Download PDF (Dutch) - Future Ideas

7 Instituties
Zoals aangegeven in paragraaf 3.1 en 3.2 worden in dit hoofdstuk alleen de ‘harde’, formele
instituties, zoals de wet- en regelgeving, die voor dit afstudeeronderzoek/TIS relevant zijn, in
kaart gebracht.
7.1 Water
Aanleiding voor het ontstaan van het TIS “fosfor runoff management” is, zoals verwoord in
hoofdstuk 1.1, is de ‘Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23
October 2000 establishing a framework for the Community action in the field of water policy’,
afgekort ‘EU Water Framework Directive [WFD]’ (EU, 2000). Dit heeft geleid tot het opstellen
van het Besluit kwaliteitseisen en monitoring water van 2006 en 30 november 2009 48 en de
Stroomgebiedsbeheerplannen [SGBP], die met ingang van 22 december 2009 van kracht zijn
geworden (VenW, VROM, & LNV, 2009b, p. 7). De maatregelenprogramma’s omvatten
basismaatregelen [generiek geldend beleid, zoals 13 richtlijnen, die direct relevant zijn voor de
waterkwaliteit, waaronder de Nitraatrichtlijn, Richtlijn Gewasbeschermingsmiddelen en de
Drinkwaterrichtlijn en vergunningverlening door provincies en waterschappen] en aanvullende
maatregelen [regionale en locatiegebonden maatregelen zoals herinrichting van waterlopen,
aanpassing waterzuiveringsinstallaties, en aanpak riooloverstorten] (VenW, et al., 2009b, pp. 27-
29). Onder de aanpak van diffuse bronnen in de SGBP vallen onder anderen het ‘verminderen
emissie nutriënten landbouw’ en het ‘inrichten [bovenwettelijke] spuit- en mestvrije zones’.
Met de vernieuwing van de afvalwaterwetgeving per 1 januari 2008 zijn ook de definities van
begrippen aangepast; in bepaalde gevallen kan de wettelijke definitie wel eens afwijken van het
dagelijkse spraakgebruik. Zo is bijvoorbeeld ‘afvloeiend regenwater’ afvalwater in de zin van de
wet 49 . Volgens de Wet Milieubeheer *Wm; artikel 1.1+ is afvalwater: ‘alle water waarvan de
houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen’. Het brengen van
stoffen in een oppervlaktewaterlichaam of het brengen van water en stoffen op een
zuiveringstechnisch werk wordt in de Nederlandse wetgeving [Wtw; artikel 6.1] benoemd als
‘lozen’. Lozingen in het oppervlaktewater vallen onder de Waterwet [Wtw] 50 , die op 22
december 2009 in werking is getreden; hierin zijn een achttal wetten samengevoegd, waaronder
de Wet verontreiniging oppervlaktewateren [Wvo]. Deze wettelijke grondslag is relevant in
verband met het bevoegd gezag; voor de Waterwet zijn de waterbeheerders bevoegd gezag
[Rijkswaterstaat voor de rijkswateren en Waterschappen voor de regionale wateren]. Voor
afvalwaterlozingen in het oppervlaktewater, die niet vanuit een inrichting of een particulier
huishouden plaats vinden, is een watervergunning vereist. Maar voor een aantal lozingen is de
vergunningplicht vervangen door Algemene Maatregelen van Bestuur [AmvB] [Wtw; artikel 6.2].
Zo is tien jaar geleden [op 1 maart 2000] het Lozingenbesluit Open Teelt en Veehouderij [LOTV] 51
van kracht geworden. Dit besluit bevat maatregelen om de emissie van milieuschadelijke stoffen
van zowel de percelen als van gebouwen en erfsituatie naar het oppervlaktewater te beperken,
zoals bijvoorbeeld teeltvrije zone (art.13), het gebruik van meststoffen en
gewasbeschermingsmiddelen in 14 m zone (art.15,16), afstroming hemelwater (art.12), en
ander lozen (uitlek vloeistof kuilvoer of mesthoop, art. 5, lid 3).
48 http://wetten.overheid.nl/BWBR0027061/
49 http://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/wetgeving-beleid/handboek-water/thema/lozen-afvalwater/
50 http://wetten.overheid.nl/BWBR0025458/
51 http://wetten.overheid.nl/BWBR0011133/
Page 88 Innovatiesysteemanalyse