13.07.2015 Views

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Traumat</strong> <strong>dhe</strong> dukuritë <strong>p<strong>si</strong>kologjike</strong> <strong>si</strong> pasojë e <strong>konfliktit</strong> <strong>dhe</strong> të drejtat e njeriutNë medicinë <strong>dhe</strong> në biolgji <strong>si</strong>nonimi stres përdoret <strong>dhe</strong> shenon ndikimine faktorëve të jashtëm ndaj organizmit. Sot më fjalën stres nënkuptohet forca ecila i kërcënohet integritetit biologjik të individit me veprimin e forcave tëndrushme fizike, kimike e të tjera.Me termin stres nënkuptojmë <strong>si</strong>ndromin që në <strong>si</strong>tuata tëjashtëzakonëshme mund të kontrubojnë për një luhatje në sjelljen e individit<strong>dhe</strong> në paraqitjen e sëmundjeve p<strong>si</strong>kike <strong>dhe</strong> fizike. Përgjigja e individit në atoraste është ndryshme. Indivi mund të çfaqë aftë<strong>si</strong> adaptibile ose joadaptive nëformë të çrregullimeve fizike e p<strong>si</strong>qike, çrregullimi ose të sëmundëjes.Sipas disa autorëve nocioni stres ka te bëjë me tre(3) procese të veçanta: Forca, stimulanse, ndryshime të gjendjes ose të <strong>si</strong>tuatës Procese ku forcat e nënshtruara, nxitjet, ndryshimet, gjendje ose<strong>si</strong>tuata, qe ndikojnë në organizmin <strong>dhe</strong> Ndryshime në organizmin qe burojnë nga veprimi i forcave tënënshtruara, gjendjet ose <strong>si</strong>tuatat (emocionale, fiziologjike, biokimike,strukturale etj.).Përvojat empirike nga luftërat e fundit qe janë zhvilluar në botë, <strong>si</strong> <strong>dhe</strong>nga katastrofat elementare, tregojnë se në fazën e parë të katastrofës 10-20% tëindividëve shumë shpejtë këthehen në gjendjen e mëparëshme normale, 70%tregojnë dryshime kalimtare, kurse afro 10% çrregullime të rënda p<strong>si</strong>qike.Faza e parë quhet <strong>si</strong> ’’reagim ndaj shokut’’ që karakterizohet me njëtronditje, befa<strong>si</strong> <strong>dhe</strong> paralizë të aktiviteteve të rëndomta. Pas përfundimit tëkësajë faze, individët p<strong>si</strong>kikisht më stabil, kanë sjellje më konstruktive gjë qëndikon në ruajtjen e personalitetit të vetë, kurse më vonë e<strong>dhe</strong> në mbrojtjen eatyre për rreth. Individët që në pikpamje p<strong>si</strong>kike janë jostabil reagojnëkrejtjë<strong>si</strong>sht ndryshe (janë të palëvizshëm, u mungon inicijativa, janë nëpërgjum etj.) Nga ana tjetër individët me p<strong>si</strong>komotorikë të shtuar tregojnë lëvizijetë pakontrolluara. Përveç këtyre reagimeve, vërehen e<strong>dhe</strong> çrregullime në sferëne vetëdijes, çrregullim i aftë<strong>si</strong>së orientim, gjendje histerike kla<strong>si</strong>ke, amnezip<strong>si</strong>kogjene, disponim të ndrysheshëm (nga disponimi i madh deri tek reagimiemocional).Në fazën e dytë individi gradualisht çlirohet nga frika në shumë mënyra( në forme të lëvizjeve pa qëllim, neurozë, agre<strong>si</strong>vitet, mosrespektim iautoritetit etj.)Faza e tretë e reagimit paraqitet pas një latence të caktuar, kur <strong>si</strong>tuata nëpërgjthë<strong>si</strong> shikohet në mënyrë kritike <strong>dhe</strong> reale. Si pasojë e përjetimeve jo tëkëndëshme <strong>dhe</strong> konfliktuoze, një përqindje e caktuar e individëve në këte fazëpërsëri ndien frikë <strong>dhe</strong> bie në gjendje neurotike. Çrregullimet më të mëdhashpirtërore në këto rrethana janë më të rralla. Krye<strong>si</strong>sht manifestohen reagime100

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!