PUBLICATIES VAN DE EERSTE 10 JAAR VAN DE REFORMATOR

gebruik en de gewoonte van het land was. Daarop antwoordde Hendrik: aangezien hij
door een gehele parochie beroepen was om het Woord van God te prediken, wilde hij
dit beroep volgen, zolang het de ganse gemeente behaagde; want men moest meer het
Woord van God gehoorzamen dan de mensen (Hand. 5: 29). Verlangde God van hem,
dat hij in Ditmar zou sterven, de hemel was daar even nabij als elders; hij zou toch
eenmaal om Gods Woord zijn bloed moeten vergieten.
Met deze onverschrokken gezindheid trad hij zondags daarna op en hield de eerste
preek over de tekst uit de brief van Paulus aan de Romeinen 1: 9: Testis est mihi Deus
etc. 78 en over het evangelie van die dag 79 . Zodra de predikdienst ten einde was, werd
de ganse gemeente van de parochie bijeengeroepen. In die bijeenkomst werd haar
door de bovengenoemde prior een brief van de acht en veertig regenten van het land
overhandigd, inhoudende, dat zij op straffe van duizend Rijnse guldens de monnik niet
zouden laten prediken en voorts hun afgevaardigden met volmacht naar Heide
moesten zenden, omdat aldaar het ganse land voor een belangrijke aangelegenheid zou
samenkomen.
Toen zij deze brief hoorden voorlezen, werden zij zeer vertoornd erover, dat hun tegen
alle landsgebruik in zulk een bevel gegeven was, daar toch iedere parochiekerk de
bevoegdheid had een prediker te kiezen, wie zij wilde. Zij besloten dan ook eenparig,
dat zij de vrome Hendrik tot prediker houden en hem beschermen zouden. Want zij
waren geheel in vervoering geraakt door de eerste preek, die zij hadden gehoord. In de
namiddag hield Hendrik zijn tweede preek over de tekst van Paulus Rom. 15: 1:
Debemus nos, qui potentes etc.
's Maandags daarop 80 zonden de burgers van Meldorf hun afgevaardigden naar Heide
en verklaarden zich bereid tegenover een ieder uit het gehele land zich aan een
openbaar gerechtelijk onderzoek te onderwerpen. Daarbij verhaalden zij ook, wat voor
een christelijke prediking zij van Hendrik hadden gehoord. Bovendien schreef de
pastoor aan de acht en veertig regenten van het land, dat hij noch Hendrik van oordeel
waren, dat zij oproer maakten, maar alleen het zuivere, reine Woord van God leerden.
En hij beriep zich erop, dat hij met broeder Hendrik voor iedereen terecht wilde staan.
Daarom verzocht hij onderdanig, dat zij de monniken geen geloof wilden schenken,
die uit haat en hebzucht de waarheid trachten te onderdrukken, en dat zij het Woord
van God niet zouden veroordelen, maar eerst de gehele waarheid onderzoeken en
niemand onverhoord veroordelen. Was het zo gesteld, dat zij bevonden werden
ongelijk te hebben, dan waren zij bereid hun straf te ondergaan.
Deze verklaring van de afgevaardigden sloegen zij evenals het getuigenis van de
pastoor in de wind en gaven geen antwoord erop, maar iedereen voerde het woord, de
één zo, de ander weer anders. Tenslotte antwoordde Peter Detleff als één van de
oudsten het volgende: hoewel er in alle landen grote tweedracht inzake het geloof
bestond, maar zij, als geheel ongeleerden, zonder het geringste inzicht daarover geen
oordeel konden vellen, was het hun ernstige mening, dat men deze kwestie tot een
later concilie moest uitstellen, dat, naar zij van hun landssecretaris Mag. Günther
vernomen hadden, binnenkort zou worden gehouden. Wat dan hun goede buren
zouden aanvaarden en geloven, dat waren zij ook van plan aan te nemen. Was echter
het Woord van God niet voldoende helder onderwezen, zoals men zegt, en kon
iemand het helderder en zuiverder leren, dan waren zij niet voornemens dit te
verbieden, want zij waren niet van plan oproer in het land te dulden. Derhalve moest
78 "God is mijn getuige" enz. Luther citeert hier de Vulgata, omdat het tot oktober 1525 ook nog in de
evangelische godsdienstoefeningen gewoonte was, de Schrift in het Latijn te lezen.
79 Luk. 21: 25 vv.
80 De 5e december
49