Beschrijving juridische kader - Commissie-Samson

4.2.3 Kwaliteit en de verantwoordelijkheid daarvoor
4.2.3.1 Geldend recht
Conclusie
De onafhankelijke rechter is verantwoordelijk voor het afgeven
van een machtiging tot gedwongen plaatsing.
De ministers van VWS en van VenJ dragen eindverantwoordelijkheid
voor het plaatsingsbeleid en voor de gang van zaken in de
inrichtingen.
De Wjz kent een stelsel van kwaliteitsborging voor een doeltreffende,
doelmatige en cliëntgerichte uitvoering van de jeugdzorg.
In de jeugdzorg staan de bureaus jeugdzorg centraal. Provincies
houden toezicht op de stichtingen die de bureaus jeugdzorg in
stand houden.
Instellingen zijn verantwoordelijk voor de gang van zaken in de
inrichting.
Particuliere instellingen behoeven ministeriële goedkeuring. Zij
sturen de onder hun beheer vallende inrichtingen aan. Het bestuur
van de instelling is algemeen verantwoordelijk voor de gang van
zaken in de inrichting. De directeur van de inrichting heeft de
dagelijkse verantwoordelijkheid.
De minister van Justitie heeft het opperbeheer over de rijksinrichtingen.
De directeur is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang
van zaken in de rijksinrichtingen.
Personeel in inrichtingen wordt getoetst op geschiktheid. In de
praktijk is een verklaring omtrent het gedrag vereist. Er bestaat
(nog) geen wettelijke verplichting daartoe. Er is regelgeving die
voorziet in de afgifte van een verklaring omtrent het gedrag.
Ook pleeggezinsleden worden gescreend. Zo dienen een pleegouder
en de tot het pleeggezin behorende personen die 12 jaar of
ouder zijn, te beschikken over een verklaring van geen bezwaar
van de raad voor de kinderbescherming. Aan het afgeven van zo’n
verklaring ligt een zwaardere toetsing ten grondslag dan aan het
afgeven van een verklaring omtrent het gedrag.
Er bestaan klachtprocedures en vertrouwenspersonen die een
bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van behandeling en
bejegening van in de inrichtingen opgenomen jeugdigen.
Beschrijving
Stichting die bureau jeugdzorg in stand houdt
Op een stichting zijn de bepalingen inzake rechtspersonen van
boek 2 BW van toepassing: de algemene bepalingen in titel 1 en
de specifieke bepalingen inzake stichtingen in titel 6.
Het bestuur is belast met het besturen van de stichting
(artikel 2:291 BW).
Elke bestuurder is tegenover de rechtspersoon gehouden tot een
behoorlijke vervulling van de hem opgedragen taak (artikel 2:9
BW).
De leiding van het bureau jeugdzorg is primair verantwoordelijk
voor de uitvoering van de taken. Indien de leiding van het bureau
tevens het bestuur van de stichting vormt, is er een raad van
toezicht die toezicht houdt op het bestuur en de algemene gang
van zaken binnen de stichting. De raad van toezicht kan de leden
van het bestuur benoemen, schorsen en ontslaan. Gedeputeerde
staten kunnen, indien de uitvoering van taken als gevolg van
wanbeleid van bestuur of raad van toezicht in gevaar komt,
bestuursleden of leden van de raad van toezicht schorsen of
ontslaan (artikel 4 Wjz).
Artikel 13 Wjz voorziet in de borging van kwaliteit binnen het
bureau jeugdzorg.
De stichting die een bureau jeugdzorg in stand houdt, draagt
zorg voor een verantwoorde uitvoering door het bureau van de
opgedragen taken. Een verantwoorde uitvoering houdt in ieder
geval een doeltreffende, doelmatige en cliëntgerichte uitvoering
in. Tot een verantwoorde uitvoering van taken op het terrein van
voogdij, ondertoezichtstelling, reclassering en de begeleiding van
en het toezicht houden op jeugdigen die deelnemen aan een scholings-
of trainingsprogramma, behoort in ieder geval dat die taken
worden uitgevoerd op basis van een plan dat is toegesneden op
de behoeften van de cliënt, en dat vóór vaststelling met hem is
besproken. De stichting organiseert de uitvoering van haar taken
op zodanige wijze en voorziet het bureau jeugdzorg daartoe zowel
kwalitatief als kwantitatief zodanig van personeel of materieel,
en draagt zorg voor zodanige verantwoordelijkheidstoedeling dat
een en ander leidt of redelijkerwijs moet leiden tot een verantwoorde
uitoefenen van taken.
Gedeputeerde staten kunnen de stichting een aanwijzing geven,
indien zij van oordeel zijn dat de stichting de Wjz en de daarop
gebaseerde uitvoeringsregels niet, in onvoldoende mate of op
onjuiste wijze naleeft (artikel 16, eerste lid, Wjz). Indien het
nemen van maatregelen in verband met gevaar voor een ernstige
aantasting van de belangen van de cliënten redelijkerwijs geen
uitstel kan lijden, kan een ambtenaar van de inspectie jeugdzorg
een bevel geven. De stichting is verplicht aan een aanwijzing of
bevel te voldoen.
De beide ministers kunnen gedeputeerde staten aanwijzingen
geven omtrent de uitoefening van hun aanwijzing gevende
bevoegdheid.
Raad voor de kinderbescherming
De raad is een organisatie van het Ministerie van VenJ. Het
ministerie oefent het interne toezicht uit op de raad. De raad staat
onder leiding van zijn algemeen directeur en twee directeuren.
Medewerkers van de raad zijn ambtenaren.
Er is geen specifieke regelgeving die voorziet in borging van
kwaliteit binnen de raad.
Zorgaanbieder
Een zorgaanbieder is een rechtspersoon. Het bestuur is
verantwoordelijk voor de (goede) gang van zaken binnen de
rechtspersoon.
Artikel 24 Wjz voorziet in borging van de kwaliteit van de zorgaanbieder.
De zorgaanbieder verleent verantwoorde zorg, dat is
53