13.07.2013 Views

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

278 <strong>Heren</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> raad<br />

Uit een brief <strong>van</strong> Willem Monix (140) valt op te maken dat hij in het verle<strong>de</strong>n gewoon lid<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Jonge Voetboog is geweestzh'. Over <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> gewone schutters is ver<strong>de</strong>r<br />

nauwelijks iets bekend.<br />

's-Hertogenbosch ken<strong>de</strong> vele tientallen particuliere mannen- en vrouwengasthuizen,<br />

met elk hun bestuur. Bij veel <strong>van</strong> <strong>de</strong>rgelijke stichtingen was het gebruikelijk om het be-<br />

stuur in eerste instantie aan familiele<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> stichter toe te vertrouwen. Wanneer <strong>de</strong><br />

familie uitstierf, werd meestal een betrouwbare functionaris als bestuur<strong>de</strong>r aangewezen.<br />

Vaak is dat een geestelijke, vaak ook een kerkmeester, <strong>de</strong> Heilige-Geestmeester, een proost<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Lieve Vrouwebroe<strong>de</strong>rschap, <strong>de</strong> gasthuismeester, een schepen2h4. Het bestuur <strong>van</strong><br />

het Zinnelooshuis was in han<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> blokmeesters <strong>van</strong> het HinthamereindZh'.<br />

Ook als rentmeesters en zaakgelastig<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>Bossche</strong> kloosters hebben sommige Bos-<br />

sche bestuur<strong>de</strong>rs zich verdienstelijk gemaakt. Zo is schepen Henrick Kuyst (111) <strong>van</strong> 1517<br />

tot 1555 rentmeester <strong>van</strong> het Clarissenklooster geweestzhh. Ver<strong>de</strong>r zijn <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

bestuurlijke elite ongetwijfeld actief geweest in allerlei an<strong>de</strong>re organisaties, waarover wei-<br />

nig of niets is overgeleverd, zoals <strong>de</strong> vele religieuze broe<strong>de</strong>rschappen, <strong>de</strong> besturen <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

vele kapellen in <strong>de</strong> stad en re<strong>de</strong>rijkerskamers.<br />

Van een aantal <strong>Bossche</strong> schepenen weten we met zekerheid dat zij ook buiten hun geboortestad<br />

bestuurlijke functies hebben bekleed. Systen~atisch on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong>rgelijke bestuurlijke<br />

activiteiten buiten <strong>de</strong> eigen stad zou pas uitvoerbaar zijn, wanneer <strong>de</strong> gegevens<br />

over alle bestuur<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n, <strong>van</strong> landclieerlijk tot plaatselijk niveau, ecnvoudig<br />

raadpleegbaar zijn. Daar dat nog niet het geval is, moeten we hier volstaan met een<br />

aantal concrete voorbeel<strong>de</strong>n die min of meer roevallig kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n achterhaald.<br />

Enkele <strong>Bossche</strong> schepenen die ook el<strong>de</strong>rs aan hun bestuurlijke carrière bouw<strong>de</strong>n zijn<br />

reeds ter sprake gekomen; zo zette Hercules <strong>van</strong> Edingcn (63) na éénmaal schepen <strong>van</strong><br />

's-Hertogenbosch te zijn geweest, zijn bestuurlijke loopbaan in Brussel voortZh7. Jan <strong>van</strong><strong>de</strong>n<br />

Wyngaerd (190) is niet alleen als stadhou<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>de</strong> hoogschout en als schepen <strong>van</strong><br />

's-Hertogenbosch opgetre<strong>de</strong>n, maar ook als schout <strong>van</strong> ~reda~~'. Reynier Everswyn (73)<br />

was pensionaris <strong>van</strong> Amsterdam geweest en advocaat in ~russe1~~~; Jasper <strong>van</strong> Eyck (75)<br />

was <strong>van</strong> 1551 tot 1558 hertogelijk rentmeester in het kwartier <strong>van</strong> Grave en Cuijk geweest<br />

en in 1562 rentmeester <strong>van</strong> <strong>de</strong> prins <strong>van</strong> Oranje in Hoge ~ier<strong>de</strong>'~'. Lo<strong>de</strong>wyck <strong>van</strong><strong>de</strong>r<br />

Lyn<strong>de</strong>n (125) was werkzaam voor <strong>de</strong> heer <strong>van</strong> Oirschot en vervul<strong>de</strong> bovendien het<br />

ambt <strong>van</strong> amman <strong>van</strong> Antwerpen. In <strong>de</strong>ze drie gevallen betreft het echter waarschijnlijk<br />

geen geboren <strong>Bossche</strong>naren. Dat gaat wel op voor Gerlach <strong>de</strong> Rover (160), die toen hij in<br />

1503 tot schepen werd gekozen, als kastelein <strong>van</strong> het kasteel <strong>van</strong> Heeswijk werkzaam<br />

was"'. Adriaen <strong>van</strong> Eyndhouts (78) is waarschijnlijk schout <strong>van</strong> Rixtel geweest272. Frans<br />

Bogaert (25) heeft in Geel geduren<strong>de</strong> een perio<strong>de</strong> <strong>van</strong> zes jaar het ambt <strong>van</strong> drossaard<br />

GAH OA A328 diverse stukken, 8-5-1590.<br />

COOPMANS, De rechtstoestand, 109-1 13.<br />

KAPPELHOF, Reinier vatt Arkel, 25.<br />

GAH Clarissenklooster 56-73.<br />

Zie p.223-224.<br />

Zie p.36.<br />

Zie p.321.<br />

ARAB RK 48813; SY2, 475.<br />

GAH OA B13, 1503-1504, <strong>van</strong> bo<strong>de</strong>doen.<br />

GAH OA 036, 1529-1530, <strong>van</strong> al<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong> saicken.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!