Download PDF (Dutch) - Future Ideas

en andere landen 68 ]. De meerderheid van de leden is verbonden met agrarische universiteiten of
overheidsinstellingen. Er is een serie van 32 ‘Best Management Practice *BMP+’ factsheets
ontwikkeld, gericht op zowel bron-, pad- als effectmaatregelen. Voorbeelden hiervan zijn de
factsheets ‘Drainage Ditch Management’ en ‘Filter Strips’ 69 , die voornamelijk in gaan op het
verminderen van aan deeltjes gebonden P in runoff/oppervlakkige afspoeling. Als
fosfaatbindende materialen worden voornamelijk aluminiumverbindingen gebruikt, die worden
toegevoegd aan mestproducten.
In 1996 heeft er in Nederland een workshop plaats gevonden over de problematiek van de
fosfaatuitspoeling [zie ook paragraaf 8.4]. Hier werd wel het gebruik van ijzerhoudend materiaal
[ijzer(III)chloride] voor de binding van fosfaat besproken [Immobilisatie van fosfaat in de bodem;
defosfateren in kleine oppervlaktewateren; aktieve fosfaatfixatie mbv. chemicaliën in grote
oppervlaktewateren].
In Europa hebben -al vanaf de tweede helft van de negentiger jaren - Internationale Fosfor
Workshops [IPW: 1995 Wexford, 1998 Antrim, 2001 Plymouth] bijgedragen aan de kennis van de
relatie tussen landbouw en fosforverliezen en het transport van fosfor vanuit de bodem naar het
water. In 2004 werd de 4 e IPW georganiseerd in Wageningen; op deze workshop waren 81
afgevaardigden van 18 landen aanwezig, zij het voornamelijk wetenschappers [1 overheid:
Erik Mulleneers, Ministerie van LNV]. Hier is onder andere ook het onderzoek naar maatregelen
om het fosforverlies terug te dringen aan bod gekomen. Er bleek behoefte te bestaan om de
verschillende opties te beoordelen, zodat onderzoek naar maatregelen die weinig perspectief
bieden verminderd kan worden en het onderzoek naar opties, die zich succesvol hebben
getoond, uitgebreid 70 .
Dit heeft geleid tot een internationaal netwerk van onderzoekers in het programma ‘COST 71
Action 869 Mitigation options for nutrient reduction in surface water and groundwaters’, dat
wordt gesubsidieerd door de European Science Foundation. Het vijfjarige programma, wat
goedgekeurd is in maart 2006, bouwt voort op de aanbevelingen, die afkomstig zijn van het
hierboven genoemde IPW4 (Chardon, Schoumans, Kronvang, Heathwaite, & Rekolainen, 2006).
Het heeft als doel een wetenschappelijke evaluatie uit te voeren van de geschiktheid en
kosteneffectiviteit van verschillende opties om nutiëntenemissies te verminderen. Deze
evaluatie kan gebruikt gaan worden door de overheden om de waterkwaliteitsdoelen van de
KRW te behalen. De activiteiten binnen het programma zijn verdeeld over vier werkgroepen
[WG], die elke jaar apart en/of gecombineerd bijeenkomsten organiseren. WG1 richt zich op de
lokalisatie van kritische bronnen van P-verliezen en het vaststellen en kwantificeren van
transportroutes en WG3 houdt zich bezig met de kosten en effectiviteit van verschillende typen
maatregelen. “Op COST bijeenkomsten is het voornamelijk onderzoekers onder elkaar. Soms zijn
hierbij enkele beleidsmakers aanwezig, maar dan meestal alleen van het land waar de
bijeenkomst georganiseerd wordt. Een enkele keer is wel eens industrie vertegenwoordigd;
bijvoorbeeld als het onderzoek mede betaald wordt door de industrie. Dit heeft dan bijna altijd
met afvalstoffen te maken waarmee geprobeerd wordt om fosfaat weg te vangen. Dit wil niet
zeggen dat de afzonderlijke onderzoekers niet in andere netwerken zitten waar ze wel met
beleidsmakers of gebruikers (landbouwers) in contact komen” (CB2). Ook in dit programma is
68 http://www.sera17.ext.vt.edu/Meetings/2008%20SERA17%20Participants.pdf accessed: februari 2011
69 http://www.sera17.ext.vt.edu/SERA_17_Publications.htm#BMPPublications
70 http://www.ipw4.alterra.nl/ipw4.htm background and goals 3e alinea
71 COST is een afkorting van Cooperation in Science and Technology; http://www.cost869.alterra.nl/ ; deelnemende
COST landen zijn: België, Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland,
Israël, Italië, Letland, Lithouwen, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië,
Slowakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Turkije, Zweden, Zwitserland; deelnemend Niet-COST land is Nieuw-Zeeland.
Page 106 Innovatiesysteemanalyse