Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2 E<strong>en</strong> kijkje in <strong>het</strong> lev<strong>en</strong> van..<br />
Wij sprak<strong>en</strong> twintig m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zichzelf herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> in de term 'succesvolle zorgmijder', zij<br />
<strong>het</strong> om verschill<strong>en</strong>de red<strong>en</strong><strong>en</strong>. All<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zij te mak<strong>en</strong> (gehad) met stemm<strong>en</strong>, andere<br />
hallucinaties of wan<strong>en</strong>, al dan niet gecombineerd met stemmingsproblematiek <strong>en</strong> gev<strong>en</strong><br />
daar op geheel eig<strong>en</strong> wijze betek<strong>en</strong>is aan. <strong>Het</strong> zijn twintig m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die persoonlijke manier<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong> om succesvol in <strong>het</strong> lev<strong>en</strong> te staan, staande te blijv<strong>en</strong> of te<br />
overlev<strong>en</strong>. In dit hoofdstuk word<strong>en</strong> korte sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> van de verhal<strong>en</strong> van<br />
derti<strong>en</strong> van onze respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> leeftijd<strong>en</strong> zijn fictief. Van de interviews met<br />
Marcus, Leon, Piet, Agnita <strong>en</strong> Joop publicer<strong>en</strong> we ge<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>vatting 1 .<br />
2.1 Jan (59): 'Ik heb er gemak van!'<br />
In 1988 kreeg ik de ziekte van Pfeiffer <strong>en</strong> dat ging gepaard met stemm<strong>en</strong>. Aansluit<strong>en</strong>d<br />
kreeg ik ME-CVS. Ik werd afgekeurd, niet alle<strong>en</strong> door de dokter, ook door mijn familie <strong>en</strong><br />
schoonfamilie. Ik hoorde veel te veel, ik zag veel te veel. Je hoort als acht<strong>en</strong>dertigjarige<br />
voor je gezin te zorg<strong>en</strong>. Dat ging niet. To<strong>en</strong> mijn vrouw in 1995 met de kinder<strong>en</strong> bij me<br />
wegging, kwam ik in de psychiatrie terecht. Opname <strong>en</strong> daarna dagbehandeling. 'Ach, ik<br />
b<strong>en</strong> psychotisch dat zal wel over gaan', dacht ik. <strong>Het</strong> ging ook beter <strong>en</strong> in 1997 wilde ik<br />
gaan werk<strong>en</strong> maar to<strong>en</strong> werd me verteld dat ik dat kon verget<strong>en</strong>. Daarna volgde e<strong>en</strong><br />
zware periode met zelfmoordneiging<strong>en</strong> <strong>en</strong> chronische vermoeidheid. Uit onderzoek bleek<br />
dat ik e<strong>en</strong> IQ van 133 heb <strong>en</strong> werd me verteld dat ik die stemm<strong>en</strong> in mijn hoofd maar<br />
moest accepter<strong>en</strong> als iets dat bij me hoort.<br />
To<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik verhal<strong>en</strong> over mijn stemm<strong>en</strong> gaan opschrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> publicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik uit<br />
<strong>het</strong> dal gekom<strong>en</strong>. Ik leerde dat ik niet vol <strong>en</strong>thousiasme in e<strong>en</strong> onderwerp moet duik<strong>en</strong><br />
want dan word ik geheid psychotisch. Afstand houd<strong>en</strong>, stopp<strong>en</strong> is dan <strong>het</strong> beste. Ook<br />
merkte ik dat ik moet zorg<strong>en</strong> dat ik elke dag de deur uit blijf gaan. Niet jezelf als ziek<br />
beschouw<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> mezelf druk oplegg<strong>en</strong>, of druk opgelegd krijg<strong>en</strong> van ander<strong>en</strong>, bleek e<strong>en</strong><br />
risicofactor.<br />
Langzaam bouwde ik mijn lev<strong>en</strong> weer op. Vastberad<strong>en</strong> was ik om de psychiatrie uit te<br />
gaan. <strong>Het</strong> label 'psychose' vond <strong>en</strong> vind ik niet erg. <strong>Het</strong> geeft mij vrijaf van werk<strong>en</strong>. Maar<br />
dat betek<strong>en</strong>t niet dat ik vind dat ik iets mankeer. Ik zie <strong>het</strong> niet als e<strong>en</strong> psychische ziekte.<br />
Dat ik door die diagnose zowel de rol van ‘psychiatrisch patiënt’ als van ‘normaal’ kan<br />
aannem<strong>en</strong>, vind ik e<strong>en</strong> voordeel. <strong>Het</strong> is leuk om in die twee wereld<strong>en</strong> te lev<strong>en</strong>, om soms<br />
als outsider of observeerder te kunn<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> wat daar gebeurt.<br />
Mijn huisarts geeft mij nog oxazepam (om de tijd tuss<strong>en</strong> wak<strong>en</strong> <strong>en</strong> slap<strong>en</strong> korter te mak<strong>en</strong>),<br />
maar verder gebruik ik ge<strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong> meer. Ik heb ontdekt dat ik na zonsondergang<br />
ge<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> meer aan moet pakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> prikkels moet voorkom<strong>en</strong>. Aan de andere<br />
kant is te weinig prikkels ook niet goed, daarvan word ik onrustig. Bij onrust helpt <strong>het</strong><br />
mij soms om met behulp van popp<strong>en</strong> na te spel<strong>en</strong> wat er in mijn hoofd gebeurt.<br />
1 We publicer<strong>en</strong> derti<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong> van interviews. De respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waar <strong>het</strong> om gaat, hebb<strong>en</strong> expliciet<br />
met publicatie van deze sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong> ingestemd. Zij hebb<strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong> goedgekeurd <strong>en</strong>/of aanvulling<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> wijziging<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>. De vier overige respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> war<strong>en</strong> niet meer traceerbaar om deze vraag voor<br />
te legg<strong>en</strong>. Hun verhal<strong>en</strong> zijn wel gebruikt in de analysehoofdstukk<strong>en</strong>.<br />
TRIMBOS-INSTITUUT 21
Change language