Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Böylesine önemli bir belgenin Türkçe çevirisine birkaç sözcükle katkıda<br />
bulunmak benim için bir zevk. Bu çalışmanın Türkçe konuşan insanlarla<br />
paylaşılabilmesi için Geçiş Dönemi Adaleti Uluslararası Merkezi’nin (ICTJ)<br />
<strong>Hakikat</strong> Adalet Hafıza Merkezi ile işbirliği yapmasından memnuniyet<br />
duyuyorum. Bu belgede de okuyacağınız gibi, ağır insan hakları ve uluslararası<br />
insancıl hukuk ihlallerinin mağdurlarının, zarar görmelerinin ardında yatan<br />
gerçeği bilme hakkı dahil, etkili bir hak aramaya ve etkin bir çözüme hakları<br />
var. Bu hakikat hakkı, artık Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kurumlar<br />
tarafından da tanınan önemli değerler ve ilkelere dayanıyor.<br />
<strong>Hakikat</strong> hakkının ardında, gerçekte ne olduğu ve ciddi suçlar için kimin<br />
sorumlu olduğunun bilinmesinin, toplumların geçmişte gördüğü zararların<br />
nedenlerini anlamalarına ve bunları durdurmalarına yardımcı olduğu önermesi<br />
yer alır. Geçmişteki ihlaller hakkında doğru bilgi sahibi olmadan bir toplumun<br />
bu ihlallerin tekrar etmesini engellemesi zordur. Dahası, geçmiş hakkındaki<br />
hakikatleri öğrenmek travmatik olayları takip eden iyileşme süreçlerine,<br />
yıllarca süren yaftalamadan sonra kişinin onurunun yeniden tesis edilmesine<br />
yardımcı olur; kişiyi cezasızlık ve toplumsal inkara karşı korur. Toplumsal<br />
kutuplaşmayı arttıran inkar ve sessizliğin aksine, insan hakları ihlallerinin<br />
açıkça tespit edilmesi ve belgelenmesi uzlaşma girişimlerini destekleyebilir.<br />
Şeffaflık ve hesap verilebilirlik üzerine kurulu bir siyasi düzenin mukimler ve<br />
vatandaşların güvenini kazanacağı açıktır.<br />
Bizim ICTJ’deki deneyimimiz gösteriyor ki, ortak değerlerin ve yurttaşlar<br />
arasındaki güvenin oluşturulmasında önemli bir etken, çatışma ve baskı<br />
mağdurlarının sesinin duyurulması ve şiddetin temel nedenlerinin araştırılması<br />
için bir irade gösterilmesidir. <strong>Hakikat</strong> komisyonları bu amaca hizmet eder.<br />
<strong>Hakikat</strong> komisyonlarının kapsamları farklılık gösterse de hepsinin ortaklaştığı<br />
temel bir gündem var: Mağdurların haysiyetinin tanınması ve insan haklarının<br />
gerçekleşmesi için geçmişte yaşanan ihlallerin ardında yatan gerçekleri<br />
aramak ve toplumsal değişime katkıda bulunmak. <strong>Hakikat</strong> komisyonları ayrıca<br />
hukukun egemenliğini yeniden sağlayarak, mağdurları tanıyarak ve kurumsal<br />
reformlara destek vererek barışa katkıda bulunabilir. Ancak bu hedeflere<br />
ulaşmak için hakikat komisyonlarının etkin, bağımsız ve meşru olmaları gerekir.<br />
Her şeyden önemlisi, bir hakikat komisyonu o ülkenin özgül koşullarına uyumlu<br />
olmalıdır. Bu nedenle mağdurların, dışlanmış grupların ve olumsuz etkilenmiş<br />
toplulukların seslerinin duyulduğu bir danışma süreci, hakikat komisyonlarının<br />
yerel koşullara ve gereksinimlere uyumlu olmalarını sağlamak için önemli bir<br />
unsur olabilir.<br />
16<br />
HAKİKAT KOMİSYONLARI
Change language