Download PDF (Dutch) - Future Ideas

ij de problematiek van de landbouwgronden, waarbij men te maken heeft met de
kwaliteitseisen, die gesteld worden aan landbouwproducten. Daarom heeft het ministerie van
LNV de opdracht gegeven aan de Landbouwadviescommissie Milieukritische Stoffen [LAC] om
voor een aantal stoffen toetsingswaarden op te stellen, de LAC-signaalwaarden. Deze waarden
werden als volgt gedefinieerd: “De LAC-signaal waarde voor het gehalte van een stof in de
bodem geeft het laagste niveau aan dat – bij overschrijding – aanleiding kan geven tot het
optreden van nadelige effecten voor de opbrengst en kwaliteit van agrarische producten en de
gezondheid van mens en dier” (Smilde, 1991, p. 5). De LAC-signaalwaarden hebben een
signalerende functie naast de wettelijke productnormen; bij overschrijding is nader onderzoek
wenselijk om na te gaan of er werkelijk nadelige effecten optreden.
Tabel 10 LAC-signaalwaarde en streef- en interventiewaarde en voor arseen en cadmium (Smilde, 1991)
en achtergrondwaarde Regeling Bodemkwaliteit Bijlage B (VROM & V&W, 2007b)
Stof Zand Klei Veen Streefwaarde
Arseen Referentiewaarde *
Interventie
-waarde
Achtergrond
- waarde
mg/kg ds mg/kg ds mg/kg ds mg/kg ds mg/kg ds mg/kg ds
15-29 18-44 24-55 29 55 20
LAC-signaal waarde 30 50 50
Cadmium Referentiewaarde
LAC-signaal waarde:
0.4-0.93 0.46-1.22 0.87-1.8 0.8 12 0.60
Grasland 2 3 3
Veevoedergewassen 0.5 1.0 1.0
Overig akkerbouw +
voedingstuinbouw
0.5 1.0 1.0
Sierteelt 5 10 10
Nikkel Referentiewaarde 10-18 18-60 10-60
LAC-signaalwaarde 15 50 70 35
* Berekende bovengrens:
o Zandgronden met 0-8 % lutum en 0-22,5 % organische stof
o Kleigronden met 8-50 % lutum en 0-22,5 % organische stof
o Veengronden met 0-50 % lutum en 22,5-50% organische stof
Per stof is de LAC-signaalwaarde uitgesplitst naar grondsoort [zand, klei en veen], omdat dat een
rol speelt bij de opname van stoffen door de gewassen. Verder wordt er ook gekeken naar
landgebruik [grasland, akkerbouw ten behoeve van veevoer, overige akkerbouwteelten,
voedingstuinbouw en sierteelt/niet-consumptieve gewassen]. De waarden worden zo gekozen
dat het meest gevoelige product of diersoort wordt beschermd.
“Voor arseen, cadmium, koper, lood en zink zijn er Warenwetnormen en/of veevoedernormen
voor humane toxiciteit en dierlijke gezondheid. Voor nikkel en chroom zijn er uitsluitend kritische
gehalten beschikbaar in verband met fytotoxische effecten op het gewas; deze hebben geen
normerend karakter” (van Wezel, et al., 2003, p. 31).
Door het beschikbaar komen van nieuwe wetenschappelijke inzichten en het Kabinetsstandpunt
beleidsvernieuwing bodemsanering [BEVER], waarbij gekozen werd voor een functiegerichte
aanpak van immobiele verontreiniging in de bovengrond, heeft het ministerie van LNV het
expertise centrum LNV verzocht het stelsel van LAC-signaalwaarden om te vormen naar de
Functiegerichte Bodemkwaliteit Systematiek [FBS] 66 . Ook waren de nieuwe Warenwet-, EG- en
Productschap voor Vee en vlees-normen niet meer zijn verwerkt sinds 1991 (TCB, 2002). Verder
66 De methodiek zou beschreven zijn in J.Huinink, 1999 of 2000, Functiegerichte bodemkwaliteitssystematiek, 2.
Functiegerichte bodemkwaliteitswaarden, IKC-Landbouw Ede. Ik heb deze rapportage niet kunnen vinden en kan dus
ook niet duiden of er verschillen zijn tussen deze methodiek en die in de Alterra en RIVM rapporten.
Page 98 Innovatiesysteemanalyse