PUBLICATIES VAN DE EERSTE 10 JAAR VAN DE REFORMATOR

More documents

Recommendations

Info

elet slechts uiterlijk, dat men de mensen niet met valse lering verleidt; hoe zou men anders de ketters kunnen bestrijden ? Antwoord: dat moeten de bisschoppen doen; hun is dat als ambt opgedragen en niet aan de vorsten. Want ketterij kan men nooit met geweld beletten, men moet dat anders aanpakken en hier is een ander soort van twist dan die met het zwaard. Gods Woord moet hier strijden. Als dat het niet kan klaar spelen, dan zal het door wereldlijke macht wel nooit gelukken, al wordt de wereld met bloed overstroomd. Ketterij is een geestelijke zaak, die men niet met ijzer kan stuk hakken, met vuur kan verbranden of met water kan verdrinken. Alleen Gods Woord is daartoe in staat, zoals Paulus zegt in 2 Cor. 10: 4: "onze wapenen zijn niet vleselijk, maar machtig in God, om alle raad en hoogheid omver te werpen, die zich verheft tegen de kennis Gods en alle verstand gevangen te nemen onder de gehoorzaamheid van Christus." Nooit hebben geloof en ketterij grotere kracht, dan waar men ze zonder Gods Woord, alleen met geweld bestrijdt. Want dan kan men zeker zijn, dat zulk geweld ongelijk heeft en tegen het recht handelt, daar het zonder Gods Woord te werk gaat en zich niet anders dan alleen met geweld weet te behelpen, gelijk de redeloze dieren. 38
3. GESCHIEDENIS VAN BROEDER HENDRIK'S VERBRANDING IN DITMAR, BENEVENS EEN VERKLARING VAN DE TIENDE PSALM DOOR M. LUTHER. 1525. TOELICHTING Hendrik van Zutfen werd omstreeks 1488 geboren. Hij trad in de Augustijner orde en ging in 1508 studeren te Wittenberg, waar hij Luther leerde kennen. In 1509 behaalde hij de graad van baccalaureus (candidaat) in de wijsbegeerte en in 1511 die van magister (doctorandus). Nadat hij in 1514 plaatsvervangend prior van het Augustijner klooster te Keulen was geweest, werd hij in 1515 prior van het klooster van zijn orde te Dordrecht. Van 1520 tot 1522 vertoefde hij weer te Wittenberg, waar hij tot de vriendenkring van Luther en Melanchthon behoorde en nu ook baccalaureus in de theologie werd. Toen werkte hij enige maanden te Antwerpen, maar werd op aanstoken van de Dominikanen door de landvoogdes Margaretha gevangen genomen. Het volk bevrijdde hem echter en nu week Hendrik naar Duitsland uit. Hij had de bedoeling naar Wittenberg te reizen, maar werd door geestverwanten te Bremen vastgehouden. Het verdere verloop van Hendrik's geschiedenis is door Luther op sobere wijze getekend. De gegevens hiervoor heeft Luther o.a. van de Bremer predikant Jacobus Propst ontvangen, die hem verzocht aan de gemeente aldaar een brief te schrijven, om haar over de marteldood van de geliefde leraar te troosten. De wijze, waarop Luther aan dit verzoek gevolg heeft gegeven, getuigt ervan, welk een voortreffelijk trooster hij was. En volkomen terecht heeft men gezegd, dat zijn troostbrief een waarlijk apostolisch karakter draagt. Martinus Luther, prediker te Wittenberg, aan alle geliefde uitverkoren vrienden van God in Christus te Bremen. Genade en vrede van God onze Vader en de Heere Jezus Christus. Zeer geliefden in Christus, ik heb van de geschiedenis van het martelaarschap van de zalige broeder Hendrik van Zutfen, die ik door geloofwaardige en vrome lieden heb laten onderzoeken, nauwkeurig kennis genomen. En ik heb haar niet in duisternis of twijfel verborgen willen laten liggen. Nee, het heeft mij goed gedacht, om haar aan de dag te brengen tot lof en eer van de goddelijke genade, welke in deze tijd in zo rijke mate aan ons, verdoemden, onwaardigen en verlorenen geschonken is, dat wij niet alleen het zuivere Woord van God bezitten, horen en lezen en het ook op vele plaatsen als de heldere zon zien opgaan, maar tevens gevoelen en bespeuren, dat de Geest van God Zijn Woord met sterke en machtige daden bewijst en bevestigt, gelijk Hij van de aanvang af 64 placht te doen. Dit geschiedt vooral hierdoor, dat Hij zulke dappere en kloeke harten geeft, dat predikers en toehoorders beiden op vele plaatsen dagelijks het aantal van de heiligen aanzienlijk vergroten. Immers verscheidenen vergieten hun bloed, verscheidenen zijn gevangen genomen of door de hunnen verjaagd en allen tezamen dragen zij de smaad van Christus' kruis. Zo is thans weer een waar christelijk leven zichtbaar geworden, dat met zijn lijden voor de wereld gruwelijk is om aan te zien, maar kostelijk en van waarde voor het oog van God. Zo zegt het Psalmboek: Kostelijk is voor de Heere de dood Zijner heiligen en nogmaals: Hun bloed is kostelijk 64 D.w.z. vanaf de dagen van het oudste Christendom. 39
