FAK-Manifes vir Demokratiese Afrikaners - Welkom by die FAK

More documents

Recommendations

Info

Afrikaners en die Toekoms ’n Kultuurstrategiese beoordeling FAK-Manifes vir Demokratiese Afrikaners 16 September 2006 A 1. Inleiding frikaners word vandag met ’n wesenlike vraag oor die toekoms gekonfronteer: Is daar nog vir Afrikaners as ’n unieke kultuurgemeenskap ’n toekoms waarbinne hulle saam met die veelheid van ander demokratiese gemeenskappe in Suid-Afrika ’n vrye, gelukkige en voortreflike lewe kan najaag? Om enigsins op ’n sinvolle wyse op dié vraag te kan antwoord, word in die FAK-Manifes op ’n enigsins omvattende wyse stilgestaan by ’n kultuurstrategiese waardering van die stand van Afrikaners vandag. Veral die volgende vier sake word hieronder uitvoerig ter sprake gebring. 1. In die eerste afdeling word stilgestaan by die uitgangspunt ten grondslag van hierdie kultuurstrategiese beoordeling. Dit verwys na die voorwaarde vir die verwesenliking van ons menswees. Ons gaan hieronder uit van die standpunt dat ons menswees tot sy reg kom in die balans tussen ons universele mensheid (dit wat ons almal met mekaar deel) en dit wat ons as ’n besondere kultuurhistoriese gemeenskap kenmerk. 2. In die tweede afdeling word aangevoer dat genoemde balans, wat dit vir ons moontlik maak om ’n sinvolle bestaan te voer, vandag aan ernstige vorme van ontwrigting onderwerp word. Dit hou verband met die werking van twee historiese kragte: Vanweë die proses van globalisering en die werking van die nasiestaat (in sowel die apartheidsjare as vandag) word die balans tussen die algemene en die partikuliere versteur en word ons menslikheid en diepste op die spel geplaas. 3. In die derde afdeling word met behulp van die kultuurstrategiese onderskeid tussen ‘oordrag’ (kontinuïteit) en ‘kommunikasie’ (diskontinuïteit) aangevoer dat Afrikaners die afgelope dekade ernstige gebreke in hul vermoë tot oordrag en dus tot die kontinuïteit van hulself as kultuurgemeenskap vertoon. As die era van apartheid gekenmerk is deur ’n oormatige klem op oordrag en kontinuïteit (met ’n verlies aan openheid, ’n sin vir die ander en skeppende denke), het Afrikaners vandag met die teenoorgestelde te doen, naamlik ’n oormatige beklemtoning van kommunikasie (met ’n verlies aan sin vir die toekoms). 4. Alhoewel die fokus van die FAK-Manifes hoofsaaklik op ’n analise van die huidige stand van Afrikaners val, word in die vierde en laaste afdeling afgesluit met enkele riglyne vir ’n vrye, gelukkige en voortreflike bestaan as unieke kultuurgemeenskap. Die FAK-Manifes het nie in isolasie ontstaan nie. Buiten dat dit sy ontstaan te danke het aan verskeie interne gesprekke wat die FAK binne die bestek van ’n jaar oor die saak gevoer het (onder meer binne die konteks van sy lyfblad, Die Vrye Afrikaan), is dit ook die gevolg van verskeie gesprekke wat hy landwyd met gewone mense sowel as met leidinggewende figure uit die georganiseerde kultuurlewe die afgelope 18 maande gevoer het. 2. Uitgangspunt: Hegel se “Konkrete Universaliteit” Wanneer oor die stand van Afrikaners vandag nagedink word, moet dit binne die breedste moontlike geestelike horison gesitueer word. Die vraag is hoe ons universele menswees tot sy of haar reg kan kom? Nog pertinenter: Hoe kan die menswees van Afrikaners vandag tot hulle reg kom? Die eerste paragrawe wil ’n antwoord op dié belangrike vraag wees. Vanuit ’n kultuurpolitieke perspektief gesien, speel ons menswees af en kom dit ook tot sy of haar reg in die spanningsveld tussen die universele en die partikuliere, tussen die feit van ons algemene menswees is en die feit dat laasgenoemde sigself tegelyk nie anders as in en tussen ’n groot verskeidenheid van partikuliere gemeenskappe manifesteer nie. Ons menswees speel nie af in ’n pure abstrakte ruimte en tyd bokant die veelheid van gemeenskappe en tradisies verhef nie, maar juis in en tussen hulle. Slegs vanweë die beliggaming van ons menswees in die veelheid van spesifieke gemeenskappe kan dit hoegenaamd gestalte kry. Tussen ons universele menswees en die veelheid van gemeenskappe bestaan daar nie ’n blote toevallige of ekstrinsieke verband nie, maar ’n intrinsieke verband. Ons universele menswees kom met ander woorde nie anders tot sy reg as in en deur ons deelname aan ’n veelheid van gemeenskappe nie. In en deur dié deelname gee ons hoegenaamd inhoud aan wat dit beteken om mens te wees. Ons is daarom ook nie soos wat dikwels beweer word in die eerste plek vryswewende individue wat in beginsel bokant ons gemeenskappe verhef staan en wat as’t ware slegs agterna besluit tot watter gemeenskap ons wil behoort nie. Vanweë die intrinsieke verband waarvan hierdie sprake is, is ons altyd alreeds deel van ’n bepaalde www.vryeafrikaan.co.za DIE VRYE AFRIKAAN | 15 September 2006 | BLADSY 6
