Dertien doelen in een dozijn - Taalunieversum

Doelstelling 6:
Een schriftelijke evaluatie geven
Pieter, je hebt de laatste maanden bij een aantal aspecten van Nederlands grote vooruitgang
geboekt, voornamelijk wat zinsbouw en spelling betreft. Je mondeling taalgebruik
was reeds zeer goed en is dat nog steeds. Een paar dingen wil ik je over schrijven
en spelling meegeven. Het verheugt me dat je steeds meer zelfvertrouwen toont wanneer
je schrijft. Je vooruitgang op verschillende punten zal daar allicht niet vreemd
aan zijn: het gebruik van leestekens, de goede zinsconstructies en het feit dat je op
zoek gaat naar de juiste woorden bijvoorbeeld. Ook het feit dat je er een gewoonte van
hebt gemaakt om wat je geschreven hebt na te lezen alvorens het in te dienen, maakt
dat het een meer verzorgde indruk geeft. Soms worden nog wel eens letters en woorden
van plaats verwisseld. Neem je wel genoeg tijd als je je teksten controleert? Nog
één ding: je schrijft regelmatig verschillende losse korte zinnen na elkaar. Door deze
zinnen samen te voegen met hoofd- en bijzinnen kan je de teksten vlotter leesbaar
maken. Daar moet je de komende weken zeker aandacht aan besteden.
(Uit: Van Petegem & Vanhoof, 2002b, p. 183.)
Het doorkijkje bevat een schriftelijke evaluatie voor Pieter, een leerling uit de eerste graad
secundair onderwijs (brugklas voortgezet onderwijs). Deze leraar doet wel heel uitgebreid
wat tot de taak van alle leraren behoort: leerlingen informeren over de mate waarin hun
werk aan de gestelde doelen beantwoordt. Zo worden leerlingen gestimuleerd om na te
denken over hun leerproces, leerresultaten en studieaanpak en die indien nodig bij te stellen.
De evaluatie kan ook een rol spelen bij resultaatsbepaling en bij beslissingen over plaatsing,
oriëntatie en selectie op vlak van studie- of beroepskeuze.
Door de geschreven taal van de leraar worden de leerlingen verder gestuurd in hun leerproces.
Evaluatiegegevens kunnen op verschillende manieren verzameld en gerapporteerd
worden. Een evaluatie is effectiever als ze leerlinggericht is: de evolutie van de leerling volgen,
zijn goede en zwakkere punten noteren, gebaseerd op zijn ontwikkelingsproces,… Naast
het gebruik van cijfer- of schaalscores kan de leraar ook gebruik maken van geschreven
commentaren, ook wel ‘narratieve’ of ‘anekdotische’ rapporten genoemd. Die verschaffen
de leerling gedetailleerde informatie over zijn vorderingen op cognitief en affectief vlak.
Kwaliteitsvolle feedback die verder gaat dan een puntenscore als beoordeling van een toets
of examen, stelt leerlingen in staat op korte en lange termijn hun leerproces beter te sturen
en zo hun prestaties te verbeteren. Het formuleren van kwaliteitsvolle feedback stelt de
leraar ook in staat het onderwijsleerproces beter te sturen in functie van de ontwikkelings-
en leerbehoeften van de leerlingen. Kwaliteitsvolle feedback heeft zowel aandacht voor het
cognitieve als voor het affectieve (waardering en aanmoediging).
Dertien doelen in een dozijn