Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit dhe të drejtat e njeriutbane.Dinamika e pëgjithshme shoqërore së bashku me fenomenin evarfërisë,kanë ndikuar edhe në familje që si pasojë e sajë mbrenda institucionittë familjes kemi ndryshime radikale.Problemi i varfërisë, pra me fjalë tjera,kandikuar në bllokimin e evolucionit progresiv drejtë familjes nuklearebashkëkohore.Nga pasojat e papunësisë dhe skamjes në vendë që të kemifamilje bashkëkohore konjugale prej dy gjeneracioneve,formohen familje tëpërziera dhe më të gjëra me strukturë të më tepër gjeneracioneve.Periudha bashkëkohore e tranzicionit ndikoi dhe e përshpejtoi keqësimine gjendjes materiale dhe sociale të një numri të madh të familjeve.Kjoproblematikë është hulumtuar dhe vërtetuar në mënyrë empirike shkencore kuështë konstatuar se mbi 62.9% e të anketuarve deklarojnë se problemi më imadh në familje është gjendja materiale.("Strategjia, politika dhe udhëheqjame zhvillimin e rretheve rurale në R.Maqedonisë",faq. 113, Instituti përhulumtime sociologjike dhe politiko-juridike Shkup1998). Në kushte të këtillasocio-ekonomike,familja bashkëkohore nuk është në gjendje t’i kryej njënumër të madh funkcionesh,prandaj është e detyruar të kërkoj ndihmë ngashteti,pa të cilën ndihmë ajo nuk do të mund t’i kryej detyrat dhe obligimetndaj antarve të vet psh,kujdesi ndaj tyre,punësimi,çështja banesore,sigurimisocial,shkollimi etj. Pasoja tjetër e problemit të skamjes dhe varfërisë nëfamilje është edhe paraqitja e problemeve të patologjisë sociale siç janë;vjedhjet,delikuenca e të rinjve,prostitucioni vrasjet për motive financiare dhemateriale etj, të cilat janë problem dhe barrë tepër e madhe për shtetin në tërsi.3. Padyshim se problemi i varfërisë i involvuar në sferën e punësimit,dhe të familjes reflektohet dhe bartet edhe në sistemin arsimorë si procesmjaftë i ndieshëm socio-kulturorë.Ky problem është i lidhur drejtëpërdrejtë mefamiljen qoftë ajo rurale apo urbane apo patriarkale ose bashkëkohorenukleare. Kuptohet se procesi edukativo-arsimorë zhvillohet në shkollë siinstitucion shoqërordhe ate përmes kuadrit arsimorë, personelit udhëheqës dheliteraturës shkollore. Pasojat e gjendjes së gjithë mbarshme socio-ekonomike tëshoqërisë po vërehen edhe në arsim. Nga pasojat socio-ekonomike dhe ngamotivimi i dobët financiar i kuadrit arsimor tek pjesa dërmuese mungonkrativiteti dhe produktiviteti. Kjo ndodhë nga shkaku se arsimtari i cilikryekëput mvaret nga ky profesion,dhe i cili financiarisht është dobët imotivuar,është i detyruar që pas orarit të punës të punojë edhe diçka tjetër nëformë honorari për zbutjen e varfërisë në familje.Ana tjetër e kësaj medalje qëështë mjaftë e dhimbshme dhe tragjike,është se edhe një numër bukur i madhë itë rinjve-nxënës,nga pasojat e varfërisë janë të detyruar që pas orarit të mësimitme vetinisiativë apo me iniciativë të prindërve të punojnë diçka,qoftë punëfizike,shitje apo stërshitje,me qëllim që ta zbusin sado pak gjendjen e vobekëtfamiljare.Ajo çka është më e keqja,një numër nxënsish e ndërprejnë shkollimin89