Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit dhe të drejtat e njeriutSuzana Mitrovska, Psikologe e diplomuar,Qendra ndërkomunale për punë sociale në KumanovëAdoleshenca, krizat në adoleshencëdhe gjendjet e stresit• Individi adoleshentPeriudha e adoleshencës është periudhë specifike jetësore, e cila dallohetnga periudha e fëmijërisë nga njëra anë dhe periudha e herëshme e pjekurisënga ana tjetër. Në periudhën e adoleshencës ndodhin shumë problemezhvillimore të cilët janë karakteristik pë këte dhe fazë normale për individin.Këto ndryshime nxisin përgjigje të caktuara emocionale te njerëzit e rijë.Fillimi i adoleshencës dhe kohëzgjatja e sajë, me rëndësi është sedallohen nga një individ në individin tjetër. Adoleshenca fillon dhe mbaronzakonishtë dy vite më herët te vajzat se sa te meshkujt. Në të njejtën moshëvajzat duken shumë më të pjekura dhe më të afërta te moshatarët se sameshkujt. Adoleshenca kalon përmes shumë periudhave zhvillimore:• periudha para adoleshencës e cila fillon prej moshës 13-14 deri më15 (mosha vjetë).• Periudha e adolishencës prej 15-18 dhe zgjat gjer më 21 vit;• Periudha pas adoleshencës ( periudha e hershme e pjekurisë) e cilazgjat prej moshës 23-25 vjet.• Në adolshencë vjenë deri te ndryshimet karekteristike nëpersonalitetin e individit:• Pjekuri e vrullshme biologjike;• Ndryshime të vrullshme në disponimin;• Përjetime dhe ndjenja të reja, të cilat e përcjellin ndjenjat e zgjuaraseksuale;• Sjellje të ndryshueshme;• Ndryshime zhvillimore dhe• Zhvilimi i nevojës për individualitet dhe separacion.Zhvillimi i vrullshëm biologjik i individit, karakterizohet mendryshime të mëdha trupore dhe lajmërohet që në fillim të adoleshencës.Thuajse përmes natës adoleshenti e ndërron pamjen e tij personale dhe për këte70