Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit dhe të drejtat e njeriutVarfëria si pasojë e faktorit socio-ekonomik është problem shoqërorshumdimenzional që do të thotë se ky problem është objekt studimi i : sociologve,psikologve, ekonomistve,antropologve,mejkësisë sociale etj. Shikuarnë dimenzionin më të gjerë,problemi i varfërisë nuk është prezent vetëm nëvendin tonë,por përfshihet gati në tërë botën. Edhe përkundër arritjeve të lartaekonomike dhe teknologjike,përsëri afër 1 miliard njerëz në botë jetojnë nëvarfëri. të plotë. Gjysëm miliard njerëz në botë janë të uritur në aspektinkronik,prandaj kërkesa e këtyre njerëzve është permanente dhe e përhershmepër ndihmë. Dukuria e varfërisë ka një histori të gjatë,ajo paraqitet që ngaparaqitja e shoqërisë njerzore e deri më sot. Do të thot se varfëria, gjegjësishtintenziteti i sajë mvaret nga faktori ekonomik –pasuritë natyrore të një vendidhe strukturës udhëheqse. Termi varfëri ka aplikim të gjerë në literaturën sociologjike,socio-psikologjike,juridike etj. Kjo dukuri përcaktohet përmes shumëtermave, të cilat në esencë janë të njejta,psh. skamja,ekzistenca minimale,standardminimal jetësor etj.Orvatjet e para për ta definuar varfërinë janë bërë në Angli (1553), e cilazyrtarishtë fillon të kujdeset për të varfërit, duke e definuar si “gjendje enjerzve të cilve iu mungojnë mjetet për plotësimin e nevojave të tyre elementare.(EncyclopediaBritannica:Macropedic volume 14, Knowledge in-Depth,Founded 1768, 15 th Edition faq.935-939. Në Gjermani psh.WalterHollstein dhe Marianne Meinhald,varfërinë e definojnë “si gjendje individualeapo kolektive në të cilën një pjese të popullatës nuk iu është mundësuar që nëaspektin përkatës të jetoj,të ushqehet,të fitoj, të furnizohet dhe të mbrohet".(Dr.MiraZelenoviq: "Socijalna ugrozhenost", Instituti për politikë sociale,faq.8, Beograd, 1987). Mendim të njejtë ka edhe hulumtuesi amerikan MajkëlHarington i cili varfërinë e ndërlidhë me nivelin minimal të shëndetit, shërbimetbanesore,ushqimi dhe shkollimi,të cilat shkalla e sotme e njohurive shkencorei përcakton si të domosdoshme për jetesë, ashtu siç jetohet sot nëSH.B.A.(Majkël Harington:"Amerika e dytë", faq, 240, Beograd) Tek ne Entipër statistikë i R.Maqedonisë, definimin e varfërisë e merr nga programi i eurostatit.Sipastij të varfur llogariten të gjithë ë ata njerëz,familje dhe gruperesursëte të cilve (nacionale,kulturore dhe sociale),janë në atë nivel që i largojnënga përfshirja minimale e mënyrës së jetesës në vendin në të cilin jetojnë.Nga e gjithë ë kjo që u tha mund të themi se varfëria është një gjendje epërgjithshme apo parciale e njerëzve, qofshin ata si familje,shtresa shoqëroreapo grupe tjera ku standardi i tyre jetësorë është buzë ekzistencës.Në lidhje me definimin e problemit të varfërisë nuk ka qëndrim unik,përarsye se në aspektin shkencorë varfëria vështirë mund të definohet,sepse ajoduhet të përcaktohet nga lartësia e të ardhurave, sepse në përcaktimin e nocionit“i varfur”përdoren masa objektive dhe subjektive. Në Angli psh.Piter85