Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
Het gewone en het bijzondere - Trimbos-instituut
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
oordel<strong>en</strong>. Ik beschouw <strong>het</strong> als e<strong>en</strong> leerproces om op die manier bij <strong>het</strong> werkelijke probleem<br />
te kom<strong>en</strong>. Je moet je kop stot<strong>en</strong> <strong>en</strong> pijn voel<strong>en</strong> om de volg<strong>en</strong>de keer wel te bukk<strong>en</strong>.<br />
En zo lang je dat allemaal weg blijft schrijv<strong>en</strong> op de rek<strong>en</strong>ing van de ziekte of aando<strong>en</strong>ing<br />
met als oplossing <strong>het</strong> pilletje dan leer je niks.<br />
Ik heb geleerd mezelf meer te scheid<strong>en</strong> van de (bipolaire) stoornis <strong>en</strong> toch tegelijkertijd<br />
ook die ervaring<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plaats te gev<strong>en</strong> als integraal onderdeel van mezelf. Ik leerde<br />
meer ‘zachtheid' te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in de manier waarop ik naar mezelf kijk. Uiteindelijk praat je<br />
over accepter<strong>en</strong>, ook van de stukk<strong>en</strong> waar je liever de og<strong>en</strong> voor sluit, dat is e<strong>en</strong> absolute<br />
voorwaarde voor gezondheid. <strong>Het</strong> is e<strong>en</strong> proces dat tijd kost. Gun jezelf de tijd om<br />
jezelf te train<strong>en</strong> er mee om te gaan. Daar hoort bij <strong>het</strong> ler<strong>en</strong> toegev<strong>en</strong> aan moeheid, dat<br />
is nodig voor <strong>het</strong> doorbrek<strong>en</strong> van patron<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> belangrijke strategie was voor mij <strong>het</strong> bijstell<strong>en</strong> van verwachting<strong>en</strong> (dit noem ik de<br />
'actieve compon<strong>en</strong>t'). Om <strong>het</strong> aanzw<strong>en</strong>gel<strong>en</strong> van de geest te voorkom<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> verwachting<strong>en</strong>/eis<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> bijgesteld tot aan <strong>het</strong> level wat je van ander<strong>en</strong> verwacht. Dat<br />
betek<strong>en</strong>t minder prester<strong>en</strong> <strong>en</strong> producer<strong>en</strong>. Dit zijn namelijk comp<strong>en</strong>satiegedraging<strong>en</strong> om<br />
maar niet te hoev<strong>en</strong> voel<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gaat dus om <strong>het</strong> afler<strong>en</strong> van deze comp<strong>en</strong>satiegedraging<strong>en</strong>.<br />
Tegelijkertijd moest ik ler<strong>en</strong> ‘toelat<strong>en</strong>’ (dat noem ik de 'passieve compon<strong>en</strong>t'). <strong>Het</strong><br />
toelat<strong>en</strong> van de ding<strong>en</strong> die je met comp<strong>en</strong>satiegedrag onderdrukte, is nodig. Er doorhe<strong>en</strong><br />
gaan in plaats van er voor te vlucht<strong>en</strong>. Je kunt pas werkelijk groei<strong>en</strong> als je <strong>het</strong> aangaat.<br />
Inmiddels zie ik dat <strong>het</strong> meer e<strong>en</strong> kwestie is van ondergaan <strong>en</strong> lat<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>.<br />
Voor mij heeft meditatie bij <strong>het</strong> hele proces geholp<strong>en</strong>. Maar ook voldo<strong>en</strong>de beweging is<br />
van belang. Hardlop<strong>en</strong> werkt heel goed. <strong>Het</strong> contact met mijn zoon heeft ook e<strong>en</strong> rol gespeeld.<br />
Hij is e<strong>en</strong> soort spiegel van mijn eig<strong>en</strong> gedrag. Hij kan daardoor onbewust voor<br />
e<strong>en</strong> soort balans zorg<strong>en</strong>.<br />
Mijn lev<strong>en</strong> is nu aardig op de rails. Ik zie mijn zoon regelmatig. Ik heb e<strong>en</strong> nieuwe liefde<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bedrijf waarbinn<strong>en</strong> ik met visie <strong>en</strong> helderheid <strong>en</strong> op eig<strong>en</strong> voorwaard<strong>en</strong> kan<br />
functioner<strong>en</strong>. Kwaliteit van lev<strong>en</strong> heeft echter meer te mak<strong>en</strong> met gelukkig zijn, 'echt' <strong>en</strong><br />
'heel' zijn dan met functioner<strong>en</strong>. De binn<strong>en</strong>kant is belangrijk niet de vorm. Bewust lev<strong>en</strong>,<br />
<strong>het</strong> gewoon kunn<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> <strong>en</strong> op e<strong>en</strong> natuurlijke manier tot rust kom<strong>en</strong> zijn <strong>het</strong> belangrijkst.<br />
Soms heb ik nog wel last van e<strong>en</strong> hyperfocus wat gevaarlijk kan zijn want <strong>het</strong><br />
stopt niet vanzelf. <strong>Het</strong> blijft e<strong>en</strong> uitdaging om daarmee om te gaan.<br />
2.4 Leonie (20): 'Nu heeft iemand anders ze misschi<strong>en</strong> nodig'<br />
Ik heb mijn hele lev<strong>en</strong> stemm<strong>en</strong> in m’n hoofd gehad. Tot drie maand<strong>en</strong> geled<strong>en</strong>. To<strong>en</strong><br />
hoorde ik e<strong>en</strong> van de stemm<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>: '<strong>Het</strong> is goed zo'. En to<strong>en</strong> werd <strong>het</strong> voor <strong>het</strong> eerst<br />
stil.<br />
Vroeger dacht ik dat iedere<strong>en</strong> stemm<strong>en</strong> hoorde. Ik vond <strong>het</strong> ook niet onprettig of zo. <strong>Het</strong><br />
was e<strong>en</strong> soort houvast voor me. Alle elf tot derti<strong>en</strong> stemm<strong>en</strong> war<strong>en</strong> meestal prettig. Als<br />
ik met e<strong>en</strong> probleem zat kon ik met alle stemm<strong>en</strong> overlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> kreeg ik ook verschill<strong>en</strong>de<br />
perspectiev<strong>en</strong> te hor<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> soort discussiegroep in m’n hoofd. Soms was <strong>het</strong> lastig<br />
om te conc<strong>en</strong>trer<strong>en</strong> op deg<strong>en</strong>e met wie ik communiceerde omdat die stemm<strong>en</strong> daar<br />
doorhe<strong>en</strong> ging<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Maar ze hielp<strong>en</strong> ook, <strong>het</strong> was mijn veilige wereldje. Ik kon me<br />
ook als kind al vermak<strong>en</strong> met die stemm<strong>en</strong>. Als papa <strong>en</strong> mama ruzie hadd<strong>en</strong>, had ik mijn<br />
eig<strong>en</strong> wereldje waarin ik me kon terugtrekk<strong>en</strong>.<br />
24<br />
TRIMBOS-INSTITUUT