Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit, burim për ...

Traumat dhe dukuritë psikologjike si pasojë e konfliktit dhe të drejtat e njeriutarmatosura në zhvillimin psikologjik të fëmijëve nga rajonet luftarake.Konfliktet e armatosura dhe zhvillimi psiko-social i fëmijëveHulumtimet për pasojat psikologjike nga konfliktet luftarake nëzhvillimin e fëmijëve munden të grupohen në dy lloje. Të parët, përpiqen t’izbulojnë pasojat nga këto konflikte në kohë kur të njejtat ndodhin.Përshembull, Maksoud dhe Aber ( 1996 ) kanë bërë hulumtin me qëllim që tahulumtojnë numrin dhe llojet trauma dhe se si të njejtat ndikojnë në zhvilliminpsiko- social të fëmijëve që rriten në vend të copëtuar nga lufta.Klingmani (2001 ) e ka hulumtuar fuqinë e reaksioneve traumatike të fëmijëve në moshënshkollore nga Izraeli gjatë evakuimit për shkak të bombardimit. I njejtë ështëedhe hulumtimi i nxjerrur nga Thabeti, Abedi, dhe Vostanisi ( 2002 ), përproblemet emocionale të fëmijëve nga Palestina, të cilët jetojnë në zonëluftarake, ose hulumtimi për reaksionet e fëmijëve nga Izraeli të shkaktuaranga lufta e Golfit, nxjerrur nga Ronen, Rahav dhe Rosenbaum ( 2003 )*.Të dytët, përpiqen t`i vlerësojnë pasojat nga konfliktet luftarake nëzhvillimin psikologjik të fëmijëve pas mbarimit të konflikteve, ose kur fëmijëtevakuohen në vende të sigurta.Almkvisti dhe Brobergu ( 1999) e kanëhulumtuar adaptimin psikologjik dhe social të fëmijëve refugjatë 3,5 vjetë pasikanë arritur në Suedi. Dukuritë psikopatologjike si pasojë e traumave luftarakete fëmijët refugjatë nga Bosnja i kanë hulumtuar edhe Papageorgiu dhe kolegët( 2000 ) dhe Stein dhe kolegët ( 1999 ). Sack, Him dhe Dickason ( 1999 ) kanërealizuar studim longitud për zhvillimin e Kmerëve të rij të cilët si fëmijë kanëpërjetuar traumë të fortë luftarake.* Të dhënat për këtë studim janë mbledhur gjatë javës së tretë të luftës sëGolfit (të Gjirit) në vitin 1991.Njohuri nga hulumtimet e shqyrtuaraStudimet të cilat përpiqen të përgjigjen në pyetjen cilat janë pasojatnga eksponimi në ndodhi traumatike te fëmijët, si për shembull, eksponimi nëbombardime, humbja e familjes së afërt, shpërngulje, parja e ekzekutimeve dhengj., kryesisht kanë ardhur deri në njohuri të ngjashme. Dominon njohuria seky lloj eksponim rezulton me paraqitje të simptomeve postraumatike, të cilat tenumër i caktuar i fëmijëve mund të eskalojë deri në çrregullim klinik.Klingmani ( 2001 ) i ka analizuar reaksionet në stres te 604 fëmijë prej 13 deri16 vjet nga Izraeli, të cilët kanë qenë të eksponuar në bombardim. Ai kazbuluar se 6.3% nga të pyeturit paraqesin fotografi klinike të stresitposttraumatik. Kjo përqindje e ulët mund t’i pasojë edhe intervenimit të shpejtë124