gemeenskap of gemeenskappe. In plaas daarvan om dan ook as individue te besluit tot watter gemeenskap ons wil behoort, word ons individualiteit by voorbaat reeds op ’n onontsnapbare wyse deur die gemeenskappe waartoe ons behoort gestempel. Dieselfde argument is ook op die veelheid van taalgemeenskappe van toepassing. As mense bevind ons onsself altyd weer in een of ’n veelheid van taalgemeenskappe. Ons menswees staan dan ook nie los daarvan nie. Inteendeel, ons omskrywing van wat dit beteken om mens te wees word altyd weer en noodwendig deur een of ander partikuliere taal met sy bykans ontelbare simboliese herinneringe en verwysings beïnvloed. Om ons universele menswees vanuit Engels of Chinees of Maori of Afrikaans te verwoord en daaraan inhoud te gee, sal telkens ook weer ander aksente, al is die ook hoe minimaal, by ons omskrywing daarvan medeïmpliseer. En dikwels lê ’n ganse wêreld juis in hierdie klein verskille opgesluit. Niemand ontsnap hierdie feit nie, ook nie diegene wat poog om ’n voorspraak vir ons universele menslikheid onafhanklik van die beliggaming daarvan in partikuliere taalgemeenskappe te maak nie. Ten spyte van hul voorsprake beskik ook hulle nie oor ’n pure universele taal waarmee hulle inhoud daaraan kan gee nie. Inteendeel, ook hulle eie voorspraak vir die gedagte van ons universele menslikheid word altyd weer deur een of ander partikuliere taal bemiddel en so ook onvermydelik daardeur gestempel. Die Duitse filosoof, Hegel, het ons reeds in die 19de eeu geleer om die begrip menslikheid nie as ’n pure abstrakte of formalistiese saak te verstaan nie, maar as iets wat deur ’n sogenaamde “konkrete universaliteit” gekenmerk word. Daarmee het Hegel juis bedoel dat ons universele menswees slegs sin verkry wanneer dit binne bepaalde tradisies en gemeenskappe beliggaam word. In die proses het Hegel homself tereg ook van twee moontlikhede in ons nadenke oor menswees gedistansieer, naamlik die eensydige beklemtoning van die abstrak-universele en die eensydige beklemtoning van die konkreetpartikuliere. Beide is in hul onverbreekbare samehang nodig, sowel die universele as die konkrete: Enersyds is enige voorspraak vir ons universele menslikheid ’n papier-dunne of betekenislose voorspraak solank as wat nagelaat word om aan te toon wat dit binne hierdie of daardie partikuliere konteks en tussen hierdie of daardie gemeenskappe beteken. Om die waarheid te sê, as die voorspraak vir ons universele menslikheid nie deur so ’n konkreetheid gekenmerk word nie, neig dit om in ’n wêreldvreemde en voorskriftelike moralisme om te slaan. Hegel het dikwels op die gevare van so ’n voorskriftelikheid gewys. Andersyds, het Hegel geïmpliseer, as ons in ons voorspraak vir die begrip menslikheid slegs die konkrete manifestering daarvan in partikuliere gemeenskappe beklemtoon, vergeet ons die universele. Die negatiewe moontlikheid wat daarmee gepaard gaan, is dat ons dan die gevaar loop om ons eie partikuliere gemeenskap met ons menswees as sodanig te identifiseer! My menswees val dan met my eie gemeenskap saam. Maar daarmee verval ons noodwendig in een of ander vorm van xenofobiese partikularisme. Om beide ‘patologieë’ te voorkom, moet ons oor ons menswees vanuit die samehang tussen die universele en die konkrete nadink. Hegel se ‘konkrete universaliteit’ is in hierdie verband steeds rigtinggewend. Wanneer slegs die universele bedink word, het ons met ’n lewelose abstraksie en dikwels gevaarlike moralisme te doen. Wanneer ons daarenteen slegs die partikuliere beklemtoon, val ons in die benoudheid van die geslote gemeenskap vas. In antwoord op die inleidende vraag: Ons menslikheid kom in die dialoog en balans tussen die universele en die partikuliere tot sy of haar reg. In en deur die spanningsveld tussen beide kragte kan van ’n egte menslikheid gepraat word. Dit is ook waar vir Afrikaners. Ook hulle word altyd weer voor die uitdaging gestel om ’n balans tussen genoemde kragte op te soek. Gemeet aan dié uitgangspunt met sy voorkeur vir ’n balans tussen die universele en die konkrete, waar staan Afrikaners vandag? 