NJB-1526

Gaswinning Groningen
liggen van het bevingsgebied zal er meer nodig zijn om
de urgentie van de te nemen maatregelen aannemelijk
te maken. Zo lijkt me ten aanzien van het Universitair
ziekenhuis (UMCG) de urgentie van het treffen van
maatregelen met het oog op het veiligstellen van zijn rol
bij het opvangen van slachtoffers van een eventuele
aardbeving welhaast een gegeven. Bij onderzoeksgebouwen
van de RUG, waarbij kennis en kunde op internationaal
niveau reeds jarenlang wordt gedeeld, lijkt die
Gebruikmaking van de mogelijkheid
om in aanhangig gemaakte zaken de
kernvragen – prejudicieel – aan de
Hoge Raad voor te leggen, lijkt me
wenselijk
urgentie eveneens pleitbaar. Maar is er in de zojuist
genoemde gevallen wel sprake van een ernstige en
onmiddellijke dreiging? De vraag is voorts of de extra
kosten die aardbevingsbestendig bouwen ten aanzien
van nieuw te realiseren projecten op de exploitant van
de gaswinning kunnen worden verhaald. Immers zonder
de aanwezigheid van gaslocaties behoeft men deze extra
kosten niet te maken. En kunnen de kosten die voortvloeien
uit nieuw te ontwikkelen NEN-normen voor wat
betreft aardbevingsbestendig bouwen op de exploitant
worden verhaald? Maakt het daarbij nog verschil of dergelijke
normen voor het gehele land gelden of specifiek
bestemd zijn om te worden toegepast in aardbevingsgevoelige
gebieden? 52 Afwenteling op de exploitant lijkt in
het laatstgenoemde geval niet op voorhand een kansloze
missie. Zolang specifieke adequate wetgeving ontbreekt
rest niets anders dan ‘afdwinging’ via de burgerlijke rechter.
Die zal artikel 6:184 BW dienen uit te leggen. Ik kan
mij voorstellen dat op korte termijn juist deze problematiek
bij de op 21 mei 2015 ingestelde Aardbevingskamer
van de Rechtbank Noord-Nederland bij voorrang aanhan-
gig wordt gemaakt. Gebruikmaking van de mogelijkheid
om in aanhangig gemaakte zaken de kernvragen – prejudicieel
– aan de Hoge Raad voor te leggen, lijkt me wenselijk.
Aldus blijft de vaart erin. Rechtspraak ontbreekt
immers nagenoeg geheel ten aanzien van deze materie.
5. Slot
In het Nederlands Dagblad d.d. 5 mei 2015 stond het volgende
citaat afkomstig van onze minister-president:
‘In meer dan 95% wordt de schade tot tevredenheid van
de betrokkene vergoed. We moeten zien of het aangenomen
amendement daaraan iets toevoegt, of er juist
afbreuk aan doet’.
Iets eerder had minister Kamp (EZ) zich in eenzelfde
richting uitgelaten:
‘Met betrekking tot aardbevingsschade in Groningen
is slechts in enkele gevallen een zaak voorgelegd aan de
Tcbb. In alle (cursief FTO) overige gevallen is een overeenkomst
tussen CVW (vóór 1 januari NAM) en de benadeelde
tot stand gekomen zonder tussenkomst van de Tcbb. Op
basis van het hierboven beschreven protocol heeft CVW
inmiddels meer dan 5500 schadegevallen afgehandeld’. 53
De OVV ‘tapte’ in zijn rapport (2015) uit een ander
vat en schreef tamelijk schokkend over de wijze waarop de
gedupeerden tegemoet waren getreden. Ik ga dat nu niet
herhalen. 54
Mijn advies is: laat gegoochel met cijfers achterwege. Dat
leidt, zo constateerde ik, in elk geval bij vele gedupeerden
– honderden gevallen zijn gewoon niet opgelost – onnodig
tot scheuren. En nu heb ik het niet over scheuren in
steen, want die kun je per slot van rekening repareren,
maar scheuren in de menselijke geest, die door gebrek aan
vertrouwen ontstaan en die vaak veel lastiger en soms
nooit zijn te herstellen. 55
De hand aan de ploeg! Op transparante wijze!
52. Zie daarover uitvoeriger: P. Bluemink,
‘Civielrechtelijke aansprakelijkheid voor
bevingsschade in Groningen’, AV&S
2015/7.
53. Brief aan de Tweede Kamer, d.d. 13
april 2013 inzake Omkering bewijslast bij
mijnbouwschade, p. 1.
54. Zie noot 35.
55. Ontleend aan de kerkdienst die op
zondag 19 april 2015 werd gehouden in de
Martinikerk. De dienst stond in het teken
van de (psychische) nood die vele burgers
in het aardbevingsgebied treft.
1732 NEDERLANDS JURISTENBLAD – 03-07-2015 – AFL. 26