3 Charakterystyka zbiorników wodnych - Śląska Biblioteka Cyfrowa

4Procesy brzegowe i osady dennezbiorników wodnych4.1. Uwarunkowania procesów oraz form brzegowychNa obszarze Wyżyny Katowickiej intensywność oraz przebieg procesówbrzegowych w obrębie antropogenicznych zbiorników wodnych zależą odwielu czynników. Do najważniejszych M.A. Rzętała (2003) zaliczyła: odpowiedniąwielkość, głębokość i kształt mis zbiornikowych, intensywność falowaniaoraz litologię podłoża wraz z najbliższym otoczeniem zbiornika. Niewielkapowierzchnia i pojemność zbiorników wodnych w nieckach osiadania w ogromnejmierze wpływają na ograniczenie rozwoju zwłaszcza form abrazyjnych.Ponadto w trakcie powstawania opisywanych zbiorników pokrywa roślinna znajdującasię nad powierzchnią wody zostaje naruszona w stosunkowo niewielkimstopniu. Dodatkowo z upływem czasu pojawiają się gatunki wilgocio- i wodnolubne,które także w utrwalający sposób wpływają na brzegi powstałych zbiorników.Nie oznacza to oczywiście, że w obrębie zbiorników wodnych w nieckachosiadania procesy brzegowe nie zachodzą w ogóle. Obserwuje się bowiemróżnego rodzaju zmiany w strefie brzegowej, powodowane przez wody limniczne.Uwarunkowania środowiskowe oraz działalność człowieka w strefie brzegowejopisywanych zbiorników sprawiają, że powstałe formy mają o wiele częściej charakterakumulacyjny. Jednocześnie ich liczba jest niewielka i są one mało zróżnicowane(Michalewicz i in., 1995). Toteż z wymienionych względów zbiornikiw nieckach osiadania rzadko stanowią obiekty, w których bada się rozwój procesóworaz form brzegowych.W obrębie charakteryzowanych zbiorników wodnych dokonano typologicznejklasyfikacji brzegów. Uwzględniając ich nachylenie, wydzielono brzegipłaskie i strome, natomiast biorąc pod uwagę stopień przekształcenia, w opisywanychzbiornikach odnotowano występowanie brzegów naturalnych oraz71