13.07.2013 Views

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Heren</strong> wan <strong>de</strong> raad<br />

uitstel onmogelijk was. Zo verga<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n <strong>de</strong> drie<br />

le<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> stadsregering op 17 november<br />

TOTAAL %<br />

1577 aldaer mynen heeren <strong>de</strong>n schouteth wevsocht<br />

contirzuatien <strong>van</strong>ne zynen terwanten, mits<br />

dat zyrten tyt op morghen is expireren<strong>de</strong>i'. Op<br />

30 oktober 1580 brachten <strong>de</strong> ambachtsgil<strong>de</strong>n<br />

rapport uit in verband met <strong>de</strong> verlenging <strong>van</strong><br />

tcomptoir wan<strong>de</strong> nyeuwe belasti~z~he"~. Die verlenging<br />

moest waarschijnlijk plaatsvin<strong>de</strong>n vóór<br />

1 november. Ook hier is dui<strong>de</strong>lijk sprake <strong>van</strong><br />

grote urgentie. Bij <strong>de</strong> meeste an<strong>de</strong>re zondagse<br />

raadsverga<strong>de</strong>ringen is die urgentie niet - althans<br />

niet aantoonbaar - aanwezig. Van <strong>de</strong> in totaal TABEL 5.6. Totaal <strong>van</strong> het aantal sche-<br />

71 verga<strong>de</strong>ringen, die tot en met 1580 op zonpendagen<br />

en resteren<strong>de</strong> zondagen, per<br />

peiljaar.<br />

dag wer<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n, waren 16 het directe<br />

vervolg <strong>van</strong> <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>de</strong> vorige dag<br />

en waren nog eens 7 het vervolg <strong>van</strong> <strong>de</strong> vorige verga<strong>de</strong>ring, die niet op <strong>de</strong> vorige dag<br />

maar enige dagen eer<strong>de</strong>r was gehou<strong>de</strong>n. Het kwam voor dat in een urgente zaak niet in<br />

één verga<strong>de</strong>ring tot een beslissing kon wor<strong>de</strong>n gekomen, in veel gevallen omdat <strong>de</strong> ambachts<strong>de</strong>kens<br />

eerst, voor zover hen dat na i525 nog was toegestaan, ruggespraak wil<strong>de</strong>n<br />

hou<strong>de</strong>n. Zo snel mogelijk daarna, zo nodig op een zondag, werd vervolgens ver<strong>de</strong>r verga<strong>de</strong>rd.<br />

Toch mag wor<strong>de</strong>n geconclu<strong>de</strong>erd dat in <strong>de</strong> meeste gevallen geen dui<strong>de</strong>lijk verband<br />

kan wor<strong>de</strong>n vastgesteld tussen <strong>de</strong> urgentie <strong>van</strong> <strong>de</strong> zaak en <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling er<strong>van</strong> op zondag33.<br />

Optelling <strong>van</strong> <strong>de</strong> zondagen, waarop geen schepenactiviteiten plaatsvon<strong>de</strong>n, bij het<br />

totaal aantal schependagen, resulteert in <strong>de</strong> getallen zoals weergegeven in tabel 5.6. Behalve<br />

in <strong>de</strong> crisisjaren 1566-1567 en 1578-1579 blijft nog 11-14% <strong>van</strong> het jaar oningevuld,<br />

wat neerkomt op 40 tot 50 dagen. Dit getal komt tamelijk nauwkeurig overeen met<br />

<strong>de</strong> hierboven genoem<strong>de</strong> verletdagen bij <strong>de</strong> bouw <strong>van</strong> <strong>de</strong> Antwerpse O.L.V.-kerk. Verletdagen<br />

<strong>van</strong>wege <strong>de</strong> weersomstandighe<strong>de</strong>n zullen <strong>de</strong> schepenen in hun goed on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n<br />

raadhuis niet hebben gekend. Eer<strong>de</strong>r moet gedacht wor<strong>de</strong>n aan kerkelijke en wereldlijke<br />

feesten. In Amsterdam en Delft bedroeg het aantal kerkelijke feestdagen dat niet per <strong>de</strong>finitie<br />

op zondag viel, in <strong>de</strong> eerste helft <strong>van</strong> <strong>de</strong> zestien<strong>de</strong> eeuw 47. Het bakkersgil<strong>de</strong> in<br />

Nijmegen ken<strong>de</strong> eveneens 47 <strong>van</strong> <strong>de</strong>rgelijke verplichte kerkelijke feestdagenj4. ook <strong>de</strong> inwoners<br />

<strong>van</strong> 's-Hertogenbosch hebben <strong>de</strong> grote en kleinere kerkelijke feesten gevierd. Veel<br />

door-<strong>de</strong>-weekse dagen die geen schependagen waren, blijken - zoals te verwachten - te<br />

kunnen wor<strong>de</strong>n gekoppeld aan kerkelijke feestdagen. Daarnaast blijken in <strong>de</strong> dagen rond<br />

Pasen en Pinksteren en rond Kerstmis <strong>de</strong> activiteiten <strong>van</strong> <strong>de</strong> scheuenen eveneens stil te<br />

liggen. In Tabel 5.7 zijn <strong>de</strong> gegevens weergegeven over het aantal vrije dagen rondom<br />

Kerstmis en rond <strong>de</strong> feestdagen Pasen, Hemelvaart, Pinksteren, Sacramentsdag en <strong>de</strong> grote<br />

31 GAH OA A4, 17-1 1-1577.<br />

32 GAH OA AS, 30-10-1550.<br />

33 KOOPMANS, De Stntetr <strong>van</strong> Holland, 181, constateert dat hoewel in 1575 was vastgesteld dat<br />

<strong>de</strong> Staten <strong>van</strong> Holland <strong>de</strong> zondag vrij zou<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n, dat voorschrift lang niet altijd werd nage-<br />

leefd.<br />

34 OFFERMANS, Arbeid eri levetisstntzdaard, 143; VERHOEVEN, 'Kerkelijke feestdagen', 165.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!