Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut

psychiater of er een milligrammetje van de medicijnen af mag. Ze voelt zich zelf verantwoordelijk
voor dat soort keuzes en vindt het erg kleinerend als iemand anders die keuzes
voor haar maakt.
Carola is ook erg kritisch op het pathologiserende en stigmatiserende karakter van
de GGZ. Ze vindt het prima als hulpverleners het schizofrenie willen noemen maar zelf is
ze het daar niet mee eens. 'Ze mogen het zo zeggen en ik weet ook dat ik het heb alleen
ik zou het nooit zelf zo noemen'. Ze vertelt dat wanneer je zo’n diagnose als waarheid
aanneemt, je je vanzelf ziek gaat voelen. En een vergelijkbaar punt komt ook in Bens
verhaal naar voren. Hij vertelt dat in de hulpverlening al het gedrag wordt uitgedrukt in
termen van manie, psychose of depressie. Op een gegeven moment vergeet je bijna dat
je ook gewoon iets kan voelen.
46
Op een gegeven moment was alles als ik me goed voelde: o jee, dat is niet goed
want ik word manisch. Dan ga je jezelf enorm zitten ondermijnen. Je komt in
een situatie terecht waarin je alles wat je gebeurt, uitlegt in termen van die ziekte.
-Ben-
Het grote nadeel van de GGZ is volgens Ben dat je je als cliënt moet voegen in de bestaande
diagnosecategorieën, behandelmogelijkheden en terminologie. De GGZ is in zijn
ogen veel te aanbodgericht. Je moet je verhaal precies zo vertellen dat de arts kan besluiten
dat er een behandeling is die daarop aanhaakt. Dat is haast onmogelijk, vertelt
Ben. 'Dat komt omdat ze gebaseerd zijn op statistiek. De grootste gemene deler is
niemand'.
Weer een ander punt van kritiek van Ben is dat de GGZ zo is ingericht dat mensen die
kwetsbaar zijn uit hun vertrouwde omgeving worden gehaald en neergezet worden
tussen andere gekwetsten en daar dan moeten gaan ‘genezen’. Ook Margreet en Gerard
geven aan dat dit eigenlijk heel vreemd is.
Andere mensen kiezen hun vrienden en partners zelf waar ze mee samenwonen,
want wij moeten met elkaar gaan wonen terwijl je niks met elkaar hebt, alleen
die ziekte heb je gemeen. Nou dat vind ik ook raar, dat is niet gezond volgens
mij. Ja het moet wel een tijdje misschien. Maar ik vind het ook heel slecht om
heel lang te worden opgenomen. Ik raad iedereen aan niet langer dan een jaar,
als het enigszins mogelijk is. Want je raakt gehospitaliseerd, dat was ik zelf ook,
kon niks meer. Zat de hele dag voor me uit te staren. Boodschappen kon ik niet,
koken, huishouding. Ik was het helemaal verleerd. Dat is eigenlijk ook gek dat je
daar zo kapot uit komt. Je zou eigenlijk denken dat je er juist beter zou moeten
uitkomen.
-Margreet-
Gerard benadrukt in aansluiting op Margreet dat mensen soms gewoon verslechteren.
Die komen niet verder omdat ze niet op het juiste vlak geholpen worden. Juist hulp bij de
praktische kanten van het leven; boodschappen, sociale contacten, zelfzorg, is hetgeen
dat nodig is maar veelal ontbreekt, aldus Gerard.
Overigens moet hier tegenover worden geplaatst dat de kritiek op de GGZ door Gerard
en ook andere respondenten ook genuanceerd wordt. Het oordeel is niet eenduidig. De
TRIMBOS-INSTITUUT