NJB-1526

Gaswinning Groningen
Vergoeding van waardevermindering zou dan een soort
gezelschapsspel worden
Nieuwe argumenten waarom vergoeding toch redelijk zou
zijn, dienen zich niet aanstonds aan. 22
Ten slotte betekent onzekerheid over toekomstige
ontwikkelingen ook dat het maar helemaal de vraag is of
een huiseigenaar die niet van plan is om te verkopen er
wel verstandig aan doet om nu direct met NAM af te
rekenen door vergoeding van zijn (papieren) waardevermindering
te vorderen. Misschien schiet hij zich wel in
de voet, omdat de waardedaling verder doorzet en hij
later als hij wil verkopen nog meer verlies lijdt. Hij kan
namelijk niet twee keer bij de NAM aankloppen voor
compensatie voor waardevermindering. Dan zou de NAM
in geval van waardestijging de huiseigenaar namelijk
ook kunnen aanspreken. Vergoeding van waardevermindering
zou dan een soort gezelschapsspel worden (‘gezelligheid
voor het hele gezin én voor de hele provincie!’)
waarbij partijen elkaar op regelmatige basis aanspreken
ter vergoeding van schade wegens het verder dalen of
weer stijgen van de waarde.
3. Besluit
De ‘Regeling Waardedaling van de Nederlandse Aardolie
Maatschappij’ wijkt op verschillende punten af van het
Burgerlijk Wetboek. Beperkingen naar tijd en plaats en de
beperking tot particuliere woonhuizen zijn op niets gebaseerd
en zijn ook niet redelijk. Als de eigenaar van een
onroerende zaak schade lijdt door een aantoonbare waardedaling
ten gevolge van de aardbevingen, dan heeft hij
recht op schadevergoeding. Irrelevant is of het om een
woonhuis of een bedrijfspand gaat, in welke gemeente de
onroerende zaak gelegen is en of verkoop voor of na 15
januari 2013 heeft plaatsgevonden. De enige – maar zeker
niet onbelangrijke – vraag is wanneer nu precies kan worden
gezegd dat hij schade heeft geleden. Wanneer de
onroerende zaak aantoonbaar in waarde is gedaald of
slechts wanneer deze definitief geleden is door verkoop?
Hiervoor is uiteengezet dat de enkele waardedaling naar
geldend recht hoogstwaarschijnlijk niet voor vergoeding in
aanmerking komt. Dat lijkt los van meer technisch-juridische
overwegingen ook redelijk. Het gaat immers slechts
om een verlies op papier waar de eigenaar verder geen last
van ondervindt. De waarde kan in de toekomst verder
dalen of juist weer stijgen zodat nu afrekenen arbitrair
lijkt. Dit is anders als waardedaling tot concrete problemen
leidt, bijvoorbeeld doordat de hypotheekhoudende bank
aanvullende zekerheid verlangt. Het zou maatschappelijk
te prefereren zijn als de (uiteindelijk) beperkte middelen
van de NAM (en/of de Staat) worden ingezet ten behoeve
van mensen die daadwerkelijk in de problemen (dreigen
te) komen. Ten slotte dient de regering erop toe te zien dat
de NAM schade afwikkelt conform het geldende recht. Het
Burgerlijk Wetboek geldt ook in Groningen!
22. Het voornaamste directe gevolg van een eventuele waardedaling is zelfs gunstig daar zij
zich vertaalt in een lagere onroerendezaakbelasting.
1738 NEDERLANDS JURISTENBLAD – 03-07-2015 – AFL. 26