21.07.2023 Views

Paulius Rabikauskas "VILNIAUS AKADEMIJA IR LIETUVOS JĖZUITAI", Lietuvių Katalikų Mokslo Akademija, 2002

Rev. Paulius Rabikauskas SJ (1920-1998) - Church historian, connoisseur of diplomacy and palaeography. Vice-rector of Gregoriana, long time dean of the faculty of Church history, editor of Archivum Historiae Pontificiae. Among his most important works are Diplomatica pontificia (6th ed., 1998) and acclaimed edition of sources of Lithuanian history Relationes status dioecesium in Magno Ducatu Lituaniae I—II (1971-1978). Present book contains Vilnius Jesuit university (est. 1579) history studies: analysis of the establishment documents, progress of Science and development of lecturing, problems of foundation of the faculties of law and medicine. The lists of rectors are updated; questions of university properties are discussed. Some of the studies are dedicated to the XVII c. Jesuits related to the University - Lithuanian spiritual writer K. Sirvydas, to one of the most popular neo-latin poets M. C. Sarbievius, to the alumni of the University and the missionary in China A. Rudamina. Activities of Jesuit colleges in Kaunas and Pašiaušė are discussed separately, binding them into locai history context. These studies of Paulius Rabikauskas are grounded by researches in rich archive material, particularly ARSI and Vatican Secret archives. They are distinctive for their erudition, perfect knowledge of universal Church history and precise interpretation of facts.

Rev. Paulius Rabikauskas SJ (1920-1998) - Church historian, connoisseur of diplomacy and palaeography. Vice-rector of Gregoriana, long
time dean of the faculty of Church history, editor of Archivum Historiae Pontificiae. Among his most important works are Diplomatica pontificia (6th ed., 1998) and acclaimed edition of sources of Lithuanian
history Relationes status dioecesium in Magno Ducatu Lituaniae I—II
(1971-1978).
Present book contains Vilnius Jesuit university (est. 1579) history studies: analysis of the establishment documents, progress of Science and
development of lecturing, problems of foundation of the faculties of
law and medicine. The lists of rectors are updated; questions of university properties are discussed. Some of the studies are dedicated to the
XVII c. Jesuits related to the University - Lithuanian spiritual writer
K. Sirvydas, to one of the most popular neo-latin poets M. C. Sarbievius, to the alumni of the University and the missionary in China A. Rudamina. Activities of Jesuit colleges in Kaunas and Pašiaušė are discussed separately, binding them into locai history context.
These studies of Paulius Rabikauskas are grounded by researches in
rich archive material, particularly ARSI and Vatican Secret archives.
They are distinctive for their erudition, perfect knowledge of universal
Church history and precise interpretation of facts.

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

MEDŽIAGA SENOJO VILNIAUS UNIVERSITETO ISTORIJAI, V

dėstė matematiką ir dialektiką, o nuo 1578 metų net 8 metus (tiktai su

vienerių metų pertrauka) dėstė filosofiją. 194 L. Krakeris 1585 arba

1586 m. gavo laisvųjų menų ir filosofijos magistro ir apie 1594 m. teologijos

daktaro laipsnius. 1591-1594 m. buvo Vilniaus akademijoje

teologijos profesorius. Vos tik paskirtas (1595 m. sausio mėn.) Jaroslavo

kolegijos rektoriumi, 195 turėjo po kelių mėnesių vėl kraustytis atgal

į Vilnių. Čia išbuvo Akademijos rektoriumi vienerius metus ilgiau, negu

buvo numatyta. 1600 metų pradžioje perdavęs rektoriavimą P. Boksai,

jis išvyko į Poznanę dvasios tėvo pareigoms, bet jau 1602 m. rudenį

jam teko keltis į Jaroslavą vadovauti ką tik studijas užbaigusiems

ir terciatą atliekantiems jėzuitų kunigams. Jaroslave ir mirė 1605 m.

spalio 17 d. 196

Nors L. Krakeris ilgą laiką dėstė filosofijos ir teologijos fakultetuose,

atrodo, neišleido jokio mokslinio veikalo, išskyrus jam vadovaujant

Vilniaus akademijoje 1587 m. įvykusio iš visos filosofijos tezių

gynimo programą. 197

Preuschhoffas jį apibūdina „savo ramiu ir taikiu gyvenimo būdu

buvus labai mielą tiek aukštiesiems, tiek prasčiokams; sunku net pasakyti,

ar buvęs labiau iškilnus mokslu, ar savo geromis savybėmis". 198

194 Pvz., jam esant Vilniaus akademijos rektoriumi rašytame kataloge

Primus catalogus Collegii Vilnensis in Augusto anni 1599 factus: „1. P. Leonardus

Crakerus Posnaniensis, annorum forte 50, robustus, in Societate 30

annis. Studuit Philosophiae et Theologiae per triennium; docuit in Syntaxi,

Poesi et Rhetorica per triennium, Mathematicam uno anno, Philosophiam

forte 7 annis, Theologiam scholasticam tribus, Casus et controversias totidem.

Praefectum studiorum egit per biennium. Rectorem per quinquennium.

Doctor Theologiae. Professus 4 votorum a novem annis", ARSI, Pol. 7 I, fol.

278r. Ankstyvesni katalogai žymi jį dėsčius filosofiją 8 metus: Cat. la. 1587:

„Docuit... postremo 3 cursus Philosophiae, uno anno excepto", ARSI, Pol. 7

II, fol. 49v; Cat. Ia. 1593: „Philosophiae cursum legit 8 annis", ARSI, Pol.

7 II, fol. 158r.

195 Žr. aukščiau, išn. 165.

196 ARSI, Hist. Soc. 43, fol. 206r. Plg. Vocationum liber, p. 349.

197 Plg. Sommervogel, II, sk. 1618.

198 Plg. J. Kurczewski, Biskupstwo Wileńskie, Wilno 1912, p. 537.

182

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!