13.07.2013 Views

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

388 <strong>Heren</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> raad<br />

regelmatig een <strong>van</strong> <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschapsmaaltij<strong>de</strong>n te verzorgen. Bij een gemid<strong>de</strong>ld aantal <strong>van</strong><br />

100 kernle<strong>de</strong>n (zie paragraaf 10.4.2) en 8 tot 10 maaltij<strong>de</strong>n per jaar, bovendien rekening<br />

hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong> voorrang die nieuwe gezworen le<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n bij het vervullen <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze<br />

plicht, Iían een frequentie <strong>van</strong> het gastheerschap <strong>van</strong> eenmaal in <strong>de</strong> 10 tot 15 jaar wor<strong>de</strong>n<br />

veron<strong>de</strong>rsteld. Vergelijken we <strong>de</strong>ze hypothese met <strong>de</strong> jaren9%aarin een aantal gezworen<br />

broe<strong>de</strong>rs, die langer dan 40 jaar lid waren, broe<strong>de</strong>rschapsmaaltij<strong>de</strong>n verzorg<strong>de</strong>n:<br />

Arnt <strong>van</strong> Asperen (Blo)<br />

Lambert <strong>van</strong><strong>de</strong>n Broeck (B80)<br />

Eymbert Claes (B94)<br />

Ghysbert Heym (B213)<br />

Christiaen Hose (B225)<br />

Nicolaes Kuyst (B237)<br />

Bartholomeus Loef (B252)<br />

Peter <strong>van</strong> Os (8305)<br />

Henrick Pelgrom (B315)<br />

Herman Pelgrom (B316)<br />

Goessen <strong>van</strong><strong>de</strong>r Stegen (B366)<br />

Hieruit biijkt dat een gezworen lid gewoonlijk in<strong>de</strong>rdaad elke 10 tot 15 jaar eenmaal<br />

gastheer <strong>van</strong> een broe<strong>de</strong>rschapsmaaltijd was.<br />

Aan<strong>van</strong>kelijk was <strong>de</strong>gene die het laken leg<strong>de</strong> ook letterlijk <strong>de</strong> gastheer. De broe<strong>de</strong>r-<br />

schap beschikte namelijk tot ver in <strong>de</strong> vijftien<strong>de</strong> eeuw niet over een eigen on<strong>de</strong>rkomen<br />

voor meer wereldlijke bijeenkomsten. De maaltij<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n nog bij een <strong>van</strong> <strong>de</strong> gezworen<br />

broe<strong>de</strong>rs thuis of in een herberg gevierd. Gezworen broe<strong>de</strong>r Ghysbert <strong>van</strong><strong>de</strong>r Poorten (t<br />

1484) liet <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschap een ruim en duur huis in <strong>de</strong> Hinthamerstraat nayy: afbeelding<br />

10. Bovendien legateer<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschap een jaarlijkse cijns <strong>van</strong> acht kapoenen en<br />

een mud boekweit, te nuttigen tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> jaarlijkse zwanenmaaltijd, die voortaan in het<br />

door hem geschonken huis dien<strong>de</strong> te wor<strong>de</strong>n gevierd. Gelei<strong>de</strong>lijk aan werd dit huis bekend<br />

als het broe<strong>de</strong>rschapchuis, maar het was zeker niet <strong>de</strong> organisatorische zetel <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

broe<strong>de</strong>rschap. Het werd verhuurd aan een <strong>van</strong> <strong>de</strong> gezworen broe<strong>de</strong>rs die het als woonhuis<br />

gebruikte. Ver<strong>de</strong>r werd het tafelzilver <strong>van</strong> <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschap daar bewaard en werd er -<br />

aan<strong>van</strong>kelijk - eenmaal per jaar door <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschap gedineerd. Het ontmoetingscen-<br />

trum bij uitstek voor <strong>de</strong> gezworen broe<strong>de</strong>rs bleef echter <strong>de</strong> kapelloO. De broe<strong>de</strong>rschap had<br />

al eer<strong>de</strong>r huizen in bezit gekregen, maar die steeds na korte tijd weer verkocht. In het<br />

geval <strong>van</strong> <strong>de</strong> schenking <strong>van</strong> Ghysbert <strong>van</strong><strong>de</strong>r Poorten was het echter bijna onmogelijk om<br />

het huis te verkopen, zon<strong>de</strong>r daarmee <strong>de</strong> uitvoering <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re bepalingen uit diens<br />

testament in gevaar te brengen. Door <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n gedwongen bleef <strong>de</strong> broe-<br />

<strong>de</strong>rschap daarom sindsdien eigenaar <strong>van</strong> dit pand. Veron<strong>de</strong>rsteld zou kunnen wor<strong>de</strong>n dat,<br />

nu <strong>de</strong> broe<strong>de</strong>rschap over een eigen huis beschikte, <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> maaltij<strong>de</strong>n voortaan op<br />

98 Het betreft hier rekeningjaren: 1535 = het rekeningjaar 1535-1536.<br />

99 Bij een belasting op <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> huizen in 1547 behoor<strong>de</strong> dit pand qua waar<strong>de</strong> tot <strong>de</strong><br />

bovenste 9% <strong>van</strong> alle huizen binnen 's-Hertogenbosch: GAH OA B53, 1546-1547, an<strong>de</strong>r ontfatzck<br />

comen<strong>de</strong> <strong>van</strong><strong>de</strong>tz pemingetz by <strong>de</strong>ser stadt totten commer <strong>de</strong>r selver stadt en<strong>de</strong> huer vriheyt<br />

staetz<strong>de</strong>, opgehauen op die huyset~ en<strong>de</strong> cameren byntzen <strong>de</strong>r voirtz. stadt ....<br />

100 VAN DIJCK, De <strong>Bossche</strong> Optinzaten, 114-116, 236-241.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!