Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Om toch e<strong>en</strong> zo goed mogelijk lev<strong>en</strong> te leid<strong>en</strong>, ontwikkel<strong>en</strong> succesvolle zorgmijders allerlei<br />
creatieve oplossing<strong>en</strong>. Praktische strategieën die succesvolle zorgmijders toepass<strong>en</strong><br />
zijn gericht op:<br />
1. <strong>Het</strong> hanter<strong>en</strong> van de <strong>bijzondere</strong> zintuiglijke ervaring<strong>en</strong><br />
- Distantiër<strong>en</strong> van stemm<strong>en</strong> <strong>en</strong> meeslep<strong>en</strong>de situaties<br />
- Focus verplaats<strong>en</strong><br />
- Verklaring zoek<strong>en</strong><br />
- Ermee communicer<strong>en</strong><br />
- Vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met stemm<strong>en</strong> <strong>en</strong> beeld<strong>en</strong><br />
- Filter<strong>en</strong> / toets<strong>en</strong><br />
- Omdraai<strong>en</strong><br />
- Zelf regie houd<strong>en</strong> / afsprak<strong>en</strong> met jezelf mak<strong>en</strong><br />
- Zelfanalyse / triggers herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />
- Actieve acceptatie<br />
2. Kwaliteit van lev<strong>en</strong><br />
- Er wel of juist niet over prat<strong>en</strong><br />
- Structuur creër<strong>en</strong> / dagritme / <strong>het</strong> ‘normale lev<strong>en</strong>’ oppakk<strong>en</strong><br />
- Overprikkeldheid voorkom<strong>en</strong><br />
- Lichaamswerk<br />
- Artistieke activiteit<strong>en</strong><br />
- Hulp zoek<strong>en</strong><br />
- Alternatieve g<strong>en</strong>eeswijz<strong>en</strong><br />
- Contact<strong>en</strong> <strong>en</strong> participatie zoek<strong>en</strong> in de sam<strong>en</strong>leving<br />
- Werk / vrijwilligerswerk<br />
- Humor <strong>en</strong> relativering<br />
- Zingeving, religie, spiritualiteit<br />
E<strong>en</strong> andere vorm van ervaringsk<strong>en</strong>nis is <strong>het</strong> hanter<strong>en</strong> van 'idiom<strong>en</strong>'. Dit zijn verhal<strong>en</strong>de<br />
strategieën, structur<strong>en</strong> die zin gev<strong>en</strong> aan de ervaring<strong>en</strong> <strong>en</strong> die op e<strong>en</strong> bepaalde manier<br />
verklar<strong>en</strong> <strong>en</strong> legitimer<strong>en</strong>. De vier meest dominante idiom<strong>en</strong> zijn:<br />
1. De ervaring<strong>en</strong> als onderdeel van e<strong>en</strong> geestesziekte;<br />
2. De ervaring<strong>en</strong> als uiting van kwetsbaarheid of gevoeligheid voor prikkels;<br />
3. De ervaring<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> paranormale gave of extra informatiebron;<br />
4. De ervaring<strong>en</strong> als verdedigingsmechanisme.<br />
<strong>Het</strong> hanter<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> van deze idiom<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> manier om zin te gev<strong>en</strong> aan de ervaring<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> deze te legitimer<strong>en</strong>. We kunn<strong>en</strong> concluder<strong>en</strong> dat veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vergelijkbare praktische<br />
strategieën inzett<strong>en</strong> maar dat die pas betek<strong>en</strong>is krijg<strong>en</strong> in de context van gehanteerde<br />
idiom<strong>en</strong>: de betek<strong>en</strong>isgeving. Dit heeft als gevolg dat losse strategieën niet gezi<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> als cognitief-rationeel ontwikkelde mechanismes die per definitie de 'meest<br />
handige' of 'meest doordachte' optie repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. Soms doet m<strong>en</strong> iets op e<strong>en</strong> bepaalde<br />
wijze omdat m<strong>en</strong> niet anders weet of omdat <strong>het</strong> in de lijn ligt met hun hele verhaal. Dit<br />
impliceert dat zowel de gezondheidszorg (maar ev<strong>en</strong>zeer lotg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>organisaties) niet<br />
zomaar losse strategieën instrum<strong>en</strong>teel op individuniveau kunn<strong>en</strong> inzett<strong>en</strong>. Er moet altijd<br />
aandacht zijn voor de verhal<strong>en</strong>de context van dat individu. Alle<strong>en</strong> dan krijg<strong>en</strong> de strategieën<br />
betek<strong>en</strong>is. Ook in <strong>het</strong> onderzoek naar ervaringsk<strong>en</strong>nis moet hiermee rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong><br />
gehoud<strong>en</strong>. Niet alle verhal<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot <strong>het</strong> succesvol overstijg<strong>en</strong> van de <strong>bijzondere</strong><br />
zintuiglijke ervaring<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>het</strong> bereik<strong>en</strong> van kwaliteit van lev<strong>en</strong>.<br />
De resultat<strong>en</strong> van <strong>het</strong> onderzoek ondersteun<strong>en</strong> <strong>het</strong> pleidooi van de herstelbeweging in de<br />
GGZ (<strong>en</strong> disability studies) dat je individu<strong>en</strong> als m<strong>en</strong>s moet b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong>. De resultat<strong>en</strong><br />
lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op hele verschill<strong>en</strong>de <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> manier<strong>en</strong> hun lev<strong>en</strong> inricht<strong>en</strong> <strong>en</strong> zin<br />
110<br />
TRIMBOS-INSTITUUT