NJB-1526

gen voor de winning op zee (inclusief territoriale zee)
gering zijn.
2.5 Gasproductieplafond
Als gevolg van de energiecrises in 1973/74 en 1979 is het
kleineveldenbeleid ingevoerd. Dit beleid houdt in dat de
gasvraag wordt voldaan door productie uit de kleine velden
aangevuld met die van het Groningenveld. Binnen de
Groningenconcessie wordt sinds 1963 aardgas geproduceerd
vanuit meer dan twintig productielocaties waarbinnen
wederom meerdere putten zijn gesitueerd. Anders
dan de kleine velden, heeft het Groningenveld een grote
flexibiliteit ten aanzien van de productieomvang. Deze
balansfunctie van het Groningenveld is uiteindelijk in de
Gaswet vastgelegd en niet in de Mijnbouwwet. 45 Tevens
geldt sindsdien een productieplafond voor het Groningenveld.
Om de balansfunctie van het Groningenveld zo lang
mogelijk (tot circa 2030) op een aanvaardbaar niveau te
houden en te sturen, stelt de minister iedere vijf jaar de
hoeveelheid gas vast die Gasunie, in het kader van het
kleineveldenbeleid, ten hoogste gemiddeld per jaar gedurende
tien jaar uit het Groningenveld mag afnemen. 46
Redenen hiervoor zijn de verwachting dat de verdere liberalisering
van de gasmarkt ertoe zal leiden dat meer gas
uit de kleine velden buiten Gasunie om op de markt zal
worden gebracht en dat schommelingen in vraag en aanbod
een versneld einde zullen betekenen voor de balansrol
van het Groningenveld.
In december 2005 heeft de minister bepaald dat Gasunie
in totaal 425 miljard m3 (gemiddeld 42,5 miljard m3
per jaar) gas uit het Groningenveld mag afnemen in de
periode 2006-2015. Als gevolg van het gewijzigde winningsplan
is het productieplafond voor 2015 inmiddels
naar beneden bijgesteld tot 39,4 miljard m3.
3. Advisering en Toezicht
Bij de vergunningverlening en gedurende de exploratie en
productie zijn verschillende adviserende organen betrokken.
Dit betreft o.a. de Mijnraad die adviseert bij de vergunningverlening
en TNO-NTIG, het geowetenschappelijke
informatie- en onderzoeksinstituut en de opvolger van
de voormalige Rijks Geologische Dienst (RGD). TNO-NITG
verzamelt alle kennis van de ondergrond en adviseert de
minister bij de vergunningverlening. Daarnaast reguleert
de Mijnbouwwet specifiek twee andere instellingen: de
Technische commissie bodembeweging en het Staatstoezicht
op de Mijnen. Deze worden hieronder besproken
vanwege hun belang ten aanzien van de aardgaswinning
in Groningen.
3.1 Technische commissie bodembeweging
Naast het instellen van het Mijnbouwschadefonds is met
de invoering van de Mijnbouwwet ook de Technische
Commissie Bodembeweging ingevoerd (Tcbb). Dit is een
onafhankelijke commissie van deskundigen die de minister
adviseert omtrent de mogelijke relatie tussen bodembeweging
en winningsactiviteiten. 47
Particulieren die menen schade te hebben ten gevolge
van bodembewegingen kunnen eveneens een beroep
doen op deze commissie indien zij voorafgaand aan de
adviesaanvraag de mijnbouwondernemer aansprakelijk
hebben gesteld. De commissie zal een dergelijk verzoek
alleen niet in behandeling nemen indien er evident geen
verband bestaat tussen de schade en de mijnbouwactiviteiten.
48 De Tcbb is mede ingevoerd om de burger te assisteren
bij de bewijslast in geval van aardbevingsschade in
plaats van een omkering van de bewijslast. 49
De Tcbb heeft tot taak om in verband met de gevolgen
van mijnbouwactiviteiten en de schade die daarvan
het gevolg kan zijn de minister te adviseren over zaken
betreffende de vergunningverlening en meet- en winningsplannen
alsmede de minister desgevraagd inlichtingen
te verstrekken ten aanzien van de uitvoerbaarheid
van voorgenomen wettelijke voorschriften. Tevens dient
de Tcbb degene bij wie schade is te verwachten door
bodembeweging die het gevolg kan zijn van mijnbouwactiviteiten,
desgevraagd kosteloos inlichtingen te verstrekken
omtrent het verband tussen de bodembeweging en de
mijnbouwactiviteiten en advies te geven omtrent het verband
tussen die schade en de mijnbouwactiviteiten als-
25. Zie onder meer art. 6 lid 1 sub a van de
bodembeweging’, NTE 2004, no. 6, p.
