3 Charakterystyka zbiorników wodnych - Śląska Biblioteka Cyfrowa

towania linii brzegowej. Wygląd nowo powstających zbiorników, a zwłaszcza tych,które funkcjonują w środowisku już od dosyć długiego czasu, w dużej mierzemodyfikowany jest przez celowe działania człowieka (Machowski, 2003). Zbiornikiw nieckach osiadania dość często powstają na obszarach zainwestowanych, powodującwymierne szkody finansowe, dlatego też w wielu przypadkach są w bardzokrótkim czasie zasypywane. Poza tego typu zabiegami, stosuje się także sztuczneformowanie i umacnianie brzegów, zabezpieczając w ten sposób tereny przyległeprzed ich zalaniem. Zbocza zagłębień, w których występują sztuczne zbiorniki tejgrupy genetycznej, są stosunkowo łagodne. Także dna tych zbiorników na znacznejpowierzchni są płaskie i odznaczają się niewielkimi spadkami. Jedynie w strefiebrzegowej mogą występować nieco większe nachylenia. Jak podają A.T. Jankowskii in. (2001), nie należy utożsamiać głębokości powstających zbiorników z wielkościąosiadań, gdyż tylko pewna część tworzącego się zagłębienia wypełnia sięwodą, na ogół sięgając do poziomu wód podziemnych. Opisywane zbiorniki sązróżnicowane pod wieloma względami, począwszy od czasu ich powstania, na podstawowychparametrach morfometrycznych kończąc (tabela 3).Tabela 3. Parametry morfometryczne opisywanych zbiorników wodnych (opracowanie własne)Table 3. Morphometric parameters of described water reservoirs (made by the author)Parametry powierzchniNumer zbiornika*i misy zbiorników 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Powierzchnia [ha] 0,64 2,30 0,34 1,27 2,26 11,02 2,47 1,43 2,43 0,69Długość [m] 125 377 129 184 231 573 231 225 370 141Szerokość maksymalna [m] 80 126 52 123 170 323 156 72 136 69Szerokość średnia [m] 51,2 61,0 26,4 69,0 97,8 192,3 106,9 63,6 65,7 48,9Wydłużenie 1,56 2,99 2,48 1,50 1,36 1,77 1,48 3,13 2,72 2,04Długość linii brzegowej [m] 328 1080 290 665 603 1460 663 608 966 310Rozwinięcie linii brzegowej1,16 2,00 1,40 1,67 1,13 1,24 1,19 1,43 1,75 1,05Głębokość maksymalna [m] 1,8 — 0,5 1,8 2,4 2,7 2,3 2,3 2,0 0,7Głębokość średnia [m] 0,75 — 0,30 0,60 0,90 1,15 0,85 0,80 0,55 0,30Wskaźnik odsłonięcia 0,85 — 1,13 2,12 2,51 9,58 2,91 1,79 4,42 2,30Pojemność [tys. m 3 ] 4,84 — 1,02 7,62 20,34 126,73 21,00 11,44 13,37 2,07Wskaźnik głębokościowy 0,42 — 0,6 0,33 0,38 0,43 0,37 0,35 0,28 0,43* Numeracja zbiorników jak na rys. 2.* Numbering of reservoirs as fig. 2.W latach 1960—2006 spośród 10 charakteryzowanych zbiorników tylko 4 nieprzerwaniefunkcjonowały w środowisku. Są to akweny o numerach od 5 do 7położone w kompleksie „Żabich Dołów” oraz zbiornik nr 10 w Zabrzu. Oczywiście,62