3 Charakterystyka zbiorników wodnych - Śląska Biblioteka Cyfrowa

zasięgiem jedynie rejon wymienionych obiektów, gdyż tereny współcześnie zajęteprzez pozostałe zbiorniki w owym czasie nie były nawet podmokłe. Funkcjonującew latach 60. XX w. zbiorniki miały zupełnie inną powierzchnię i kształt niżw chwili obecnej (rys. 18). Zasięg rozlewiska Bobrka przesunięty był dosyć znaczniew górę biegu rzeki i ze współczesnym zbiornikiem pokrywał się jedynie naniewielkim odcinku, a jego powierzchnia w 1960 r. wynosiła 2,63 ha. W przypadkudrugiego zbiornika różnice są jeszcze większe, wspólny zasięg powierzchniwodnej bowiem był jeszcze mniejszy. W porównaniu z aktualnym stanem zbiornikten znajdował się nieco dalej na południe, a jego powierzchnia wynosiła wtedy5,00 ha. Zbiornik miał charakter wybitnie przepływowy i powstał w wyniku rozlaniasię wód Bobrka; jego powierzchnia, podobnie jak w przypadku zbiornika nr 2,w głównej mierze była uzależniona od stanów wody w tej rzece.W późniejszym okresie na obszarze tym przeprowadzono prace regulacyjne,polegające między innymi na ograniczeniu rozlewisk rzeki Bobrek, a także na uporządkowaniustosunków wodnych na terenach zawala. W tym celu korytu rzekinadano kształt trapezowy, a skarpy zostały pokryte darnią, natomiast na pozostałymobszarze wykonano sieć rowów melioracyjnych oraz syfonów, którymi grawitacyjnieodprowadzano nadmiar wód do koryta rzeki. W miejscu tym dodatkowowybudowano stację pomp dla wydajniejszego odwodnienia tych terenów(Regulacja…, 1969). Na mapie przedstawiającej stan z 1975 r. nie ma żadnegoz opisywanych zbiorników, a ich przypuszczalne zasięgi wyznaczają jedynietereny podmokłe (rys. 18). Niestety, na skutek postępującego procesu osiadaniadoszło do ponownego podtopienia tego obszaru, a urządzenia melioracyjne orazsyfony zostały uszkodzone. W związku z zaistniałą sytuacją funkcjonująca stacjapomp odznaczała się niewystarczającą wydajnością, co uniemożliwiało skuteczneodpompowanie nadmiaru gromadzących się wód. Konieczne były dalsze praceregulacyjne, w wyniku których ponownie ujęto koryto rzeki wałami ochronnymi.Dzięki tym zabiegom ukształtowany został brzeg południowy oraz na pewnymodcinku brzeg zachodni zbiornika nr 4, które do chwili obecnej wyznaczają jegozasięgi w tych kierunkach. Mimo że na mapie z 1983 r. zbiornik ten zajmowałpowierzchnię 0,67 ha, co stanowiło zaledwie połowę jego aktualnej powierzchni,w znacznej mierze jego kształt odpowiadał dzisiejszemu (rys. 18). Budowa obwałowańrzeki na tym odcinku uchroniła tereny przyległe przed zalaniem, ale zabiegite nie wpłynęły na ograniczenie powstałego między nimi rozlewiska.Osiadania terenu, jakie miały miejsce w latach 1975—1983, w głównej mierzebyły odpowiedzialne za wzrost powierzchni zbiornika nr 2 (rys. 18). Pogłębiającasię niecka osiadań przyczyniła się także do powstania kolejnych zbiornikówwodnych. Na mapie z 1983 r. widoczny jest zbiornik nr 1, który charakteryzowałsię wydłużonym kształtem o przebiegu południkowym; jego powierzchnia nie byłazbyt wielka, w 1983 r. wynosiła 0,44 ha (rys. 18).Powstałe podmokłe obniżenia terenu oraz zbiorniki wodne stały się uciążliwymelementem planów zagospodarowania terenu. W celu ich ograniczenia we wschod-52