Page 1 and 2: PUBLICATIES VAN DE EERSTE 10 JAAR V
Page 3 and 4: 1. AAN DE RAADSLEDEN VAN ALLE STEDE
Page 5 and 6: zouden zo graag niet alleen voor de
Page 7 and 8: De derde drijfveer is wel de allerb
Page 9 and 10: toegezien, dat men hen onderwees en
Page 11 and 12: verwondert, en moet bekennen, dat w
Page 13 and 14: doet, of niet, kan hij het daarbij
Page 15 and 16: korte tijd, als keken zij in een sp
Page 17 and 18: Ten laatste mogen allen, die verlan
Page 19 and 20: hebben gedaan of gezegd, de hele we
Page 21 and 22: wat zij moeten laten en niet mogen
Page 23 and 24: en vervolgens: "gij hebt gehoord, d
Page 25 and 26: zwaard uit (Rom. 13: 3): "niet voor
Page 27 and 28: of van dienst wilden zijn, terwijl
Page 29 and 30: zou hun de christelijke levenswande
Page 31 and 32: sofisten smadelijk en leugenachtig
Page 33 and 34: DEEL II Hoe ver de macht van de wer
Page 35 and 36: geloof of ongeloof brengen. Daar he
Page 37: te geloven, of boeken weg te doen,
Page 41 and 42: hun handen zó jammerlijk met het o
Page 43 and 44: Naam steeds groter wordt bij de gel
Page 45 and 46: DE GESCHIEDENIS VAN BROEDER HENDRIK
Page 47 and 48: eigen woorden te vangen. Maar God t
Page 49 and 50: gebruik en de gewoonte van het land
Page 51 and 52: Holm, Laurens Hannemann, Lodewijk H
Page 53 and 54: een ongeleerde grijze monnik bij he
Page 55 and 56: maken tussen wereldlijk recht en ev
Page 57 and 58: verlagen. De oorzaak is deze: niet
Page 59 and 60: op een mens en plaatst zich met lic
Page 61 and 62: luie buiken, om alles te nemen, te
Page 63 and 64: innenkort niets meer zal komen, en
Page 65 and 66: verkerende kooplieden zelf zulke ti
Page 67 and 68: onchristelijke dieverij en roverij
Page 69 and 70: 5. EEN TROUWHARTIGE VERMANING AAN A
Page 71 and 72: maken, en verdwenen met smaad en sc
Page 73 and 74: maken en zich daarbij op onze naam
Page 75 and 76: doortrekkende monniken klagen al, d
Page 77 and 78: Zo moet u ook de leugenaars en de v
Page 79 and 80: waarheid, en daarna vrij oordelen o
Page 81 and 82: daarvan te houden. Juist wat Christ
Page 83 and 84: Dat niet de paus aan de Schrift ont
Page 85 and 86: 10 Juli 1520 schrijft Luther al aan
Page 87 and 88: INLEIDING 7. VOORWOORD BIJ HET EERS
Page 89 and 90:
kosten en het werk daaraan maar lat
Page 91 and 92:
mij door het te keer gaan van de du
Page 93 and 94:
11c Want Hij zal hun ongerechtighed
Page 95 and 96:
hoge Goddelijke heerlijkheid. Omdat
Page 97 and 98:
uit een dorre aarde; Hij had geen g
Page 99 and 100:
En dit is de oorzaak waarom niemand
Page 101 and 102:
101 Daarbij komt dan ook nog de ver
Page 103 and 104:
103 voortdurend spiegelen, gelijk H
Page 105 and 106:
105 zijn, niet daarom, dat zij Hem
Page 107 and 108:
107 moeten bekennen en spreken dat
Page 109 and 110:
109 zou zijn, opdat het zich niet v
Page 111 and 112:
111 Want het leven van onze Heere J
Page 113 and 114:
Vers 10b Als Zijn ziel Zich tot een
Page 115 and 116:
115 rechtvaardig maakt, zo is het o
Page 117 and 118:
117 eeuwig straffen. De rechtvaardi
Page 119 and 120:
119 Hij in zulk een liefde en met z
Page 121 and 122:
121 koude en een harde legerstede v
Page 123 and 124:
123 Christus vóór Zijn sterven be
Page 125 and 126:
125 heeft het lezen geen nut. Het w
Page 127 and 128:
127 Geloof is een levend, vermetel
Page 129 and 130:
129 voornaamste echte boeken rangsc
Page 131 and 132:
131 bewondering, liefde en dankbaar
Page 133 and 134:
133 Sterben'. De opbouw van het ges
Page 135 and 136:
135 sterfbed, waarvan de stervende
Page 137 and 138:
137 acht, ze in ere houdt, zich vri
Page 139 and 140:
139 binden. Want zij zullen hem te
Page 141 and 142:
141 en macht van de drijver is, waa
Page 143 and 144:
143 vertrouwt, dat is: dat men noch
Page 145 and 146:
145 schepselen naar je om; en wanne
show all

PUBLICATIES VAN DE EERSTE 10 JAAR VAN DE REFORMATOR

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?