeld dien van die problematiek rondom die internalisering van omgewingskade. In hierdie geval is die koste van internalisering maklik berekenbaar: die koste van die veilige berging van kernafval. Die afval van kernkragsentrales word geklassifiseer in verskeie grade van skadelikheid. Die gevaarlikste afval is waarskynlik die plutonium-uitskot wat ’n halfleeftyd van etlike tienduisende jare het. Die radioaktiwiteit van hierdie afval is ’n gesondheidsrisiko vir mense en daarom word dit op “veilige” plekke geberg. Baie keer word dit geberg in “geologiese bergruimtes”, dit wil sê, ondergrondse bergplekke wat dieper lê as die gewone watertafelvlakke. Die sogenaamde korrelbed- modulêre reaktors (KBMR/PBMR) wat vir Suid-Afrika beplan word, het meer afval per kWh elektrisiteit as konvensionele kernreaktors, alhoewel dit ’n laer graad van radioaktiwiteit sal hê. Die internalisering van die hoë koste om die afval te berg, word op allerlei maniere bewerkstellig. Gewoonlik word die afval geberg deur staatsinstansies wat die waarborg lewer dat die afval op verantwoordelike wyse gehanteer word. In sulke gevalle word die kostes gewoonlik as deel van die belastingheffing ingewin. In sowel die VSA as Frankryk word ’n heffing van sowat 0.1 sent/kWh gehef (sowat 2% van die totale energiekoste aan die publiek). Die probleem is dat die enigste direkte kostedekking vir berging dié is wat tydens die opwekking van die elektriese krag geskied, terwyl daar elke jaar betaal moet word vir die berging van kernafval wat gebruik is om in die verlede krag op te wek. Indien die volle koste gehef sou word vir die berging van kernafval oor ’n tydperk van 40 000 jaar sal die koste per kWh geweldig hoër wees as wat tans betaal word. Ek het nog geen volledig uitgewerkte kosteskatting vir die ultra-langtermynberging van kernafval gesien nie, en die saak is tans baie kontensieus in die VSA en in Brittanje. Die gevolgtrekking is dat, waar ’n groot deel van die omgewings-eksternaliteite in die geval van kernafval relatief maklik berekenbaar is (oneindig makliker as die vrystelling van kweekhuisgasse), is daar nog nie die politieke wil om ’n algemeen aanvaarde en sistematiese metode te vind om internalisering van sulke kostes te www.vryeafrikaan.co.za DIE VRYE AFRIKAAN | 15 September 2006 | BLADSY 68
laat plaasvind nie: dit plaas ’n vraagteken oor die volhoubaarheid van kernkrag. Bestaan die politieke wil om volhoubaarheid te bereik? ’n Belangrike bron van kommer vir sover dit die omgewing betref, is die internasionale uitvoer van gevaarlike afval vanaf ontwikkelde lande na onontwikkelde lande. Laasgenoemde lande kan ’n bedryf uit afval maak deur dit teen betaling te ontvang en te berg. Natuurlik is dit ’n vuil spel, letterlik en figuurlik. Die Basel-Konvensie van 1989, met inbegrip van wysigings wat later aangebring is, plaas streng beperkings op die oorgrensbeweging van gevaarlike afval. Weereens het die VSA tot nog toe nie die konvensie bekragtig nie, terwyl die EU die konvensie in sy geheel in hul wetgewing ingebou het. Daarom is daar waarskynlik wel internasionale vordering op hierdie gebied. Die implementering van die Kyoto Protokol is ’n voorbeeld van die internasionale pogings tot volhoubare ontwikkeling wat moontlik kan misluk weens gebrek aan die volle saamwerking van alle partye. Die Kyoto Protokol is ’n internasionale verdrag waarin 162 lande onderneem het om teen 2008 hul vrystelling van sg. “kweekhuisgasse” (hoofsaaklik koolstofdioksied en metaan) te verminder tot 5% benede die die vlakke waarop dit teen 1990 was. Menslike vrystelling van kweekhuisgasse in die atmosfeer is hoofsaaklik die gevolg van die opwekking van industriële energie en is een van die belangrike faktore wat aardverwarming teweegbring. Lande wat die verdrag onderteken het, het by implikasie onderneem om hul industriële prosesse aan te pas om minder kweekhuisgasse vry te stel en om dus die koste van die vrylating van hierdie gasse te internaliseer. Die implementering van sulke veranderinge is duur en sal die pryse van energie beïnvloed. Die toestand word versleg deur die feit dat die koste van internalisering uiteindelik die vrystelling van kweekhuisgasse oor die afgelope 15 jaar en langer sal moet neutraliseer. Die Westerse wêreld het dus verskeie dekades “op skuld” geleef in terme van die internalisering van die skadelike uitwerking van kweekhuisgasse en die Kyoto Protokol verseker dat ’n deel van hierdie skuld nou ingevorder word. Die VSA en Australië het tot dusver in gebreke gebly om die verdag te bekragtig: hulle standpunt is dat die internalisering van die effekte van kweekhuisgasse te duur is en hul ekonomieë sal skaad. Die meerderheid van die besware wat die VSA opper oor die geldigheid van wetenskaplike teorieë oor aardverwarming het te make met die genoemde ekonomiese agenda. Die Europese lande het so sterk gevoel oor die implementering van die Kyoto Protokol dat hulle op eie houtjie voortgegaan het met die bekragtiging en implementering daarvan in hul eie lande, onafhanklik van die standpunte van die VSA en Austalië. Die bekragtiging daarvan deur Rusland het die finale stukrag verleen om die verdrag te in werking te stel in lande wat dit wel bekragtig het. 