Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bir hakikat komisyonunun başarılı olabilmesi<br />
için sadece mağdur, tanık ve süreçlere doğrudan<br />
katılacak diğer bireylere değil, toplumun 47*<br />
daha geniş kesimlerine de, erişim faaliyetleri<br />
aracılığıyla ulaşması gerekir. 48 Bir komisyonun<br />
hedeflerine ulaşması için halkın katılımının<br />
sağlanması özellikle şu açılardan temel önem<br />
taşır:<br />
■ <strong>Hakikat</strong> arayışı sürecine katılabilmeleri için<br />
toplumu doğru bir şekilde bilgilendirmek<br />
komisyonun sürdürülebilirliğini sağlamak<br />
açısından büyük önem taşır.<br />
Erişim etkinlikleri, komisyonun görevinin<br />
kamuoyu tarafından anlaşılabilirliğini sağlamak<br />
ve yanlış anlamaları azaltmak için mümkün<br />
olduğunca erken başlatılmalıdır. Erişimin önemi,<br />
bir hakikat komisyonunun kuruluş belgelerinde<br />
ve yetki çerçevesinde ve ayrıca (hazırlık<br />
aşamasında şekillendirilen) çalışma planlarında<br />
belirtilmelidir.<br />
■ Mağduriyete uğramış topluluklara<br />
çalışmalar sırasında seslerini duyurma<br />
olanağını sağlamak<br />
■ Çalışmaların yönetiminde doğru<br />
uygulama olarak katılımcılığı ve şeffaflığı<br />
yaygınlaştırmak<br />
■ <strong>Hakikat</strong> arayışında süreci sahiplenme duygusu<br />
yaratmak<br />
Erişim ve Önemi<br />
Erişim/erişim çalışmaları, bir hakikat<br />
komisyonunun insan hakları ihlallerinden<br />
etkilenen topluluklar ile dolaysız iletişim<br />
kanalları inşa etmek için kullandığı materyal ve<br />
etkinliklerden oluşur. Bilgi sadece komisyondan<br />
topluma tek yönlü olarak akmamalı; hakikat<br />
komisyonunun erişimi bir diyalog ve ortaklık aracı<br />
olmalı.<br />
Bir komisyon, mağdur gruplarını komisyonun<br />
çalışmalarına dahil etme ve toplumun tamamına<br />
eğitim verme sorumluluğu taşıdığından erişim,<br />
hakikat komisyonunun ana hedeflerinden birini<br />
oluşturur. Erişim, komisyonu devam eden bir<br />
süreç olarak da etkiler, çünkü halk ile iletişim<br />
kurmak değişken ve risk yüklü bir politik ortamda<br />
47 * Timor Leste Kabul, <strong>Hakikat</strong> ve Uzlaşma Komisyonu’nun<br />
Portekizce kısaltması<br />
48 Erişim stratejileri konusunda daha fazla bilgi için bkz.,<br />
ICTJ, “<strong>Hakikat</strong> <strong>Komisyonları</strong> ve Devlet Dışı Örgütler: Asli Bir<br />
İlişki” (2004); ve Clara Ramírez-Barat, ICTJ, “Etki Uyandırmak:<br />
Geçiş Dönemi Adaleti için Erişim Programları Tasarlama ve<br />
Uygulamada Yol Gösterici İlkeler” (2011).<br />
Erişim Programlarının Hedefleri<br />
■ Bilgi yayma: <strong>Hakikat</strong> komisyonları şeffaflığı<br />
amaçlamalı, bu da halkın komisyonun hedeflerini,<br />
yapılarını ve çalışma prosedürlerini iyi anlaması<br />
için gerekli tüm bilgilere ulaşmasını sağlamayı ve<br />
aynı zamanda komisyon çalışmalarının ilerleyişi<br />
ile ilgili zamanında güncellemeler yapılmasını<br />
gerektirir. Komisyon, sürece katılabilmeleri<br />
ve kurum ile işbirliği yapabilmeleri için tanık<br />
ve mağdurlar başta olmak üzere, öncelikli<br />
gruplara bilgi sağlamada proaktif bir yaklaşım<br />
benimsemelidir. Erişim çalışmaları basılı,<br />
çevrimiçi, sesli ve görüntülü mecralardan<br />
faydalanmalıdır. Toplumla etkileşim geniş<br />
katılımlı toplantılar, internet kaynakları, kırsalda<br />
yerel buluşmalar, radyo programları ve tiyatro<br />
performansları ve halka açık sanat yarışmaları<br />
gibi kültürel etkinliklerle geliştirilebilir. Eğitim<br />
toplantıları, atölyeler, komisyon bürolarına<br />
veya müzelere düzenlenen ziyaretler, film<br />
gösterimleri ve kamuya açık oturumlar da etkili<br />
olabilir. Bilgi yaymada diğer kilit önem taşıyan<br />
bileşenler arasında hedef kitlesi gençler ve<br />
akademik kurumlar olan eğitim etkinlikleri ve<br />
komisyon üyelerinin kamuya açık seçim süreçleri<br />
gibi danışma süreçleri, anketler ve atölyeler<br />
sayılabilir.<br />
■ Diyalog kurma: İlk bilgi yayma aşamasının<br />
ötesinde, erişim çalışmaları halkla etkileşimi<br />
teşvik etmeli. Komisyonlar halkın komisyonla<br />
ilgili beklentiler geliştirebileceği, komisyonun<br />
da halkın ihtiyaçlarını anlayarak planlarını buna<br />
göre uyarlayabileceği çift-yönlü bir iletişim süreci<br />
oluşturmalıdır.<br />
BÖLÜM KAMUOYUNA ADI ERİŞİM VE İLETİŞİM: SİVİL TOPLUM ORTAKLIKLARI<br />
57
Change language