Download PDF (Dutch) - Future Ideas

10 Discussie
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de gebruikte onderzoeksmethode: de dataverzameling, het
door mij gekozen theoretische kader en het conceptuele kader.
Dataverzameling
Ik ben me ervan bewust, dat [ondanks voorzorgsmaatregelen als triangulatie van methoden en
bronnen en het checken van opinies in daaropvolgende interviews] mijn persoonlijke voorkeur
een rol speelt bij de interpretatie van de interviews en de observaties. Voor
‘onbevooroordeelde’ conclusies zou het nodig zijn om mijn beeld van de ‘foto’, de ‘casus’ en de
fase waarin de ontwikkeling zich bevindt [ welke motor draait er?] te laten checken door experts
op het gebied van het TIS “fosfor run-off management” én op het gebied van de theorie van de
innovatiesysteemfuncties. De feedback en discussie over het TIS zelf kan plaatsvinden in het
eindgesprek over deze afstudeeropdracht, maar bevindingen daaruit zijn niet verwerkt in deze
rapportage.
Theoretisch kader
De zeven innovatiesysteemfuncties, die ik gebruik, zijn ontwikkeld na het uitvoeren van enkele
empirische studies aan de universiteit van Utrecht. Grote verschillen tussen die studies en deze
afstudeeropdracht zijn, dat de Utrechtse studies voornamelijk retrospectief waren met minstens
20 jaar historie en hele ingrijpende, radicale innovaties betroffen, zoals duurzame energie
[biomassavergisting van 1974-2004 (Negro, et al., 2007), windenergie van 1973-2003 (Alkemade,
et al., 2007), waterstof- en brandstofcel technologie van 1980-2007 (Roald A. A. Suurs, et al.,
2009b)].
In dit onderzoek gaat het over een relatief kleine innovatie, die pas sinds enkele jaren in
Nederland in opkomst is. Toch is mijns inziens deze onderzoeksmethode goed te gebruiken; het
geeft een goed inzicht in de ontwikkeling en in welke componenten er nog ontbreken in het
socio-technisch systeem. Indien de belanghebbende partij[en] [in dit geval het ministerie van
I&M en misschien ook Hego-Biotec GmbH en drinkwaterbedrijven?] overtuigd is/zijn van de
noodzaak van de verdere verspreiding van de inventie, kan de innovatiesysteemanalyse
handvatten geven voor de te nemen stappen in dit proces.
Conceptueel kader
Zoals aangegeven in paragraaf 3.1 [het conceptuele kader] mistte ik in de theorie de perceptie
de actorgroepen. Dit kan wel geschaard worden onder [informele] instituties en bij FOI1 worden
demonstratieproeven opgevoerd om de reacties van consumenten, toeleveranciers en overheid
te peilen, maar bij de dynamiek van het innovatiesysteem, zoals beschreven in de literatuur, mis
ik toch de invloed van de potentiële eindgebruiker.
Bij FOI4 wordt wel de indicator ‘type woordgebruik door wetenschappers en beleidsmakers’
gebruikt. Dit kan inderdaad een sturende functie hebben voor de ontwikkeling van de innovatie,
maar ook de mening van de eindgebruiker kan richting geven aan het zoekproces. Dit kan een
positieve invloed hebben, namelijk dat een inventie zodanig aangepast wordt dat het aan de
eisen van de potentiële afnemers voldoet, maar de negatieve richting is, dat de innovatie
helemaal niet doorzet, omdat er geen draagvlak voor is.
Het is in dit afstudeeronderzoek juist gebleken, dat het nodig is om meer aandacht te schenken
aan de perceptie van de verschillende actorgroepen.
Page 134 Innovatiesysteemanalyse