Download PDF (Dutch) - Future Ideas

Daarom is het belangrijk om hier even bij stil te staan. Soms wordt wél hetzelfde bedoeld, maar
wordt het anders genoemd, maar er bestaan zeker ook verschillende soorten reststoffen.
Behalve dat de samenstelling kan verschillen door verschillen in samenstelling van de
ruwwaterkwaliteit [het ongezuiverde grond- of oppervlaktewater], kunnen er ook verschillen
optreden door het soort productieproces.
Het zuiveren van grondwater gebeurt in verschillende stappen: oxidatie, filtratie, terugspoelen
van de filters en slibverwerking, of het ruimen filterbedden. Bij ontijzering kunnen er 3
mechanismen een rol spelen: vlokvormings-/flocculente oxidatie, adsorptieve oxidatie en
biologische oxidatie [voor een uitgebreide beschrijving: zie bijlage V].
Bij de flocculente, ofwel vlokvormingsoxidatie wordt door beluchting het aanwezige opgeloste
ijzer [Fe 2+ ] te oxideren naar driewaardig ijzer [Fe 3+ ]. Dit vlokt uit als onoplosbaar ijzerhydroxide
[Fe(OH)3, wat zich niet aan het filtermateriaal hecht.
In het KRW-IP project 08091 van Koopmans et al. worden ook proeven gedaan met ijzerzand van
de productielocatie Someren. Zij omschrijven het als volgt: in een grof zandfilter “vormt het
geproduceerde Fe(OH)3 een coating rondom de zandkorrels in het filterbed. Na verloop van tijd
moeten de filterbedden geruimd worden. Het vochtpercentage van dit ijzerzand is circa 15%”
(2010). Deze beschrijving lijkt het meest op adsorptieve ontijzering. Kenmerk hiervan is, dat het
ijzer zo aan het filtermateriaal hecht, dat je het niet of nauwelijks kan uitspoelen.
Naarmate een filter langer in bedrijf is en vuiler wordt, dan wordt het door de extra weerstand
moeilijker voor het water om door het filter heen te stromen en de laag water boven het filter
wordt steeds groter. Het afgefilterde ijzerhydroxide (en mangaanoxide) kan worden afgevoerd
door met grote snelheid water en lucht in omgekeerde richting door de filters te sturen. Dit
spoelwater wordt door de Reststoffenunie aangemerkt als vloeibaar waterijzer; “dan moet je
denken aan een 8-10% droge stof, een beetje dikke chocolademelk” (DW2).
Figuur 18 Drogen van spoelwater in
(a) droogbed [hier locatie Vessem van Brabant Water N.V. (Bron: Koopmans, et al., 2010, p. 18) en
(b) sliblagune (bron: http://www.pidpa.be/nl/overwater/verhaal/drinkwaterslib.htm) of
(c) met een zeefbandpers, waarna de slibkoek wordt opgevangen in een container (Bron: Pidpa, 2009d)
Het spoelwater kan ook op verschillende manieren gedroogd worden. Het kan worden
afgevoerd naar een spoelwatervijver of een sliblagune, waar de zwevende deeltjes kunnen
bezinken en het slib op een natuurlijke manier droogt en/of naar een droogbed [hierin zijn
drainagebuizen aangebracht (Koopmans, et al., 2010, p. 17). Dit is een langzaam proces, waarbij
dan een product ontstaat, wat wat door de Reststoffenunie aangemerkt wordt als steekvast
waterijzer (Reststoffenunie, 2010, p. 10); “dan heb je echt een soort brij, een soort pasta” (DW2).
“Precies, zo’n 30% droge stof. Dus dan is het ontwaterd” (DW1). Door Koopmans en Chardon
wordt dit droogproces beschreven bij de lokatie Vessem [zie ook Figuur 18], waarbij ook een
steekvast product ontstaat met een vochtpercentage van circa 55%; zij duidden dit product
verder aan als ijzerslib (2010, pp. 17-18). In het jaarverslag van de Reststoffenunie (2010, p. 10)
wordt aangegeven, dat deze partijen vaak “kwalitatief ongeschikt zijn om naar een biogas- of
Page 54 Innovatiesysteemanalyse