Van zorg het goede - Toekomstverkenning Gehandicaptenzorg

Als uitvloeisel van een lange wetenschappelijke pedagogische, psychologische en psychiatrischetraditie is in met name de verstandelijk gehandicaptenzorg, het burgerschapsmodelcentraal komen te staan. Organisaties voor gehandicaptenzorg willen mensenmet beperkingen helpen een zo normaal mogelijk leven te leiden.Van Gennep (1994, 2000) en Schalock (1997, 2004) hebben kwaliteit van leven uitgewerktals strategie voor zorg en ondersteuning aan mensen met (verstandelijke) beperkingen.Zij definiëren zeven, respectievelijk acht, ondersteuningsgebieden (geen acties),die zijn weergegeven in tabel 5.5. Het zevende en achtste ondersteuningsgebied vanSchalock (staatsburgerschap) zijn hierin samengevoegd, conform Van Gennep.Tabel 5.5: Ondersteuningsgebieden ter bevordering van kwaliteit van leven (Van Gennep1994, 2000 en Schalock 1997, 2004))Ondersteuningsgebieden Nadere aanduidingEmotioneel welzijn Veiligheid, spiritualiteit, zingeving, vrij zijn van stress, tevredenheiden zelfbegrip.Persoonlijke relaties Het hebben van een gezin, vriendschappen, interacties met steun,intimiteit en affectie.Materieel welzijnOnderdak, werk, inkomen, bezit en sociaal-economische status.Persoonlijke ontwikkeling Educatie, het aanleren van vaardigheden, formele scholing en andereontwikkelingsactiviteiten.Fysiek welzijnGezondheid en gezondheidszorg, voeding, recreatie, ontspanning enZelfbepalingalgemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL).De mogelijkheid tot het maken van keuzen en het nemen van beslissingenen het hebben van persoonlijk doelen en waarden.Sociale inclusie en rechten Gemeenschapsactiviteiten, werkomgeving, vrijwilligersactiviteiten,woonomgeving, maar ook toegang tot maatschappelijke voorzieningen,verzekeringen en bezit.In de tiende editie van de Definition, Classification and Systems of Supports of Mental Retardationvan de AAMR worden zogenaamde ‘supports’ net even anders gedefinieerd dande ondersteuningsgebieden van Van Gennep en Schalock. Supports definiëren instrumentenvoor ondersteuning: ze operationaliseren in feite de ondersteuningsgebieden(Luckasson et al. 2002, RGO 2005) en staan weergegeven in tabel 5.6.Mensen met beperkingen worden ondersteund bij hun opvoeding, belangen, persoonlijkwelzijn en functioneren. Deze ondersteuning geeft hen uitzicht op middelen, informatie enrelaties, die inherent zijn aan leren, werken, wonen en ontspannen, en die resulteren inversterking van zelfstandigheid, productiviteit, tevredenheid en integratie in de samenleving.63