Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
savaşlar sonucu parçalandı. Yaklaşık 130 bin<br />
insan öldürüldü, binlercesi toplama kamplarına<br />
atıldı, tecavüze uğradı; yüz binlerce insan<br />
yüzyıllardır yaşadıkları topraklarından söküldü.<br />
sivil toplum örgütleri oldu. Komisyon<br />
kurulduğunda ise, kuruluşunu<br />
gerçekleştiren devletlerden tamamen<br />
bağımsız olacak.<br />
Bu suçların en üst düzey sorumluların bir kısmı,<br />
Eski Yugoslavya İçin Kurulan Uluslararası Ceza<br />
Mahkemesi’nde (ICTY) yargılandı. Bazı failler<br />
yerel mahkemelerde de mahkum edildi. Ancak<br />
bu, kurbanların ne adalet arayışlarını ne de<br />
vicdanlarını rahatlatmaya yetti.<br />
RECOM, eski Yugoslavya’nın<br />
parçalanmasını takip eden savaşta işlenen<br />
soykırım, savaş suçları ve diğer ağır insan<br />
hakları ihlalleri hakkındaki gerçekleri<br />
ortaya çıkarma gündemiyle kurulan ve<br />
yargı yetkisi olmayan bir yapı.<br />
Bugün eski Yugoslavya halkları, Bosna Hersek,<br />
Sırbistan, Hırvatistan, Kosova, Makedonya,<br />
Karadağ ve Slovenya adında farklı ulusdevletlerin<br />
egemenlikleri altında yaşıyor.<br />
Komisyon bunun yanında savaşa ve savaş<br />
suçlarına yol açan siyasal ve toplumsal<br />
nedenler hakkındaki gerçekleri tespit etmeye<br />
de yetkilendirildi.<br />
Bu yeni devletlerin oluşumu, milliyetçilik,<br />
ulusalcılık ve ulusal kahramanlık damarlarını<br />
epeyce şişirmiş olmasına rağmen, bu<br />
ülkelerdeki hak örgütleri savaşın bitiminden<br />
hemen sonra henüz devletleşme süreçleri<br />
tamamlanmamışken bölgede kalıcı bir barışın<br />
sağlanması için kolları sıvadı. ‘Düşman’<br />
devletlerin, hele henüz acılar bu kadar<br />
tazeyken, örgütlerinin beraber çalışmaları hiç<br />
kolay olmadı. Birbirlerini ikna etmek için sayısız<br />
görüşme, sert tartışma, ayrılma ve uzlaşma<br />
yaşadılar. Sonunda 26 Mart 2011’de hak<br />
örgütleri, mağdur örgütleri, gençlik örgütleri,<br />
savaş gazileri, dini topluluklar, mağdurların<br />
yakınları ve diğer bazı bireyler savaş sırasında<br />
işlenen insanlığa karşı suçları, savaş suçlarını<br />
ve diğer insan hakları ihlallerini tespit etmek<br />
üzere bölgesel bir hakikat komisyonu kurulması<br />
(RECOM) konusunda anlaştı.<br />
Komisyon’un hedeflerinden biri de insan kaybının<br />
adlandırılarak bütünüyle tespit etmek ve eski<br />
Yugoslavya’daki savaşlarda kurbanların acılarına<br />
yol açan gerçekleri ortaya çıkarmak. 143<br />
Bu ilke ve anlayış çerçevesinde RECOM’un yetki<br />
alanı şöyle belirlendi:<br />
■ Eski Yugoslavya topraklarında 1 Ocak 1991<br />
ile 31 Aralık 2001 arasında işlenmiş olan savaş<br />
suçları ve diğer ağır insan hakları ihlalleri<br />
hakkında hakikatleri tespit etmek;<br />
■ Savaşların ya da diğer silahlı çatışma<br />
biçimlerinin, savaş suçlarının ve diğer ağır insan<br />
hakları ihlallerinin ortaya çıkmasına neden olan<br />
siyasal ve toplumsal koşulları tespit etmek ve<br />
2001’den sonra ortaya çıksa da suç ve ihlallerin<br />
sonuçlarını araştırmak;<br />
b. Komisyon’un Amacı, Yetki Alanı ve Görevleri<br />
RECOM, eski Yugoslavya topraklarında 1991-<br />
2001 arasında işlenmiş olan savaş suçları<br />
ve diğer ağır insan hakları ihlalleri hakkında<br />
hakikatleri tespit edecek olan bölgesel bir<br />
komisyon.<br />
Eski Yugoslavya’yı oluşturan devletleri<br />
kapsayacak bölgesel bir komisyon<br />
kurulması için RECOM girişimcileri,<br />
■ Mağdurların maruz kaldığı adaletsizlikleri<br />
kabul ederek tanıma ve kurbanlarla dayanışma<br />
kültürü oluşmasına katkıda bulunmak;<br />
■ Kaybedilenlerin akıbetlerini ortaya çıkartmak;<br />
■ Yugoslavya sonrası devletlerdeki siyasal<br />
seçkinlerin ve toplumsal kesimlerin savaş suçları<br />
143 http://cdtp.org/wp-content/uploads/2014/02/Glas-18_engff.pdf<br />
116<br />
HAKİKAT KOMİSYONLARI
Change language