Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Hakikat Komisyonları
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sonuç Raporunun İçeriği<br />
Bir hakikat komisyonunun çalışmaları<br />
komisyonun çalışma ve bulgularının resmi yazılı<br />
kaydı olan sonuç raporunun yayımlanmasıyla<br />
tamamlanır. Sonuç raporu akademisyenler,<br />
politika belirleyiciler ve tarihçiler için sonraki<br />
yıllarda önemli bir başvuru kaynağı olmalıdır.<br />
Raporun büyük bir kısmı komisyonun<br />
bulgularından, yani tarihsel olayların<br />
sonuçlarının ve meydana gelişlerinin<br />
anlatılmasından oluşur. Raporun diğer önemli bir<br />
bölümü ise politika önerilerine ayrılır.<br />
Buna ek olarak sonuç raporu aşağıdakileri<br />
içermelidir:<br />
■ Komisyonun yetki çerçevesi, tüzüğü,<br />
yetkilendirici yönetmelikler, prosedür<br />
yönetmelikleri ve diğer ilgili kanunlar<br />
komisyonun yetki çerçevesine göre çeşitlilik<br />
gösterir. Ancak, temel bileşenlerin anlaşılır<br />
biçimde düzenlenmesi ve kapsamlı bir şekilde<br />
sonuç raporuna dahil edilmesi önem taşır. Sierra<br />
Leone hakikat komisyonunun sonuç raporunun<br />
birinci cildinin tamamı yetki çerçevesini,<br />
komisyonun kuruluş ve yönetimini ve çalışma<br />
yöntemini açıklamaya ayrılmıştı. 59 Rapora, içerik<br />
veya çerçevenin açıklanmasında önem taşıyan<br />
başka ek bilgiler de eklenebilir. Şili’de 1990 tarihli<br />
komisyon sonuç raporunun giriş bölümünde<br />
yetkilendirme kararnamesinin tam metni yer<br />
alıyordu. 60<br />
Raporun en geniş bölümü genellikle bulgulara<br />
ayrılan bölümdür. Olayların gerçekleştiği<br />
tarihsel bağlamın açıklaması farklı şekillerde<br />
düzenlenebilir. Olaylar kronolojik olarak,<br />
öyküleme yöntemiyle; insan hakları ihlali<br />
türlerine göre; veya olayların gerçekleştiği<br />
coğrafi bölgeye göre anlatılabilir.<br />
■ Komisyon üyeleri hakkında arka plan bilgisi ve<br />
nasıl seçildiklerine dair açıklama<br />
■ Komisyonun kuruluşunda ve çalışmalarında<br />
hükümetin ve diğer kamu veya özel kurumların<br />
rolünün tanımı<br />
■ Arjantin’de Zorla Kaybedilenler Ulusal<br />
Komisyonu raporunu hem coğrafi olarak, yani<br />
farklı alıkonma mekanlarında gerçekleşen<br />
ihlallere odaklanarak, hem de suçların işlenme<br />
biçimlerini göstermek üzere tematik olarak<br />
düzenlenmiştir. 61<br />
■ Tanıklık ve soruşturmalarda kullanılan<br />
yöntemin açık tanımı<br />
■ Sonuçlara ulaşılmasını sağlayan belge ve<br />
kanıtların listesi, ilgili kanunlar ve kurumsal<br />
ve toplumsal yapılar içerisinde ortaya çıkan<br />
ve olaylara sebebiyet veren hataların analizi:<br />
Kaynaklar elverdiği ölçüde dökümler ve<br />
tanıklıklar ekte sunulabilir, ayrıca yayımlanan bir<br />
raporda yer alabilir veya internette yayımlanabilir<br />
■ Guatemala Tarihi Açıklığa Kavuşturma<br />
Komisyonu ise çatışmanın altında yatan<br />
yapısal nedenlerin, şiddetin zaman<br />
içerisinde evrilen niteliğinin ve toplumsal<br />
ve kurumsal sonuçların ele alındığı tarihsel<br />
ve analitik bir bakış açısı sundu. Buna<br />
ek olarak rapora, bir dizi “örnek vaka”,<br />
mağdurların deneyimlerini ve faillerin<br />
yöntemlerinin anlaşılmasına yardımcı<br />
olacak açıklamalar eşliğinde dahil edildi. 62<br />
■ Kimliklerin güvenlik, prosedür veya diğer<br />
sebeplerden ötürü gizli tutulduğu durumlar<br />
dışında mağdurların veya faillerin listesi.<br />
Sonuç Raporunun Yapısı<br />
Sonuç raporunun yapısı komisyonun<br />
gündemindeki çatışmanın koşullarına ve<br />
59 <strong>Hakikat</strong>in Tanığı: Sierra Leone <strong>Hakikat</strong> ve Uzlaşma Komisyonu<br />
Sonuç Raporu, 2004. Bkz. Cilt 1.<br />
60 Ulusal <strong>Hakikat</strong> ve Uzlaşma Komisyonu Raporu, “Rettig<br />
Raporu” [Şili], Şubat 1991.<br />
61 Bir Daha Asla: Arjantin Zorla Kaybedilenler Ulusal Komisyonu<br />
Raporu, yukarıdaki 37 no’lu not.<br />
62 REMHI Raporu, yukarıdaki 24 no’lu not.<br />
70<br />
HAKİKAT KOMİSYONLARI
Change language