Download PDF (Dutch) - Future Ideas

Hoe belangrijk deze perceptie is, is bijvoorbeeld te zien aan de kennisontwikkeling omtrent het
gebruik van ijzerhoudende materialen in Nederland. Na negatieve uitlatingen van [beleid en]
beheer [en agrarische belangenorganisatie ?] over gebruik synthetische ijzerverbindingen in de
bodem in enquete en workshop 1996 [zie paragraaf 8.4] is er jarenlang in Nederland geen (in
ieder geval niet zichtbaar) onderzoek gedaan naar ijzerhoudende verbindingen in de agrarische
sector. Pas weer in 2008 wordt er onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor toepassingen van
fosfaatfilters in bollenteelt. Mogeliijk is het feit dat er nu geen gebruik wordt gemaakt van
synthetische ijzerverbindingen, maar van een meer natuurlijk product van de ontijzering van
grondwater, ook van invloed op de acceptatiegraad.
Vooral de perceptie van eindgebruiker is hier erg belangrijk, aangezien er voor de boeren geen
direct belang is om de ijzerhoudende materialen te gaan gebruiken. Wanneer we in de tabellen
in Bijlage X over FOI4 kijken dan zien we, dat het type woordgebruik van potentiele
eindgebruikers [in rood] juist als -1 is gekwantificeerd.
Bij bijvoorbeeld het uitrekenen van de kosteneffectiviteit met modellen kom je “tot
maatregelen, die heel kansrijk lijken, maar waar je eigenlijk geen uitvoering aan kunt geven,
omdat er geen draagvlak voor is. (...) je denkt dan: daar komen uitkomsten uit en dan weten we
wat we moeten gaan doen, maar (...) zodra je dan in het veld komt, blijkt dat er niemand
interesse heeft in jou” (WS2).
Aanpassing theorie
Zoals gezegd is de gebruikte theorie gebaseerd op ontwrichtende innovaties, die retrospectief
zijn bestudeerd. Wanneer men de theorie van de innovatiesysteemfuncties en –motoren wil
gebruiken om de innovatie tijdens de ontwikkeling te volgen [wellicht om overheden te kunnen
adviseren over hoe de ontwikkeling van de innovaties kan worden gestimuleerd (O. Clevering, et
al., 2010, p. 7)], is het wellicht beter om de theorie iets aan te passen. Het in dit rapport
beschreven onderzoek geeft hier bouwstenen voor.
Het is het aan te raden om dan bij een aantal functies iets verder te differentieren. Naast de
hierboven genoemde aanpassing om ook het ‘type woordgebruik’ door potentiële
eindgebruikers mee te nemen in de analyse, zijn er nog twee mogelijkheden om verder op de
details in te zoomen.
Volgens de theorie van de innovatiesysteemfuncties wordt bij de kwantitatieve uitwerking van
de functie ‘Kennisontwikkeling’[FOI2] als indicatoren het aantal R&D projecten, patenten en
[rapporten van] literatuur- en haalbaarheidsstudies gebruikt [zie Tabel 4 Indicatoren voor het
meten van de systeemfuncties (naar: M.P. Hekkert & Negro, 2009; Negro, Hekkert, & Smits,
2007)Tabel 4 en paragraaf 8.2]. Ik heb dit gelezen als het per rapport of studie toekennen van de
waarde +1 en dat er geen onderscheid wordt gemaakt in [fundamenteel] wetenschappelijke
kennis [onderzoeks- of ontwikkelingsproject in (VenW, 2008b art. 3.1.a.)], kennis toegepast
onderzoek [praktijkexperiment in (VenW, 2008b art. 3.1.b.)] of toepassingsgericht onderzoek
[demonstratie- of eerste-toepassingsproject in (VenW, 2008b art. 3.1.c en d)]. De laatste zou
eventueel opgenomen kunnen worden in FOI1 als dit opgezet wordt door ondernemers, die er
een commercieel doel mee hebben; dus als Hego-Biotech het project op zou zetten. Het
voordeel van het duidelijker onderscheid maken in soorten studies en rapporten zou zijn, dat
ook kan worden gevolgd óf en wanneer de kennis ontsloten wordt voor gebruik in de praktijk en
of resterende kennisvragen [vanuit de praktijk] weer worden beantwoord door middel van
onderzoek. Ook dit geeft de dynamiek van een innovatieproces weer. Dat er een wezenlijk gat
zit tussen de verschillende onderzoeken, blijkt uit de volgende opmerking uit de interviews [én
quotes uit paragraaf 4.2.4 Perceptie status innovatie]:
Reductie fosfaatafspoeling door ijzerhoudend materiaal Page 135