Heren van de Raad - Bossche Encyclopedie

Filzancieel-economische positie varr de besttítírliike elite 309
afname daarvan bij de rentmeesters is moeilijk uit te maken. Vast staat echter dat in 1547
de functie van goede man, zoals in 1499 ingevoerd om de stedelijke financiën te saneren,
werd opgeheven en dat werd teruggegrepen op de aloude rentmeester, die veel minder
volmachten bezat en in sterkere mate verantwoording schuldig was aan het stadsbestuur.
De expliciete eis dat de goede mannen onder de rijksten moesten worden gevonden, gold
niet voor de rentmeesters.
De gedwongen lening van 1578 betreft 837 personen of huishoudens. De bedragen waar-
voor zij werden aangeslagen zijn weinig gedifferentieerd: 52% van hen betaalde elk 6
bedrag
in ponden frequentie
onbekend
TOTAAL 837
cum. %cum.
9 1,1
iû i,2
40 4,8
45 5,4
48 5,7
131 15,7
176 21,O
399 47,7
833 99,5
834 99,6
837 100,O
schepen rentmr..
2
3
secr.' totaal
2
3
1
1 12
2 8
2 5
1
rentmeesters en secretarissen die tevens schepen zijn geweest, zijn hier meegeteld. In het totaal per frequentie is iedere
persoon slechts éenmaal geteld.
TABEL 8.14. Frequentie van de aanslagen van schepenen, rentmeesters, pensionarissen en secre-
tarissen (1569-1579) in de gedwongen lening van 1578.
pond, 27% betaalde elk 12 pond. Met name in de hogere regionen van de lening is echter
wel sprake van de nodige differentiatie. Daarom kon hiervoor in paragraaf 8.2.3 aan de
hand van deze lening de vermogenselite aan het einde van de jaren tachtig van de zestien-
de eeuw worden besproken. Toepassing van de procentgroepen-methode is onder deze
omstandigheden niet bijzonder zinvol. Daarom is ervoor gekozen in dit geval uit te gaan
van de daadwerkelijk betaalde bedragen. In tabel 8.14 zijn zowel de bedragen die werden
betaald, als de frequentie waarmee deze bedragen voorkwamen, alsmede de cumulatieve
frequentie en het cumulatieve percentage weergegeven. Daarnaast zijn de gegevens over
onze drie onderzoeksgroepen geplaatst. Tenslotte moet hier met nadruk op de veel gerin-
gere omvang van de groep betalers worden gewezen: 837 personen tegenover maar liefst
3.959 in 1552. Rekening houdend met die daling kunnen we constateren dat in 1578
slechts ongeveer een vierde van het aantal personen van 1552 werd aangeslagen;