'n Duidelike voorbeeld van die gebrek aan wil om volhoubaarheid te bereik, is die geskiedenis van die oorbenutting van die wêreld se visbronne. In weerwil van die Internasionale Konvensie oor Visvangs en die Benutting van Mariene Hulpbronne (1958) sowel as uitvoerige wetenskaplike inligting en voorspellings oor die vernietiging van hierdie hulpbron is die meeste visbronne van die wêreld sódanig oorbenut dat hulle nie binne ons leeftyd na die oorspronklike vlakke van beskikbaarheid voor oorbenutting kan herstel nie. Die Voedsel- en Landbou-Organisasie (FAO) van die VN verklaar dat die meerderheid van die visbronne óf ten volle, óf oorbenut word en dat visvangste uit die see ondanks nuwe tegnologie sedert 1987 staties was. Verskeie visindustrieë in die noordelike halfrond het verdwyn. In hierdie gevalle het goeie wetenskaplike kennis nie die politieke wil aangewakker nie. Uiteindelik bepaal die aantal mense die hoeveelheid hulpbronne wat benodig word, synde dit binne ’n bepaalde land of wêreldwyd. Die beperking van bevolkingsgrootte is ’n baie onpopulêre onderwerp in die onderontwikkelde wêreld. Die vraag of volhoubaarheid van hulpbronne binne die bestaande kapitalisiese stelsel behaal kan word, kan nie met ’n duidelike “ja” of “nee” beantwoord word nie, maar hang grotendeels af van die lewenstandaard waarop ons staatmaak. Indien die materialistiese Amerikaanse leefstyl aanvaar word, is die moontlikheid van volhoubaarheid uiters skraal - trouens, die VSA eksploiteer op sommige maniere die dissipline wat ander lande aan die dag lê ten opsigte van omgewingsbenutting. Indien die Europese, meer besuinigende lewenstyl aanvaar word, asook die mentaliteit wat daarmee saamgaan, is daar ’n moontlikheid dat ons langer sal kan oorleef met die bestaande hulpbronne. www.vryeafrikaan.co.za DIE VRYE AFRIKAAN | 15 September 2006 | BLADSY 69
Page 1 and 2:
www.vryeafrikaan.co.za 15 September
Page 3 and 4:
kulturele strukture die beste wanne
Page 5 and 6:
12 riglyne vir die toekoms 1). Die
Page 7 and 8:
gemeenskap of gemeenskappe. In plaa
Page 9 and 10:
genoeg in die naam van die stryd te
Page 11 and 12:
sowel produksie as verbruik, is ono
Page 13 and 14:
daar ’n politieke wil bestaan om
Page 15 and 16:
weefsel van gemeenskappe nie aan di
Page 17 and 18: die politieke elites van die gevest
Page 19 and 20: lang termyn en op planetêre skaal
Page 21 and 22: Libanese en 300 000 Israeli’s). S
Page 23 and 24: moet liefs nie hulle leiers verstaa
Page 25 and 26: • Briewe Na aanleiding van die ho
Page 27 and 28: • Gedig Liewe Oom Breyten. (ons b
Page 29 and 30: • Ekonomierubriek ANC-wending oor
Page 31 and 32: • FAK-nuus Gemeenskap, die tergen
Page 33 and 34: • Reeks: Die Afrikaanse universit
Page 35 and 36: program. Vanuit die visie vir die t
Page 37 and 38: om organisasiemandate uit te voer (
Page 39 and 40: • Dossier: Midde-Ooste Israel se
Page 41 and 42: Irak en ooreenstemmend met sy “Nu
Page 43 and 44: • Dossier: Midde-Ooste Tien oë v
Page 45 and 46: diskriminasie, haat en rassegeweld
Page 47 and 48: wat hom aan die einde van 2005 buit
Page 49 and 50: as vyandig ervaar. Hierdie ambisie
Page 51 and 52: • Dossier: FAK-Manifes Manifes: d
Page 53 and 54: • Dossier: FAK-Manifes Afrikaners
Page 55 and 56: Die groot polemiek oor die Universi
Page 57 and 58: onne, is die einde van die debat no
Page 59 and 60: Hollandse taal in die Parlement en
Page 61 and 62: Suid-Afrika se subimperiale projek
Page 63 and 64: Die ontwikkeling van ’n hoogs ras
Page 65 and 66: heid oor maatskaplike en gender-gel
Page 67: Kapitalistiese materialisme en die
Page 71 and 72: of: Goud en silwer het ek lief, met
Page 73 and 74: • Hoor en sien Musiekrubriek Deur
Page 75 and 76: • Hoor en sien Die beiteltjie kli
Page 77: Die Vrye Afrikaan (www.vryeafrikaan
show all

FAK-Manifes vir Demokratiese Afrikaners - Welkom by die FAK

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?