tens deze regeling behoefde het ontgin-
wijze af te nemen waardoor het mogelijk
Aardolie- en Aardgasconcessie Rijswijk van
213-222.
ningsplan geen gegevens te bevatten
wordt om gas in andere gebieden in Neder-
3 januari 1955, no. 69, Stcrt. 1955, 21.
30. Art. 134-141 Mijnbouwwet en art. 120-
omtrent de verwachte bodemdaling.
land en op het Nederlands continentaal plat
26. De Concessie Groningen van 30 mei
133 Mijnbouwbesluit.
37. Art. 35 lid 1 onder f. Mijnbouwwet.
te winnen.
1963, no. 39, Stcrt. 1963, 39, bevatte in
31. Kamerstukken II 2001/02, 26219, 64.
38. Art. 24 lid 1 Mijnbouwbesluit.
46. Art. 55 Gaswet,
het geheel geen bepalingen inzake bodem-
32. Art. 135 Mijnbouwwet. Het oorspron-
39. Kamerstukken II 1998//99, 26219, 3,
47. Art. 113-122 Mijnbouwwet. Zie voor de
daling. De concessie Drenthe van 4 novem-
kelijke voorstel was om de Tcbb hiermee te
p. 23.
parlementaire behandeling: Kamerstukken II
ber 1968, no. 18, Stcrt. 1968, 234, geeft al
belasten. Zie art. 109b lid 3 van amende-
40. Art. 36 Mijnbouwwet.
1998/99, 262109, 3, p. 24 en 85-86. In de
aan de dat Minister van Economische Zaken
ment nr. 64 en Kamerstukken II 2001/02,
41. Dit winningsplan dient in de plaats te
parlementaire behandeling door de Tweede
maatregelen kan nemen. De mogelijkheid
26219, 90.
treden van het winningsplan uit 2007.
Kamer is een aantal kritische vragen gesteld
om de werkzaamheden te staken was toe
33. Art. 33-38 Mijnbouwwet. Voordien
42. Uitspraak Raad van State nr.
over de voorgenomen instelling van de
nog niet in de concessie opgenomen. Deze
vormde het winningsplan onderdeel van de
201501544/2/A4.
Tcbb. Zie Verslag van de vaste Kamercom-
mogelijkheid is bijvoorbeeld wel opgeno-
vergunningsprocedure.
43. Art. 41 Mijnbouwwet. De verplichting
missie voor economische zaken, Kamerstuk-
men in art. 21 van de Concessie Donker-
34. Art. 34 Mijnbouwwet. In geval van een
rust in de praktijk op de operator. Voorheen
ken II 1998/99, 262109, 6, p. 9-10.
broek van 20 maart 1995, Stcrt. 1995, 66.
joint venture bij de operator.
was een verplichting tot het doen van
48. De jaarverslagen van de Tcbb bevatten
27. Art. 33 Mijnbouwwet.
35. Art. 35 Mijnbouwwet.
metingen veelal opgenomen in de conces-
een meer uitgebreid verslag van de activi-
28. Art. 46 Mijnbouwwet.
36. Art. 5.2 Regeling vergunningen en
sie.
teiten op www.tcbb.nl.
29. Zie voor dit overzicht tevens M.M.
concessies delfstoffen Nederlands territoir
44. Art. 30 Mijnbouwbesluit.
49. Kamerstukken II 26218 en J. van Dun-
Roggenkamp en Ch.P. Verwer, ‘De aanspra-
1996 verplichtte de concessiehouders om
45. Art. 54 Gaswet verplicht Gasunie het
né, ‘Mijn en dijn in de Mijnbouwwet 2003’,
kelijkheid voor schade veroorzaakt door
een ontginningsplan op te stellen. Krach-
gas uit het Groningenveld op een zodanige
NJB 2014/2264, afl. 44/45, p. 3122-3132.
NEDERLANDS JURISTENBLAD – 03-07-2015 – AFL. 26 1713