3. Historiese konteks As mense het ons vandag met twee historiese kragte te doen waardeur die feit van gemeenskap op die spel geplaas en ons menslikheid as gevolg daarvan aan ’n diepliggende vorm van ontwrigting onderwerp word. Ons verwys na die hegemonie van die neoliberale globalisme, wat die mens tot verbruiker reduseer, asook na aspekte van die nasiestaat en die wyse waarop laasgenoemde gestalte binne die Suid-Afrika gekry en steeds kry. Ons staan by elkeen van dié ontwrigtende kragte ten opsigte van ons menswees stil. 3.1. Die neoliberale globalisme Dié orde het simbolies sowel as materieel ’n bykans onbetwiste gesag oor die ganse kultuurpolitieke landskap van die hedendaagse mens verwerf. Kritici van dié orde verwys daarna as die “kultuur van die dood”. Waarom? Omdat dit in gevolge die mensbeeld wat ten grondslag daarvan lê, mense tot blote verbruikers reduseer wat slegs hul eie korttermyn belange in die hier en nou van die ekstatiese verbruikersmoment najaag. Enige visie op die mens as synde gerig op transendente ideale en op die poging om oor geslagte heen kontinuïteit daaraan te gee, word daarmee radikaal afgewys. As daar van iets soos transendente ideale in dié kultuur sprake is, lê dit ironies genoeg in die wêreld van verbruik self opgesluit. Dit wat heilig is, word met die ervaring van verbruik hier en nou geïdentifiseer. Die strategie wat deurgaans deur die globale kultuur ingespan word om sy ryk van verbruik te vestig, is teoreties relatief eenvoudig: Mense word vanuit hul netwerke van gemeenskappe geabstraheer en as hiperverbruikers, dit wil sê as vryswewende individue met ’n eindelose hoeveelheid behoeftes en begeertes, herdefinieer. Alhoewel dit ’n strategie is wat die kapitalisme reeds vanaf die vroeë modernisme teen gemeenskappe ontplooi het, kon dit vanweë die invloed www.vryeafrikaan.co.za DIE VRYE AFRIKAAN | 15 September 2006 | BLADSY 7
Page 1 and 2: www.vryeafrikaan.co.za 15 September
Page 3 and 4: kulturele strukture die beste wanne
Page 5: 12 riglyne vir die toekoms 1). Die
Page 9 and 10: genoeg in die naam van die stryd te
Page 11 and 12: sowel produksie as verbruik, is ono
Page 13 and 14: daar ’n politieke wil bestaan om
Page 15 and 16: weefsel van gemeenskappe nie aan di
Page 17 and 18: die politieke elites van die gevest
Page 19 and 20: lang termyn en op planetêre skaal
Page 21 and 22: Libanese en 300 000 Israeli’s). S
Page 23 and 24: moet liefs nie hulle leiers verstaa
Page 25 and 26: • Briewe Na aanleiding van die ho
Page 27 and 28: • Gedig Liewe Oom Breyten. (ons b
Page 29 and 30: • Ekonomierubriek ANC-wending oor
Page 31 and 32: • FAK-nuus Gemeenskap, die tergen
Page 33 and 34: • Reeks: Die Afrikaanse universit
Page 35 and 36: program. Vanuit die visie vir die t
Page 37 and 38: om organisasiemandate uit te voer (
Page 39 and 40: • Dossier: Midde-Ooste Israel se
Page 41 and 42: Irak en ooreenstemmend met sy “Nu
Page 43 and 44: • Dossier: Midde-Ooste Tien oë v
Page 45 and 46: diskriminasie, haat en rassegeweld
Page 47 and 48: wat hom aan die einde van 2005 buit
Page 49 and 50: as vyandig ervaar. Hierdie ambisie
Page 51 and 52: • Dossier: FAK-Manifes Manifes: d
Page 53 and 54: • Dossier: FAK-Manifes Afrikaners
Page 55 and 56: Die groot polemiek oor die Universi
Page 57 and 58:
onne, is die einde van die debat no
Page 59 and 60:
Hollandse taal in die Parlement en
Page 61 and 62:
Suid-Afrika se subimperiale projek
Page 63 and 64:
Die ontwikkeling van ’n hoogs ras
Page 65 and 66:
heid oor maatskaplike en gender-gel
Page 67 and 68:
Kapitalistiese materialisme en die
Page 69 and 70:
laat plaasvind nie: dit plaas ’n
Page 71 and 72:
of: Goud en silwer het ek lief, met
Page 73 and 74:
• Hoor en sien Musiekrubriek Deur
Page 75 and 76:
• Hoor en sien Die beiteltjie kli
Page 77:
Die Vrye Afrikaan (www.vryeafrikaan
show all

FAK-Manifes vir Demokratiese Afrikaners - Welkom by die FAK

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?