Beschrijving juridische kader - Commissie-Samson

Met de inwerkingtreding van de Wjz komt de onafhankelijke
Inspectie jeugdzorg in de plaats van de Inspectie jeugdhulpverlening
en jeugdbescherming
In 2001 is de Tijdelijke instellingswet Raad voor strafrechtstoepassing
en jeugdbescherming in werking getreden. Bij die gelegenheid
zijn de Centrale Raad voor strafrechtstoepassing en het
College van advies voor de justitiële kinderbescherming samengevoegd
tot Raad voor strafrechtstoepassing en jeugdbescherming
(Rsj).
De Rsj hield algemeen toezicht op de wijze van tenuitvoerlegging
van vrijheidstraffen, vrijheidsbeperkende straffen en vrijheidsbenemende
en vrijheidsbeperkende maatregelen. Hij sloeg daarbij in
het bijzonder acht op de toepassing van regels omtrent de rechtspositie
van degenen aan wie zo’n straf of maatregel is opgelegd.
Met de inwerkintreding in 2006 van de Instellingswet Raad voor
strafrechtstoepassing en jeugdbescherming heeft een definitieve
regeling van de instelling van de Rsj haar beslag gekregen.
De externe toezichthoudende taak van de Rsj is vervallen. De Rsj
behoudt zijn adviserende en rechtsprekende taak. De toezichthoudende
taak van de Rsj is overgenomen door de Inspectie voor
de Aanctietoepassing (ISt), een onderdeel van het Ministerie van
VenJ. Zij houdt toezicht op de effectiviteit en kwaliteit van de
uitvoering, in het bijzonder op aspecten van beveiliging.
Beschrijving
Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Beginselenwet gevangeniswezen
op 1 juni 1953 werd het algemeen toezicht op de
rijksasyls uitgeoefend door de sectie psychopathenzorg van
de Centrale Raad van Advies voor het Gevangeniswezen, de
Psychopathenzorg en de Reclassering (artikel 48 wet).
Sinds 1 april 1988 werd dit toezicht uitgeoefend door de
sectie terbeschikkingstelling van de Centrale Raad voor
Strafrechtstoepassing.
Sinds 1 januari 1995 voorzag de Wjhv in de Inspectie jeugdhulpverlening
in. De Inspectie was belast met het toezicht op de
kwaliteit van de jeugdhulpverlening. De Inspectie was niet geheel
onafhankelijk. Zij nam bij de vervulling van haar taak de aanwijzingen
van de ministers van VWS en van Justitie in acht. De Inspectie
bracht in voorkomende gevallen verslag uit van haar bevindingen
aan deze ministers en aan het betrokken provinciaal bestuur. Zo
nodig deed zij voorstellen tot verbetering van de kwaliteit van de
jeugdhulplening in een voorziening (artikel 54 Wjhv).
Er bestond een plicht voor de uitvoerders van de jeugdhulpverlening
tot het verschaffen van de nodige schriftelijke informatie aan
de Inspectie. Wettelijke geheimhouders hadden het recht zich te
verschonen (artikel 55 Wjhv).
De Inspectie jeugdhulpverlening werd op 23 augustus 2000
Inspectie jeugdhulpverlening en jeugdbescherming. De Inspectie
had tot taak het verrichten van onderzoek naar de kwaliteit in
algemene zin van de jeugdhulpverlening en jeugdbescherming
alsmede waar nodig het aangeven en bevorderen van middelen
tot verbetering daarvan, en het houden van toezicht op de
84
naleving van wettelijke voorschriften omtrent de kwaliteit van de
jeugdhulpverlening en jeugdbescherming.
Met de inwerkingtreding van de Wjz komt de Inspectie jeugdzorg
in de plaats van de Inspectie jeugdhulpverlening en
jeugdbescherming.
Op 1 februari 2001 is de Tijdelijke instellingswet Raad voor
strafrechtstoepassing en jeugdbescherming in werking getreden
(wet van 13 december 2000, Stb. 20). Bij die gelegenheid zijn de
Centrale Raad voor strafrechtstoepassing en het College van
advies voor de justitiële kinderbescherming samengevoegd tot
Raad voor strafrechtstoepassing en jeugdbescherming (Rsj).
De Rsj hield algemeen toezicht op de wijze van tenuitvoerlegging
van vrijheidstraffen, vrijheidsbeperkende straffen en vrijheidsbenemende
en vrijheidsbeperkende maatregelen. Hij sloeg daarbij in
het bijzonder acht op de toepassing van regels omtrent de rechtspositie
van degenen aan wie zo’n straf of maatregel is opgelegd.
De Raad was voorts belast met advisering over de toepassing en
uitvoering van beleid en regelgeving op het terrein van de strafrechtstoepassing
en omtrent jeugdigen. De Raad was ook belast
rechtspraak over klachten over strafrechtstoepassing (artikel 3).
Deze wet had een tijdelijke duur (4 jaar) en was voorzien van een
evaluatiebepaling. De wetgever wilde nog geen definitieve beslissing
nemen over een blijvende bundeling van de drie taken van de
Raad: advisering, toezicht en rechtspraak.
Op 1 oktober 2006 is de Instellingswet Raad voor strafrechtstoepassing
en jeugdbescherming in werking getreden in werking
getreden (wet van 14 september 2006, Stb. 420). Daarmee heeft
een definitieve regeling van de instelling van de Rsj haar beslag
gekregen. De externe toezichthoudende taak van de Raad is vervallen.
De Raad behoudt zijn adviserende en rechtsprekende taak.
De toezichthoudende taak van de Raad is overgenomen door
de Inspectie voor de sanctietoepassing (ISt), een onderdeel van
het Ministerie van VenJ (Stcrt. 2005, 166). Zij houdt toezicht op
de effectiviteit en kwaliteit van de uitvoering, in het bijzonder op
aspecten van beveiliging.
4.3.5 Procedures bij (signalen van) seksueel misbruik
Hetgeen is opgemerkt over procedures bij (signalen van) seksueel
misbruik in het kader van civielrechtelijke plaatsing geldt ook voor
strafrechtelijke plaatsing. Daarom zij kortheidshalve verwezen
naar par. 4.2.5.