13.07.2015 Views

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Traumat</strong> <strong>dhe</strong> dukuritë <strong>p<strong>si</strong>kologjike</strong> <strong>si</strong> pasojë e <strong>konfliktit</strong> <strong>dhe</strong> të drejtat e njeriutProf. d-r Zoran Matevski,Fakulteti filozofik, ShkupZgjidhja konstruktive e konfliteve <strong>si</strong> faktor irëndë<strong>si</strong>shëm për mbrojtjen e të drejtave<strong>dhe</strong> lirive të neriutKonfliktet janë dukuri shoqërore që ekzistojnë që nga fillimi i zhvillimitshoqëror. Megjithate, veçmas janë aktual në 50 vitet e fundit, <strong>si</strong>domos <strong>si</strong>rrezikues i të drejtave <strong>dhe</strong> lirive të njeriut. Ajo për të cilën ne do tëangazhaohemi ta aktualizojmë në këtë tekst janë kushtet <strong>dhe</strong> faktorët përzgjidhjen konstruktive të konflikteve të të gjitha llojeve të konflikteve(ekonomike, sociale, familjare, nëmes gjeneratave, politike etj.)Nuk ka dyshim se mënyra më e suksesshme për zgjidhjen e konflikteveështë pengimi i tyre në momentet e ashtuquajtura “të <strong>si</strong>tuates para konfklitit”.Nëse nuk arrijmë me këte, atëherë ndodhë gjendja e <strong>konfliktit</strong> kur subjektet nëkonflikt kanë interesa të papajtueshme, kërkesa <strong>dhe</strong> qëndrime të kundërta. Nëkëtë moment fillojmë të kërkojmë mënyra <strong>dhe</strong> mjete për zgjidhjen e konflitit,që e<strong>dhe</strong> paraqet fazën përfundimtare, pa<strong>si</strong>se më shumë ose më pak, nëse i kemieliminuar shkaqet të cilat i kanë sjellur anët e kundërshtuara në <strong>si</strong>tuatë të tillë.Sociologjia bashkëkohore qytetare (Atkinson W., 1993) njehë disamënyra për zgjidhjen e konflikteve. Mënyra e parë, arritja e marrëveshjes <strong>dhe</strong>pajtueshmërisë në mes palëve të kundërshtuara. Secila nga ato, i respektonkërkesat <strong>dhe</strong> qëndrimet e kundërshtarit gjer në mak<strong>si</strong>mum. Në këtë mënyrëzgjidhja bëhet me respektimin të plot të oponentëve.Mënyra e dytë për zgjidhjen e <strong>konfliktit</strong> është e ndërlidhur mekompromi<strong>si</strong>n. Në raste të tilla njëra nga palët vullnetarisht heq dorë nga njëpjesë e kërkesave të veta, pa<strong>si</strong>se ndjenë dobë<strong>si</strong> <strong>dhe</strong> pamundë<strong>si</strong> të njejtat t´irealizojë në tërë<strong>si</strong>. Atëherë pjesërishtë tërhiqet, që mos të gjendet në pozitë qët´i humbë të gjithë a.Mënyra e tretë, është drejtpërdrejtë e lidhur me forcën e më të fortit. Aime ndihmën e detyrimit, e sjellë anën më të dobët në <strong>si</strong>tuatë, që në tërë<strong>si</strong> t´ipranojë kushtet e tij. Shembull tipik për këte janë konfiktet ekonomike në48

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!