Van zorg het goede - Toekomstverkenning Gehandicaptenzorg

arts zo voorbereid, dat de cliënt zelf zijn klachten kan verwoorden. Na het consult wordtopnieuw met de huisarts contact opgenomen over de onderzoeksuitslag en instructiesvoor eventuele medicijntoediening. Ook moeten collega’s worden geïnformeerd en devervolgafspraak worden genoteerd. Al met al een bonte mengeling van veelsoortige takenonder de brede noemer van regisseren en integreren.De formele basis voor het handelen van zorgprofessionals is vastgelegd in de Wet ToelatingZorginstellingen en in de Kwaliteitswet. Voor verpleegkundig handelen is ook de wetBIG van toepassing. Voor professionals in de gehandicaptenzorg geldt geen aparte wettelijkebasis, ook al hebben zij dagelijks met allerlei gezondheidsaspecten als gevolg van debeperkingen van hun cliënten te maken. Een goede regeling van verslaglegging en overdrachtis dan ook een belangrijke vereiste.6.2 Professionele werkwijzen en middelenWerkwijzen en middelen zijn uitingen van en randvoorwaarden voor het professionelehandelen in de gehandicaptenzorg. We onderscheiden drie soorten, die in de dagelijksepraktijk overigens niet te scheiden zijn:- inhoudelijke werkwijzen en middelen, zoals testen en protocollen voor het metenvan en omgaan met de kwetsbaarheden van cliënten- werkwijzen en middelen om in het zorgnetwerk over de zorgorganisatie en de professionelehandelingen te kunnen communiceren (zogenaamde ‘zorgvignetten’)- technische werkwijzen en middelen om te registreren, communiceren en raadplegen(zorgdossiers)In de gehandicaptenzorg worden veel verschillende systemen gebruikt om inzicht te gevenin en informatie te bieden over de kwetsbaarheden in het dagelijks functioneren vancliënten. Redzaamheidschalen zoals de ARS, indelingen voor moeilijk gedrag zoals deCEP, hulpbehoevendheidschalen, zoals de PIAT of zorgbehoefte indelingen, zoals dievan Heal en Tassé (Van Gennep 2000). Ook meer algemene systemen kunnen – zonodigmet enige aanpassingen – in de gehandicaptenzorg worden toegepast voor informatieover de kwetsbaarheden en mogelijkheden van een cliënt en over eventuele risico’s voorcliënt of organisatie. Bijvoorbeeld de systematiek van Marjory Gorden voor het identificerenvan verpleegkundige aandachtsvelden (Gorden 2002), kwetsbaarheidsmetingen zoalsde GFI om de noodzaak van specialistische interventies bij ouderen te objectiveren (Steverinket al. 2001), en de Intermed systematiek, die risico’s en risicoherhaling bij een bredegroep kwetsbare mensen op een eenvoudige manier kan opsporen en in beeld brengen(Huyse et al. 2001). 41 Al deze assessments zijn, net als de ICF, geënt op het biopsychosocialemodel en kunnen – met enige training – eenvoudig door professionals in degehandicaptenzorg worden toegepast.Professionals in de gehandicaptenzorg hebben een brede vakkennis en verantwoordelijkheid,ook als zij een taakverdeling met meerdere collega’s hebben. Op grond van kennis,inzicht, ervaring en opleiding zijn zij bevoegd en bekwaam. Door middel van collegialetoetsing en intervisie vindt reflectie op het professionele handelen plaats. Ondersteuning41 We hebben zelf eens een quickscan gedaan van de zorgorganisatie-aandachts-behoefte van een grotegroep cliënten, met een test gebaseerd op de Intermed systematiek (Visserman 2002). De resultaten blekenin de dagelijkse praktijk goed bruikbaar, ze gaven rust, herkenning én communicatiemogelijkheden voor zorgprofessionalsin de uitvoering. Anderen hebben meer naar de inzet van personeel gekeken (Buntinx 2005) ofgeprobeerd de communicatietools te standaardiseren (Van Geffen 2000).73