3 Charakterystyka zbiorników wodnych - Śląska Biblioteka Cyfrowa

wcześniej akwenami nr 9 i 10 oraz zbiornikiem nr 2 położonym w korycie Bobrka.W porównaniu z wodami naturalnymi, gdzie cynk występuje w niewielkich ilościach,omawiane zbiorniki charakteryzują się znacznie wyższym poziomem koncentracjitego pierwiastka w wodach. Szczególnie notowane maksymalne wartościprzewyższają kilkadziesiąt, a nawet kilkaset razy poziom uznawany za naturalny(Kabata-Pendias, Pendias, 1993). Jednak biorąc pod uwagę wartości granicznewskaźników jakości wód z grupy substancji szczególnie szkodliwych dla środowiskawodnego (specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne) odnoszącesię do dobrego i wyższego niż dobry stanu ekologicznego jednolitych częściwód powierzchniowych, w których wyszczególniony jest cynk (Rozporządzenie…,2008), należy stwierdzić, że metal ten w wodach opisywanych zbiorników nie przekraczał1 mg Zn/dm 3 . Niestety, w sporadycznych przypadkach w zbiornikach nr 9i 10 położonych w Zabrzu koncentracja cynku przekraczała wartość graniczną, coobniżało ich stan ekologiczny (Rozporządzenie…, 2008). Szczególnie źle pod tymwzględem przedstawia się sytuacja w zbiorniku nr 10, w którym obserwowane stężeniacynku kilkakrotnie przekraczały wspomnianą wartość graniczną.W latach 2003—2005 obecność ołowiu w wodach zbiorników zmieniała sięw dosyć szerokim zakresie (tabela 13). Zaobserwowano pewną czasową powtarzalność,jeśli chodzi o związki ołowiu oraz minimalne jego stężenia. W 2003 r.minimum wystąpiło w marcu, gdy w siedmiu zbiornikach ołów zupełnie nie występował,a w pozostałych trzech obiektach w tym czasie zanotowano jego minimalnewartości. Zupełny brak ołowiu w 2004 r. po raz pierwszy stwierdzono w kwietniuw ośmiu zbiornikach, natomiast drugi raz minimum zaznaczyło się w lipcuw pięciu zbiornikach. W 2005 r. brak ołowiu w większości opisywanych zbiornikówmiał miejsce od stycznia do marca, jednak najdłuższa tego typu sytuacjato okres od listopada do kwietnia 2005 r. w zbiorniku nr 5, położonym w centralnejczęści Wyżyny Katowickiej. W zbiorniku nr 10 jedynie w marcu 2003 r.oraz w styczniu i lutym 2005 r. stwierdzono brak ołowiu w wodach limnicznych.W latach 2003—2005 przypadków braku ołowiu było znacznie więcej, od 6 do9 pomiarów, co stanowi przedział od nieco ponad 17% do 25% wszystkich obserwacji.Można sądzić, że w opisywanych zbiornikach występują dłuższe okresy całkowitegobraku ołowiu (Machowski, 2003). Jednak aby potwierdzić taką sytuację,pomiary należałoby prowadzić znacznie częściej.Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku maksymalnych stężeńołowiu zaobserwowanych w wodach zbiorników. Brak jest bowiem wyraźniejsezonowej ich powtarzalności. Jednak ogólnie można stwierdzić, że maksymalnestężenia ołowiu występowały w okresie letnim (czerwiec, sierpień),chociaż także w innych okresach roku obserwowano największą koncentrację tegometalu w wodach. Zarówno maksymalne, a tym bardziej średnie stężenia ołowiuwe wszystkich zbiornikach kształtowały się na podobnym poziomie (tabela 13).Wyjątek w tym względzie stanowi obiekt nr 10, w obrębie którego stężenia ołowiusą wyraźnie wyższe niż w pozostałych zbiornikach. Znaczny wzrost ołowiu noto-128