Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
- Araştırma için şeffaf süreçlerin oluşturulması<br />
- Sivil toplumla, özellikle de mağdur örgütleriyle<br />
diyalog kurulması<br />
■ Komisyonlar paydaşlarının desteğine ihtiyaç<br />
duyar: <strong>Hakikat</strong> komisyonları, yeterli kaynak<br />
sağlanmasının yanı sıra, ulusal siyasi otoritelerin<br />
desteğine ve devlet organlarının işbirliğine<br />
ihtiyaç duyar. Komisyonlar görevleri sırasında<br />
zorluklarla karşılaştıkları zaman zorunlu olarak<br />
ülke yönetiminin güvenine ve desteğine ihtiyaç<br />
duyacaklardır. Aynı zamanda sivil toplum<br />
kuruluşları, bir yandan kendi özerkliklerini ve<br />
duyarlılıklarını korurken, bir yandan da hakikat<br />
komisyonlarına destek vermelidirler.<br />
■ Komisyonlar toplumun saygısını kazanmalıdır:<br />
Etkili bir hakikat komisyonunun geniş bir<br />
toplumsal ve siyasi aktörler yelpazesinin<br />
işbirliğine ihtiyacı vardır. Komisyon,<br />
kuruluşundan raporlamaya, çalışmalarının her<br />
aşamasında erişim (outreach) 26 stratejilerine<br />
özel bir önem vermeli, bu şekilde görev ve<br />
kazanımlarının anlaşılmasını, topluluklara<br />
komisyonun çalışmalarını zenginleştirebilecek<br />
geribildirim ve fikirlerini ulaştırma olanağını<br />
sağlamayı hedeflemelidirler. Halkın katılımının<br />
sağlanması yurttaşların tümüne saygı<br />
duyulduğunu gösterir ve komisyonun bilgi<br />
toplamasına ve politika önerileri hazırlamasına<br />
olanak tanır.<br />
■ Komisyonlar sürekli ve tutarlı bir biçimde bir<br />
ilkeler bütününün rehberliğinde hareket etmelidir:<br />
<strong>Hakikat</strong> komisyonlarının çalışmaları yurttaşların<br />
devletlerinden bekledikleri yeni, daha adil<br />
uygulamalara örnek oluşturmalıdır. <strong>Hakikat</strong><br />
komisyonlarının araştırma, yönetim ve kamusal<br />
erişime yönelik çalışmaları, insan haklarıyla ilgili<br />
temel standartlara uymalı ve meslek ahlâkının<br />
26 * Outreach – Erişim: Sivil toplum çalışmaları bağlamında<br />
“erişim”, ya da “erişim çalışmaları/etkinlikleri”, bir toplumda<br />
normal koşullarda bazı hizmetlere erişim olanağına sahip<br />
olmayan topluluklara hizmet sağlamaya yönelik faaliyetler<br />
anlamında kullanılıyor. Bu çalışmaların önemli bir özelliği,<br />
erişim alanında görev yapan grupların sabit değil, gezici<br />
olmaları, başka bir deyişle, söz konusu hizmetleri ihtiyaç<br />
sahiplerinin bulundukları yerlere götürmeleri, burada<br />
sağlamalarıdır. ç.n.<br />
gereklerini her zaman yerine getirerek en yüksek<br />
standartlara uygun olmalıdır. Bu değer ve ilkeler<br />
hakikat komisyonları tarafından çalışmalarına<br />
başlarken kamusal zeminde duyurulmalıdır.<br />
Hukuk Önünde Eşitliğin Uygulanması<br />
Tanıklık sağlayanlar ve ihlallerden sorumlu olma<br />
ihtimali bulunanlar dahil olmak üzere, komisyonla<br />
ilişkili herkes hukuk önünde eşitlik ilkesine uygun<br />
davranmalıdır. Özellikle, dinlenilme hakkı, kendi<br />
aleyhine tanıklık etmeme hakkı, uygun koşullar<br />
altında yasal çerçevede temsil edilme hakkına<br />
riayet edilmelidir.<br />
<strong>Hakikat</strong> <strong>Komisyonları</strong> ve Uzlaşma<br />
Birçok hakikat komisyonu ulusal uzlaşma<br />
sağlama amacını açıkça ifade ediyor ve çoğu da,<br />
yine “uzlaşma” terimini resmi yetki kapsamlarına<br />
ve/veya isimlerine dahil ediyor. Ancak farklı<br />
komisyonlar bu kavramı çeşitli şekillerde<br />
yorumluyor. Bazı komisyonlar faillerle içinde<br />
yaşadıkları topluluklar arasındaki bireysel<br />
ilişkileri düzeltme yönünde çaba harcarken,<br />
diğer bazı komisyonlar ise kamusal güveni<br />
tekrar sağlamak için devlet reformu ve kurumsal<br />
reformlara katkıda bulunuyor. Bunların yanı sıra,<br />
çatışmanın nedenlerini araştırmayı, mağdurların<br />
uğradığı zararı tazmin etmeyi, veya mağdurlar<br />
için adalet sağlamayı hedefleyen komisyonlar da<br />
var.<br />
Uzlaşma, hakikat komisyonlarının tek başına<br />
gerçekleştiremeyeceği uzun vadeli bir toplumsal<br />
süreç olarak anlaşılmalıdır. Komisyonlar, en<br />
azından bir devletin politik kültüründe kurumsal<br />
reform ve değişiklikler yapılmasını destekleyerek<br />
ve şiddetten en çok etkilenenlerin haysiyetini iade<br />
ederek, uzlaşma için daha iyi koşullar oluşmasına<br />
yardımcı olabilir.<br />
Uzlaşmaya yönelik çalışmalar gerçekleştiren<br />
komisyonlardan bazıları şunlardır:<br />
■ Güney Afrika <strong>Hakikat</strong> ve Uzlaşma Komisyonu<br />
mağdurların, faillerin suçlarını itiraf ettikleri<br />
af müzakerelerine katılmasına olanak sağladı.<br />
BÖLÜM HAKİKAT ADI KOMSİYONU NEDİR<br />
27
Change language