Download PDF (Dutch) - Future Ideas

praktijk wordt gebracht, heb ik geobserveerd bij mijn oriënterend bedrijfsbezoek bij dhr van
Velthoven in Hank.
5.4.4 In of om drainagebuizen
Hierboven zijn een aantal toepassingsmogelijkheden besproken voor P-binding [zie Bijlage I
niveau III+ met ijzerhoudend materiaal bij de aanpak van de transportroute ‘oppervlakkige
afspoeling’. Bij navraag naar andere mogelijke toepassingen van het materiaal waren de
potentiële eindgebruikers nogal sceptisch.
‘fosfaatbindende stoffen in drainagebuizen ’Op zich alles wat bindende stoffen zijn, betekent dat
er dingen verstopt kunnen raken, dus ik stel me zo voor dat als je dat soort dingen gaat doen,
dan werkt dat 3 jaar en daarna werkt die hele drainagebuis niet meer. En drainage kost een paar
duizend euro per hectare, dus dat kan gewoon niet. Ja, je kunt ze doorspuiten, enzo; dat doen we
nou ook, maar dan krijg je dus alles in de sloot. Je spuit het door met slootwater en alle
verontreiniging, die in die buisjes zit, die spoel je eruit en dat komt weer in de sloot terecht
(AGR3).
‘Fosfaatbindende stoffen om drainbuizen heen’: drainbuizen leggen doe je één keer in de 20
jaar, want die drains die leg je bijna voor het leven. Dat Ferrosorp is op een gegeven moment ook
vol. Nee dat zie ik niet zitten. Dat is geen praktijk. Als je het dan over drainage wilt hebben, dan
moet je iets aan het eind van de drainage doen. Dus drainwater ergens doorheen laten lopen,
voordat het weer in de sloot komt. Ja, dan moet je iets van een bak met Ferrosorp en dan boven
erin en beneden er weer uit, ofzo. (AGR2)
Al met al was er in de interviews voldoende bereidheid om mee te denken over creatieve
praktische toepassingen om het ijzerhoudende materiaal in te zetten, want de ondernemers
willen dan wel van een overmaat aan water af, maar “de fosfaat wil je op het land houden (je
bemest tenslotte niet voor niets !)” (oriënterend bedrijfsbezoek AGR4). Dit is waarschijnlijk ook
de reden, waarom er in de interviews vaak het hergebruik ter sprake is gekomen.
5.4.5 Hergebruiken of afvoeren ?
De agrarisch ondernemers willen een gemakkelijke afvoerroute, maar met name het idee om
het fosfaat terug brengen op het land voor optimale benutting spreekt sommige boeren erg aan.
Als je het Ferrosorp gebruikt om het fosfaat af te vangen vóór het het oppervlaktewater bereikt
“en je zou het allemaal vast kunnen leggen in die zak en dan daarna die zak weer kunnen
uitstrooien over het rooster op de drijfmestkelder, ja dan heb je een gesloten kringloop natuurlijk.
(...) dat wat je aan fosfaat hebt verloren, dat heb je dan weer terug in de mest.” (AGR2; AGR6 en
buur AGR6, melkveehouders).” Kiep ze [de gebruikte zakken met ijzerhoudend materiaal] maar
eens leeg in een kruiwagen of in de bak van een voorlader en kiep het maar leeg op het rooster;
de roosterschuif verdeelt het een beetje en die mest ga je daarna toch weer homogeen mengen;
beter kan het niet” (AGR2). Andere ondernemers zien in déze methode toch bezwaren. “Ik denk
dat dat spul [FerroSorp®] zowiezo naar de bodem zinkt; dat wordt zwaar. Die mestput gooi ik vol
met zand of grind, wat onder in de put blijft liggen, dus ik ben mijn mestput vol aan het rijden.
Dat zou ik nooit doen (AGR1). Het is te testen óf en welk materiaal zulke problemen zou
opleveren; hoogstwaarschijnlijk zal het deels oplossen. Maar er zijn nog andere opties: “Je kan
het op de mesthoop gooien en dan met de stalmeststrooier, maar dan weet je niet hoe de
verdeling [van het ijzerhoudende materiaal over het land] wordt. Een betere manier is
breedwerpig uitstrooien over het land met de kunstmeststrooier, mits dat toegestaan wordt. (...)
Maar kunstmest, dat is droge granulaat; dit zal vochtig zijn. (...) Ik moet het dan laten drogen;
Page 68 Innovatiesysteemanalyse