Download PDF (Dutch) - Future Ideas

Uit Figuur 14 wordt duidelijk, dat er nog veel van de afgebeelde actoren niet direct
vertegenwoordigd zijn in de drie projecten, die het TIS “fosfor runoff management” vormen.
Wat is de mening van de geïnterviewde actoren over het belang van betrokkenheid of actieve
deelname van enkele van deze actoren voor de verspreiding van deze innovatie?
“Als het gaat om communicatie: LTO communiceert met leden en niet met niet-leden. Als wij
communiceren met boeren, proberen we dat van óns uit te laten gaan, zodat iedereen de
mogelijkheid krijgt om deel te nemen aan een regeling, bijvoorbeeld. We hebben wel contact met
branche-organisaties als de Nederlandse fruittelers organisatie en de Bond van Boomkwekers”,
maar niet met de vakbond voor melkveehouders. “LTO is -denken wij- toch een beetje de
spreekbuis voor een meerderheid van de boeren” (WS1).
De NMV en NAV zijn “sectorale bonden en (...) zij hebben meer een reactieve aanpak. De
landbouworganisaties LTO-Noord, ZLTO en LLTB zijn overkoepelende organisaties. Daar zitten
alle landbouwactiviteiten, die op het platteland plaats vinden, bij elkaar; daar zit een
meerwaarde in. (...) Wat ik zelf bij LTO organisaties merk, dat is meer pro-actief; die werken meer
met het samenwerkingsmodel. Die andere clubs zijn ook wat beperkter in omvang” (ZLTO1).
Om onder de aankomende generatie agrarisch ondernemers al infomatie te verspreiden over de
KRW, de rol van oppervlakkige afspoeling bij te hoge fosfaatconcentraties in het
oppervlaktewater en de mogelijke maatregelen hiertegen, kunnen afdelingen van het Agrarisch
Jongeren Kontakt [AJKs] een goede optie zijn. “Ja, dat is een goede club, NAJK [Nederlands
Agrarisch Jongeren Kontakt]. Het BAJK [Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt], die zit hier in huis.
(...) Als je praat over de KPJ, dat zijn de Katholieke Plattelands Jongeren; dat is meer het
algemeen plattelands jongeren werk [APJW]. Dat is het boerentoneel, schuurfeesten, de
gezelligheid. Dan kan ik me voorstellen dat boeren zeggen: ‘daar moet je niet zijn’. (...) Maar de
AJKs, dat zijn belangrijke clubs. De eerste nieuwe ontwikkelingen, ideeën, die starten bij het
NAJK, die starten gewoon bij die jonge boeren, dus zaken zoals deeltijd-boer zijn, omgaan met
plattelandsverbreding, zuinig omgaan met water; dat zijn allemaal thema’s, waarbij het NAJK
gewoon 3, 4, 5 jaar voor loopt op de LTO-organisaties. In mijn tijd bij de HAJK, en misschien is het
nu nog wel zo, werd - als de voorzitter van LTO Nederland uitgenodigd werd bij LNV - ook de
voorzitter van het NAJK uitgenodigd” (ZLTO1). Sommige actoren hebben andere ideeën over hoe
je de jongere generatie al kennis kan laten maken met dit soort zaken. “Ja, maar je wilt het
nieuw invoeren, hè. Dan moet je bij de mensen zijn, die er nu mee te maken hebben” (AGR1).
Tijdens één van de oriënterende gesprekken kwam ter sprake dat agrarisch ondernemers ook
weer nieuwe kennis meekrijgen van stagiaires op hun bedrijf. “Dan moet je de AOCs [Agrarische
Opleidings Centra+ benaderen: agrarische scholen, groencollege’s, HAS-sen” (AGR1].
Een andere groep, die van belang zou kunnen bij de verspreiding van de innovatie, is agroadvies.
“DLV-lezing spreekt hier over het algemeen wat meer aan dan een ZLTO-lezing, omdat
(...) een DLV-er het meteen meer naar de praktijk toe vertaalt en dat is iets wat een ondernemer
veel meer aanspreekt. (...) zo heb ik dat ervaren. (AGR4).
of de agri-business. In een brochure van de West-Brabantse gebiedspilots (WSBrabantseDelta,
2009, p. 9) staat ‘marktpartijen’ als één van de betrokken partijen aangegeven [zie Figuur 16].
“Ik denk dat hij hier heel erg terecht ertussen staat en dat ze in deze 2 projecten [Chaamse Beken
en Rietkreek] in ieder geval te weinig betrokken zijn, maar wat je ziet is dat met name bij
landbouwbedrijven de toeleveranciers, adviseurs, afnemers een grote rol spelen op het bedrijf en
op het gedrag van boeren en tuinders. Je kunt nog zo veel adviseren en vertellen bij een boer,
maar als een dag later z’n teeltadviseur langs komt of ’n adviseur van kunstmeststoffen en die
gaat iets heel anders vertellen, dan heb je grote kans dat die boer toch doet wat die teeltadviseur
zegt” (WS2, WS Brabantse Delta).
Reductie fosfaatafspoeling door ijzerhoudend materiaal Page 41