Van zorg het goede - Toekomstverkenning Gehandicaptenzorg

WonenHet aantal aangepaste zelfstandige woningen en het aantal ADL-clusterwoningen voorlichamelijk gehandicapten schiet tekort, waardoor uitstroom uit de woonvormen en begeleidzelfstandig wonen projecten wordt bemoeilijkt. Hoewel het aantal Fokus-woningentoeneemt, schatte het Bouwcollege in 2002 dat er minimaal 1.500 tot 2.000 aangepastewoningen en 1.000 ADL-clusterwoningen moeten bijkomen.Ook komen er meer mensen met een intensievere zorgvraag en daardoor gemiddeld hogereurenindicatie in de Fokus-projecten wonen. Zo krijgen cliënten in het ADL-clusterprojectvan Amstelrade gemiddeld 18,9 uur ondersteuning per week, terwijl dit aantal landelijkop 16,5 uur ligt.Bij de realisatie van meer zelfstandige woonruimte, zal ook de vraag naar verzorging, begeleidingen verpleging thuis toenemen en zal er meer behoefte komen aan servicepuntenen zorgposten in de wijk, van waaruit (24-uurs)zorg op korte afstand geleverd kanworden.Het aantal plaatsen in gezinsvervangende tehuizen voor lichamelijk gehandicapten is inde periode 2000-2003 met 26% relatief sterk gegroeid (tot bijna 3.000 plaatsen) ten opzichtevan de grote woonvormen (ruim 800 plaatsen). Ook het aanbod aan kleine woonvormenis onvoldoende om in de vraag te voorzien. Maar, als de doorstroming naar zelfstandigewoonruimte en ADL-clusterwoningen verbetert, hoeft het aantal plaatsen in kleinewoonvormen waarschijnlijk niet toe te nemen. Leegstaande kleine woonvormen voorkinderen kunnen plaats bieden aan volwassenen.Door de uitbreiding van zorg en begeleiding thuis en andere voorzieningen voor lichamelijkgehandicapten zal de vraag naar verblijf in grote woonvormen verder afnemen. Geziende reeds in gang gezette ontwikkelingen schetst het Bouwcollege een mogelijk toekomstperspectiefvoor de vier grote woonvormen in drie richtingen: vermaatschappelijking, specialisatiein intensieve zorg en/of omgekeerde integratie. Het is volgens het Bouwcollegeook mogelijk dat de grote woonvormen geheel verdwijnen en in kleinschalige eenheden(van maximaal zes personen) uiteen gaan.Zo’n 1000 lichamelijk gehandicapten met een intensieve zorgvraag wonen tussen ouderenin verpleeghuizen. Voor deze groep beveelt het Bouwcollege concentratie onder regionaleregie aan, zodat verblijf bij lot- of leeftijdsgenoten of in de buurt van de eigen socialeomgeving mogelijk wordt. Het Bouwcollege denkt aan minimaal één afdeling voor (jongere)lichamelijk gehandicapten per WZV-regio, gesitueerd bij een verpleeghuis of een semimuraleinstelling. Een andere mogelijkheid is verblijf in groepswoningen of in geclusterdewoningen met intensieve zorg thuis.Werk en dagbestedingExtra aandacht is nodig voor werk en volwaardige dagbesteding. Het aantal toegelatenplaatsen in de dagbesteding voor lichamelijk gehandicapten is tussen 2000 en 2003 met18% gestegen tot 2.156 plaatsen. Het aantal verzorgingsdagen steeg met bijna 25% nogsneller. 16 Om aan de groeiende behoefte te kunnen voldoen voorzag het Bouwcollege in2002 een noodzakelijke groei van het aantal plaatsen in semi-murale activiteitencentramet ongeveer 700 tot 1.200. In 2003 stonden bijna 1.300 lichamelijk gehandicapten geregistreerdals wachtend voor de functie dagbesteding (Winkel e.a. 2004).Het Bouwcollege bepleit zoveel mogelijk werk als zelfstandige of in dienstverband, eventueelin WSW-verband. Vervoer van en naar het werk zou volgens het Bouwcollege vooriedere lichamelijk gehandicapte mogelijk moeten zijn. Ook het gebruik van computersdoor lichamelijk gehandicapten verdient meer aandacht.16 Volgens gegevens uit het project Vraaggestuurde Bekostiging maakten in 2002 bijna 3.800 lichamelijk gehandicaptengebruik van dagbestedingsvoorzieningen, bij een officiële capaciteit van 2.156 plaatsen (Winkele.a. 2004).39