13.07.2013 Views

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> aca<strong>de</strong>misch gevorm<strong>de</strong><br />

secretarissen in <strong>de</strong><br />

loop <strong>van</strong> <strong>de</strong> vijftien<strong>de</strong> eeuw<br />

<strong>van</strong> 50% rond het mid<strong>de</strong>n<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> eeuw, naar 80% n5<br />

1480. Vanaf her twee<strong>de</strong><br />

kwart <strong>van</strong> <strong>de</strong> zestien<strong>de</strong> eeuw<br />

zijn alle Leuvense secretarissen<br />

tenslotte universitair ges~hoold~~~.<br />

Voor Antwerpen<br />

heeft <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> auteur vastgesteld<br />

dat alle secretarissen<br />

<strong>van</strong>af 1496 aca<strong>de</strong>misch gevormd<br />

zijn"'. Hoewel het <strong>van</strong><br />

slechts enkelen vaststaat, acht<br />

De Rid<strong>de</strong>r-Symoens het waar-<br />

secretarissen secretarissen<br />

perio<strong>de</strong> met titel zon<strong>de</strong>r titel<br />

Hereiz <strong>van</strong> <strong>de</strong> raad<br />

TABEL 9.9. Aantal secretarissen met en zon<strong>de</strong>r aca<strong>de</strong>mische<br />

titel, per <strong>de</strong>cennium (1500-1579).<br />

schijnlijk dat veel <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze Leuvense en Antwerpse secretarissen niet alleen een artes-<br />

opleiding hebben gevolgd, maar ook aan een juridische faculteit hebben gestu<strong>de</strong>erd"'. Alle<br />

<strong>Bossche</strong> secretarissen met titel noemen zich meester (op Kaas Raassen na), geen <strong>van</strong> hen<br />

voert een juristentitei. in dit opzicht iijkr het opieidingsniveau <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Bossche</strong> secretarissen<br />

lager te hebben gelegen dan dat <strong>van</strong> hun Leuvense en Antwerpse collega's.<br />

Vanaf het mid<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> zestien<strong>de</strong> eeuw doet zich on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> secretarissen in 's-Herto-<br />

genbosch een merkwaardige ontwikkeling voor, die sterk afwijkt <strong>van</strong> <strong>de</strong> situatie in Leuven<br />

en Antwerpen. In <strong>de</strong>ze an<strong>de</strong>re Brabantse hoofdste<strong>de</strong>n blijven alle nieuw benoem<strong>de</strong> secreta-<br />

rissen aca<strong>de</strong>misch gevormd, in 's-Hertogenbosch daarentegen zien we in 1550 met <strong>de</strong><br />

benoeming <strong>van</strong> Wouter Scellens (S16) <strong>de</strong> terugkeer <strong>van</strong> <strong>de</strong> niet-gegradueer<strong>de</strong> secretaris.<br />

Tot 1580 hebben hem nog drie niet-gegradueer<strong>de</strong> secretarissen gevolgd: Gerit Colen (S3),<br />

Andries Oems (S12) en Peter <strong>de</strong> Cort alias Curtius (S4). Van <strong>de</strong> 10 secretarissen die tussen<br />

1550 en 1580 hebben gefunctioneerd, is <strong>de</strong>rhalve 40% niet gegradueerd. Colen en wel-<br />

licht ook De Cort2" hebben weliswaar <strong>de</strong> Leuvense universiteit bezocht, maar voeren geen<br />

titel. Scellens en Oems hebben, zoals gezegd, vrijwel zeker geen universitaire opleiding<br />

genoten. Drie <strong>van</strong> <strong>de</strong> vier niet-gegradueer<strong>de</strong> secretarissen hebben al vóór hun benoeming<br />

tot secretaris voor <strong>de</strong> stadsregering gewerkt, alleen voor Gerit Colen geldt dat niet. An-<br />

dries Oems is zeker al sinds 1545 in 's-Hertogenbosch werkzaam als notaris2" en heeft in<br />

die hoedanigheid on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re ook werkzaamhe<strong>de</strong>n voor het stadsbestuur verricht2".<br />

Peter <strong>de</strong> Cort en Wouter Scellens zijn hun carrière begonnen in ste<strong>de</strong>lijke schrijfkamer.<br />

Wouter Scellens, geboren rond 1.512, begint zijn ambtelijke carrière in 1533 als dienaar<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong>n clercq <strong>van</strong> <strong>de</strong> secretarissen2','. Peter <strong>de</strong> Cort is <strong>van</strong>af 1556-1557 als klerk werk-<br />

227 DE RIDDER-SYMOENS, 'De universitaire vorming', 44, 50.<br />

228 Ibi<strong>de</strong>m, 91.<br />

229 Ibi<strong>de</strong>m, 50, 114-1 15.<br />

230 MUL IV 117, 26-2-1535.<br />

23 1 MOSMANS, 'De mid<strong>de</strong>ieeuwsche notarissen', 192, stelt dat Andries Oems als notaris actief was<br />

tussen 1548 en 1557. In het archief <strong>van</strong> het blok <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vughterdijk wordt echter een uittreksel<br />

bewaard uit een testament dat al op 20-9-1545 door notaris Andries Oems is opgemaakt (GAH<br />

Archieven <strong>van</strong> <strong>de</strong> blokken, blok <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vughterdijk, 8108).<br />

232 GAH OA B54, 1547-1548, <strong>van</strong> al<strong>de</strong>rhati<strong>de</strong> saicken; B58, 1551-1552, ibi<strong>de</strong>m; B59, 1552-1.553,<br />

ibi<strong>de</strong>m.<br />

233 GAH OA A594, turbe d.d. 10-10-1584. Eerste vermelding in <strong>de</strong> stadsrekeningen: GAH OA B41,<br />

1534-1535, uarr al<strong>de</strong>rhati<strong>de</strong> srzicketi.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!