Download PDF (Dutch) - Future Ideas

terreinwater. En toen kwamen we eigenlijk wel tot de conclusie, dat afspoeling van fosfaat – qua
gehaltes in ieder geval - een belangrijke route is” (WS2). “Toen ik hier kwam, had iedereen het
over fosfaatverzadigde gronden, dat die op een gegeven moment zouden doorslaan en dat we
dan een enorm fosfaatprobleem zouden krijgen (...) run-off, de oppervlakkige afspoeling, die zat
helemaal niet in die modellen (...) dat geeft ook wel aan hoe weining aandacht er voor afspoeling
was”(PrNB). “Dat soort stochastische processen; dat is heel lastig te kwantificeren. Daarom blijf
je die discussie houden van ‘is nou die afspoeling belangrijk of niet’? Volgens mij gevoelsmatig is
het belangrijk; domweg omdat je het gewoon ziet als het geregend heeft en de boeren het van
het land af willen hebben. (DGW). “En dan kun je zeggen ‘we gaan het nog een keer precies
onderzoeken en proberen te kwantificeren’ en dat kan op zich helemaal geen kwaad, maar …
Van de andere kant kun je ook zeggen ‘nou, we willen in die richting alvast met maatregelen aan
de slag’” (WS2). Voor velen is het wellicht nog onbekend. “Dat er zoveel fosfaat zou afspoelen
naar het oppervlaktewater ... ik zou denken, dat valt allemaal wel mee” (AGR4) “Als je vraagt in
hoeverre er in het onderwijs al iets met oppervlakkige afspoeling wordt gedaan ... (...) het wordt
genoemd, als we het over de Kaderrichtlijn Water hebt (...); ik denk dat het daar ophoudt. (...)
Het is niet zo, dat er hier veel lessen over gegeven worden; van wat moet je nou doen? Spit je nu
wel of niet een geultje? En wat is je dilemma?” (CAH). “Bij een aantal scholen durf ik mijn hand
ervoor in het vuur te steken, dat er echt niks over gezegd wordt. (...) Het kan meer incidenteel
zijn; dat een ondernemer, waar zo’n student zit, in een project participeert en dat ze op die
manier er mee bezig zijn”(CAH).
Het is moeilijk om grip te krijgen op oppervlakkige afspoeling: “het hele probleem ‘afspoeling’ is
heel lastig voor het onderzoek. Want iedere strekkende meter is het weer anders en ieder jaar is
het anders; het hangt af van de vochtigheid van de bodem, hoe is de neerslagverdeling ... (PrNB).
Onder de agrarisch ondernemers, die ofwel via de projecten ofwel via een CoP bij het TIS ‘fosfor
run-off management’ betrokken zijn, waren er die het fenomeen ‘oppervlakkige afspoeling’ wel
herkenden uit de praktijk, maar er waren er ook die het niet herkenden.
4.2.4 Ijzerhoudende verbindingen voor P-reductie [status innovatie]
De geïnterviewde wetenschappers zien potentie in het gebruik van ijzerhoudend materiaal. Op
mijn vraag of de maatregelen van de lijst [zie Bijlage II] potentieel niet zo effectief worden
beschouwd als de fosfaatbinders, antwoordde een betrokken wetenschapper: “Ja dat durf ik
echt te stellen. (...) voor een deel is dat “gut-feeling”. Zijn redenatie was dat veel [bron- en pad-]
maatregelen al toegepast worden of veel te duur zijn. “Dus als je alles combineert, dan begrijp je
toch waarschijnlijk wel waarom ik gecharmeerd was van de maatregel via de greppels. In de
eerste plaats omdat het areaal wat is begreppeld heel groot is en je dus een grote bron pakt.
Hoewel we ook nog niet zeker weten hoe groot de bron is. In de tweede plaats heb je de potentie
om meer dan 50% van het fosfaat in het water weg te vangen” (CB1).
Ze erkennen echter ook dat het nu nog niet praktijkrijp is: “Aan de techniek zal het niet liggen
(...) In mijn ogen is Ferrosorp duur en het ijzerzand, dat is heel goedkoop, heel effectief, maar
heeft als probleem dat het het water onvoldoende doorlaat; en daar moet je dus optimaliseren.
Dat vergt toch wat uitzoekwerk, maar daarvoor hebben we te weinig mogelijkheden gekregen
om dat in het kader van dit project te doen. (...). Als ik nu terugkijk, ben ik toch ook wel een
beetje verbaasd dat we tegen zulke fundamentele knelpunten aanlopen. (...) Dus dat leert dan
toch dat het lastig is om heel snel naar de praktijk toe te gaan; dat je toch verschillende
optimaliseringsstappen moet uitvoeren” (CB1). Hoe lang zo’n zak met Ferrosorp meegaat, “dat
moet je gaan bekijken in een echte afspoelingssituatie; zijn het pieken of is het continu een lage
hoeveelheid? Je moet mij niet gaat vragen om te berekenen hoeveel het dan gaat kosten en wat
het oplevert. Daarvoor is het nog veel te vroeg”(CB2).
Reductie fosfaatafspoeling door ijzerhoudend materiaal Page 47