PUBLICATIES VAN DE EERSTE 10 JAAR VAN DE REFORMATOR

107
moeten bekennen en spreken dat alle geestelijk en vroom kloosterleven, alle
scholastieke wijsheid en alle andere mensengodsdienst niet anders zijn dan enkel
dwaling en bedriegerij. En dat alleen daarom, dat dezulken door zodanige werken en
uiterlijke tucht en ceremoniën rechtvaardig en vroom willen zijn voor God.
Om deze oorzaak worden zij zo door God verdoemd. Want, gelijk u hoort, de heilige
profeet Jesaja oordeelt en verwerpt al zulke werken, moeite en arbeid, en beschrijft ze
alle onder deze titel en naam, dat zij waarlijk voor God bijwegen, doolpaden en leugen
zijn.
Wij moeten echter met grote ijver acht geven en opmerkzaam zijn op de woorden die
hij hier schrijft, namelijk onzer aller en op Hem. Want dat is het voornaamste, hoogste
artikel van ons geloof, dat wij het voor waarachtig houden, aannemen en geloven wat
God ons hier prediken en verkondigen laat door de heilige profeet. Dat wij deze troost
en de uitdagende moed tegenover de zonde hebben, dat onze eigen zonden niet onze
zonden zijn, maar zij alle gelegd zijn op onze Heere Jezus Christus.
Want dit enige hoofdartikel is de grond en steenrots, waarop de ganse christenheid en
gemeente van God gebouwd is. Welk artikel ook onze muur en borstwering is tegen
alle scheurmakerij en ketterij, zodat geen valse leermeester en insluiper ons verleiden
of vangen kan, omdat wij dit artikel rein en onvervalst behouden. Er is geen leer of
godsdienst in de wereld die de duivel en zijn rijk zo volkomen wederstaat en hem
zoveel schade toebrengt. De satan is ook tegen geen enkele prediking op aarde zo
vijandig en grimmig hatend als tegen deze prediking. Daarom vervolgt hij met zoveel
aanvechting en ellende zowel ieder in het bijzonder alsook allen in het algemeen, en
verwekt tegen deze leer allerlei afgodische leer, ketterij, scheuring en ergernis, om
deze leer maar gehaat en ergerlijk te maken voor de wereld, opdat zij zo veracht en
gedempt zou worden.
Daarom kan ook de wereld het best verdragen dat allerlei valse dwaalleer hooggeëerd
en gepredikt wordt, en er is nog nooit een nieuwe godsdienst, hoe schandelijk en
leugenachtig ook, ter tafel gebracht die de wereld niet beter zou kunnen verdragen dan
deze rechte leer en prediking.
Die kan en wil zij niet verdragen, maar zij vervloekt en vervolgt haar, waar zij kan en
mag. Want dat heeft de wereld gaarne aangehoord en aangebeden, dat men openlijk
op de kansel geleerd heeft dat de monnikskap van iemand die barrevoets gaat zo heilig
is dat hij, die ze aantrekt op het doodsbed, zalig wordt; en dergelijke dolle, dwaze
predikingen, zonder maat of end, heeft zij gaarne aangenomen en verdedigd.
En dit is de oorzaak de wereld heeft een lust en welgevallen aan die leringen en
godsdiensten, die met het verstand overeenstemmen en die de heiligheid en wijsheid
van onze vrije wil bevestigen, zodat de roem en eer aan haar kunnen en aan haar
verdienste verbonden blijft.
Deze enige leer echter, die niemand schade berokkent, ja, welke alleen een
Goddelijke, zalige leer is, heeft nergens plaats noch ruimte. Maar zij wordt verjaagd
en gesmaad door de besten in de wereld, doch geheel onbillijk en tegen God.
Want dat men haar ervan beschuldigt dat zij goede werken en deugd zou verbieden en
verhinderen, dat is een leugen van de lasterende wereld, en uit haar spreekt de duivel
zelf.
Ja, juist deze leer, en geen enkele andere, geeft hulp en kracht, waardoor een christen
rechte, goede en Gode-welgevallige werken doen kan; anders blijven de goede werken
wel ongedaan. Bovendien maakt deze leer ons volkomen gewis en zeker, dat ons doen
Gode van harte welgevallig is en dat wij waarachtige goede werken hebben, hetwelk